İnsanı aramak ya da Gian Lorenzo Bernini

İlk yıllar

Gian Lorenzo Bernini, 7 Aralık 1598'de Napoli'de aslen Floransalı yetenekli bir Maniyerist heykeltıraş olan Pietro Bernini ve Angelica Galante'nin oğlu olarak dünyaya geldi. Küçük yaşlardan itibaren babasını çalışırken izleyen Bernini, mermeri ustalıkla işleyen babasından sanatın ilk temellerini öğrenir ve bazı kaynaklara göre sekiz yaşından itibaren babasının heykellerine yardım etmeye başlar.

1606’da Pietro ve ailesi, büyük bir mimari değişim geçiren Roma’da iş bulma umuduyla Napoli’den ayrılır. Pietro şehre gelir gelmez Papa V. Paul tarafından işe alınarak Santa Maria Maggiore'deki Pauline Şapeli'nin dekorasyon çalışmalarına katılır. Bu sırada yetenekleri hızla gelişen Genç Bernini, babasının çalışmalarına küçük detaylar eklemenin yanı sıra 1612 gibi erken bir tarihte “Aziz Lawrence'ın Şehit Edilmesi” gibi ilk bağımsız heykellerini üreterek tüm şehirde ismini duyurur.

Yetenek hemen fark edilir

Roma’daki kardinaller arasında özel bir sanat zevkine sahip olan Kardinal Scipione Borghese’nin Bernini’nin yeteneğini fark etmemesi olanaksızdır. 1618’de Scipione'nin himayesi altına giren Bernini, kardinalin villasını için “Aeneas, Anchises ve Ascanius”, “Proserpine'e Tecavüz”, “Davut” ve “Apollo ve Daphne” heykellerini tamamlar. Heykellerden çok etkilenen Kardinal Borghese, bu çalışmaları amcası Papa V. Paul'ün dikkatine sunarak Bernini'nin, daha önce Michelangelo'nun sahip olduğu önemli bir pozisyona getirilmesini sağlar.

Papaların Heykeltıraşı

17. yüzyılda Roma'nın çehresi şehrin modernleşmesi ve yeniden inşasına destek veren papalar sayesinde gelişir. Bu ortamda Bernini'nin Roma'nın güçlü patronları tarafından himaye edilerek şehrin önde gelen heykeltıraşı olarak konumlandırılması usta bir sanatçı olarak ününü giderek arttırır. 1621 yılında Papa V. Paul Borghese vefat ettiğinde yerine geçen Papa XV. Gregory de Bernini'nin bir başka ateşli hayranı olur. Kısa süren saltanatına rağmen Papa Gregory, Bernini'ye onursal bir nişan olan 'Cavaliere' unvanını verir.

1623 yılında, Bernini'nin en büyük destekçilerinden olan Kardinal Maffeo Barberini, Papa VIII. Urban olarak papalık tahtına oturduğunda da daha öncesinden verilen tüm unvanları ve görevleri devam eder.

• “Damned Soul”, 1619.
• İnsan ifadesinin bu dramatik tasviri, genellikle Antik Roma ve Yunan geleneklerini yeniden yaratmaya çalışan önceki Maniyerist sanatın aksine Barok sanatta yeniydi. Heykel, kariyerinin erken dönemlerinde üretilmiş olmasına rağmen Bernini’nin mermer gibi sert bir malzemede bile insani duygular yaratmadaki teknik becerisini göstermektedir.

Urban'ın 1644'teki ölümüne kadar sanatsal ufkunu önemli ölçüde genişleten Bernini, özel konutlar için heykeller yapmaktan şehir planlamacısı gibi önemli bir göreve geçiş yaparak Aziz Petrus Bazilikası ve çevresinin yeniden düzenlemesinin sorumlusu olur. Bu önemli rol, Bernini'nin çalışmalarını ve sanatsal vizyonunu Roma'nın tam kalbine yerleştirerek şehrin peyzajında günümüze kadar ulaşan kalıcı izler bırakır.

1650’lerde yeni papa VII. Alexander’ın emriyle Roma'daki kapsamlı bir kentsel planlamalarına devam eden Bernini, aynı zamanda Santa Maria del Popolo Kilisesi’nde heykeller tasarlar. 1655 yılında Louvre'un ön cephesi için bir proje hazırlamak üzere Versailles'a çağrılsa da Fransızlardan isteği ilgiyi göremeyince birkaç ay sonra Roma'ya geri dönerek 1680'deki ölümüne kadar çalışmalarına devam eder.

• “Portrait Bust of Costanza Bonarelli”, 1636-37.
• Bernini’nin en ünlü olduğu dönemde işlediği ilgi çekici mermer portre, sevgilisi Costanza Bonarelli’ye duyduğu tutkuyu ve dünyevi aşkı tasvir etmesi açısından önemlidir.

• “St. Peter's Baldachinin”, 1623-34.
• Papa VIII. Urban tarafından Bernini’ye yaptırılan baldaken, Vatikan'daki Aziz Petrus Bazilikası'ndaki yüksek sunağının üzerinde neredeyse otuz metre yüksekliğinde heybetli bir yapıdır. Bernini bu eserinde yüzyıllar boyunca İtalya'da dini sanata damgasını vuran geleneksel baldaken formunu barok mimarinin hareketliliği ve teatral formuyla yeniden ele alır.

• “The Ecstacy of Saint Teresa”, 1647-52.
• Bernini'nin elinden çıkan en başarılı ve ünlü eserlerden biri, Roma'daki küçük Karmelit kilisesi Santa Maria della Vittoria'daki Cornaro Aile Şapeli'dir. Şapel aynı zamanda Bernini’nin mermeri kullanmadaki teknik dehasını ve yenilikçiliğini ortaya koyan Azize Teresa'nın Vecdi heykeline ev sahipliği yapar. Sahnede Karşı Reform hareketinin önde gelen isimlerinden biri olan İspanyol rahibe ve mistik Âvilalı Azize Teresa’nın yazdıkları betimlenmiştir. Azizenin vecdi sadece yüz hatları, başının ve vücudunun pozisyonu aracılığıyla değil, aynı zamanda meleğin yüzündeki ifade ve sahneye katılımı aracılığıyla da tasvir edilmiştir.