Hakas ülkesinin kalbi̇ Abakan'ı görmek için makbul gerekçeler

Türk tarihinin beşiği sayılan Ötüken yolundaki bu özyurt, bilinen iki bin yıllık geçmişiyle kültür tarihi açısından önemli bir iz taşımakla birlikte, çetin kış şartları yüzünden Temmuz- Ağustos ayları dışında ziyaret edilmeye çok müsait değil maalesef. Ama yine de güzel bir Ağustos akşamı için makbul bir gerekçeye sahip. Evet, Türk tarihinin beşiği burası. Dünyada bilinen adıyla; arkeolojinin merkezi. Manas Destanı’nda Tanrı Dağı Kırgızları Yenisey bölgesinden bugünkü vatanları Kırgızistan’a Manas Han önderliğinde göç ederlerken, göçe katılmayan Yenisey Kırgızlarının kaldıkları yerde Hakas adını benimsedikleri anlatılır. Hakaslar bu ihtişamlı tarihsel izleğin bugünkü mütevazı temsilcileri olarak, Buzul Çağı’ndan beri doğası bozulmadan kalabilmiş nadir bir coğrafyada, Rusya Federasyonu’na bağlı özerk Hakasya Cumhuriyeti’ni yaşatıyorlar.

Hakasya’nın 180 bin nüfuslu başkenti Abakan, iki nehrin (Yenisey-Abakan) birleştiği yerde kurulmuş gösterişsiz bir Rus şehri. Elbette Yenisey Türkleri’nin memleketi burası. Abakan etimolojik olarak “ayı kanı” anlamına geliyor. Jet-sosyetenin son günlerdeki moda gençlik iksiri ayı kanı, bu şehir için birçok kuruluş efsanesiyle birlikte anılıyor. Her efsanenin içinde doğal olarak bir bahadır var mutlaka. Bahadırlar ve izleri. Bu coğrafyada boyları üç metreyi bulan balbal ve kurganların varlığı kadim bir Türk mührü gibi hemen göze çarpıyor. Abakan şehrinin hafızasını taşıyan Milli Müze önünde yine bu mühürlere yani balballara rastlayacaksınız. Maket değil gerçek balballar. İçeriye sığmayanlar.

Aşk Tepesi ile Rüya Bahçesi

Tam ortasından geçen bir ırmağın ikiye ayırdığı Abakan’ı gezmeye Puşkin caddesinden başlamak neredeyse bir mecburiyet. Puşkin parkında soluklanarak, şehrin diğer önemli hattı olan Lenin caddesine geçtiğinizde klasik şehir merkezi turunu tamamlamış oluyorsunuz. Parklar, tiyatro binaları, anıtlar ve eski tip binalar bu gezinin durakları. Başkanlık Sarayı’nda mola verebilirsiniz. Abakan gezisinin hitama erebilmesi için şehrin en önemli iki ikonuna uğramanız şart: Aşk Tepesi ve Rüya Bahçesi. Irmağın kenarından çıkılan tepe, şehrin en güzel göründüğü yer, göz alıcı bir manzaraya sahip, elbette aşıkların uğrak yeri. Buraya ulaşan teleferik yalnızca kış mevsiminde çalışıyor maalesef. Rüya Bahçesi ise, içinde oyun alanları, minyatür heykeller, çiçek bahçeleri, hayvan maketleri, köy evleri, göletler ve çeşmeler bulunan güzel ve ferahlık saçan bir yer. Herhangi bir lokantada yemek için mola verdiğinizde Türk mutfağının ortak lezzetlerini masanızda görebilirsiniz. Hakas Türkçesine derinden kulak verdiğinizde tanıdık bir dil kulağınızda çınlayacak.

Orda, uzakta, zihnimize Sibirya imgesiyle gidilemez/ yaşanmaz olarak kodlanmış bir yer var. Ötüken yolu, tarihin beşiği, Türklerin ata yurdu, Yenisey Türklerinin ülkesi. Hakasya Cumhuriyeti, güzel bir Ağustos akşamını feda etmeye hazır o soylu yolcularını bekliyor.

• Abakan 5’lisi
• 1. Milli Müze’de sergilenen dünyanın en yüksek Taş Yazıtını görmek!
• 2. Aşk Tepesi’nde uzun uzun seyre dalmak!
• 3. Rüya Bahçesi’ndeki Hakas köy evini ziyaret etmek!
• 4. Yenisey Nehri’nde dilek tutmak!
• 5. Eski Tren Garı’nı gezmek! Ve Hakas Türkleriyle -güzel Türkçe’nin şafağında- sohbet etmek!