Dünyadan 8 yiyecek
Dünya mutfağı denilince ilk olarak tüm dünyada popüler olan ve tüketilebilen ülke mutfakları akla gelir. Buradan yola çıkılacak olursak Dünya Mutfağı tanımı, yöresel mutfak lezzetlerinin uluslararası düzeyde her bir ülkede ya da kıtada yaşayan insanlarca ortak bir tat duygusu ile tüketilebildiği mutfak lezzetleri olarak yapılabilir. Biz bu yazımızda sizleri dünyaca bilinen 8 lezzetle buluşturduk.
Paella – İspanya
Rivayete göre 18. yüzyılda İspanya’nın köylüleri tarafından yapılmaya başlanan paella yemeği, 1920 yılında Valensiya şehrinin Alaquas köyünde yaşayan bir demirci vasıtasıyla yaygınlaştırılmış. İspanyol devlet adamı Franco, İspanyol İç Savaşı sonrasında turizmin gelişimi adına ulusal bir yemek belirlenmesi gerektiğini öne sürerek bu yemeği seçmiş ve paella böylelikle İspanya için sembolik bir nitelik kazanmış. Pirinç, çeşitli deniz ürünleri ve bakliyat çeşitleri ile yapılan bu yemek, domates ve biberin kırmızısı ve safranın sarısı ile İspanya bayrağının renklerini de taşıyor aynı zamanda.
Buhara Pilavı – Özbekistan
Yapıldığı yöre ve eklenilen malzeme çeşitliliğine göre yüzden fazla türünün olduğu söylenen Buhara ya da Özbek pilavının ana malzemeleri; pirinç, soğan, havuç ve etten oluşuyor. Özbekistan’da başta düğünler olmak üzere özel gün sofralarının vazgeçilmezi olan pilavı kadınlar kadar erkekler de pişiriyor. Özbek pilavı öyle bir yemek ki üzerine birçok şarkılar, maniler, atasözleri yazılmış. Ülkede her yıl düzenlenen Özbek Pilavı Festivali de bulunuyor. Özbek pilavının geçmişte Buhara doğumlu ünlü tıp bilgini ve filozof İbn-i Sina tarafından da tarif edildiği biliniyor.
Künefe – Filistin
Filistin’in Nablus kentinde ortaya çıkan künefe tatlısına ilk olarak 10. yüzyıla ait eserlerde rastlanıyor. Tatlının bu eserlerde görülen ilk hâli, yöreye özgü tuzsuz bir peynir türünün özel bir hamurun içine eklenmesiyle yapılmış. Halk tarafından oldukça beğenilmesinin ardından Orta Doğu’ya hızlıca yayılan künefe, rivayete göre Halep şehrinin o dönemde Osmanlı topraklarında yer alması nedeniyle bizim tatlı kültürümüzde de yer bulmuş. "Peynirli kadayıf" olarak da anılan tatlının Yunanistan, Balkanlar ve Güney Kafkasya’da da varyantları bulunmaktadır.
Kuskus – Fas
Berberi kökenli olan kuskus, Mağrib mutfağı denince belki de akla ilk gelen yemek. İçeriği genellikle pilav, sebze ve etten oluşan kuskus yemeği, tatlı ile tuzlunun sıklıkla birlikte kullanıldığı Fas mutfağında isteğe göre tuzlu veya tatlı şeklinde de tercih edilebiliyor. Fas kültüründe erkek evinde yapılan kına gecelerinde üzerine tahin dökülerek servis edilen kuskus, yerel halkın her Cuma namazı sonrası yediği oldukça yaygın bir yemek.
Asado – Arjantin
Asado, aslında bir et pişirme usulü. Arjantinliler için bir özel gün yemeği anlamını taşıyan yemek bizim mangal kültürümüzü çağrıştırsa da asadonun yapımı seçilen etin yağ oranından üzerinde pişirildiği kömürün ısı oranına değin pek çok püf nokta taşıyor. Asado sözcüğü yalnızca yemek için değil, bu toplanma günleri için de kullanılıyor.
Borç Çorbası – Ukrayna
Adına ünlü Rus romanlarında sıklıkla rastladığımız Borç (Borscht) çorbası, kısaca tanımlamak gerekirse yazın sıcak, kışınsa soğuk içilen kremalı bir pancar çorbası. "Rus çorbası" olarak bilinse de Ukrayna’da ortaya çıkmış, fakat Rusya, Romanya, Polonya ve Litvanya’da da uzun yıllardır yapılmaktadır. Kış iklimine dayanıklı sebzelerle yapılan çorbaya isteğe göre et, sebze, lahana da eklenebiliyor.
Boşnak Böreği – Bosna Hersek
Tarihi 1450’li yıllara kadar uzanan Boşnak böreğine ya da diğer adıyla pitaya Boşnak, Trakya ve Türk mutfaklarında rastlanıyor. Bosna Hersek denince akla ilk gelen ve ülkenin her yerinde bulunabilen "buregdžinice" adlı yerlerde satılan Boşnak böreği, lezzeti ve düşük maliyetiyle halkın her kesimine hitap eden bir yiyecek. Özellikle Boşnak düğünlerinin ve aile toplantılarının sofralarından eksik olmayan börek için anavatanında bir deyiş de bulunuyor: "Bosna Hersek’te börek yoksa yemek de yoktur."
Haçapuri – Gürcistan
Gürcü ziyafetlerinin olmazsa olmazı sayılan Haçapuri, bir peynirli pide türü. "Haço" bir peynir çeşidi, "puri" kelimesi ise ekmek anlamına geliyor. Pişmek üzereyken üzerine yumurta kırılıp hamur kenarlarına tereyağı sürülerek yapılan pide, ülke içindeki bölgelere göre değişiklik gösteriyor. Acara bölgesinde kayık formunda, İmereti bölgesinde ve Gürcistan’ın genelinde ise yuvarlak biçimde yapılıyor. Haçapuri, 2019 yılında UNESCO Somut Olmayan Kültür Mirası Listesi’ne dahil edilmiş.