Dünyadaki aktif 7 volkanik dağ
Onlar dünyanın alev şelaleleri, dağların en tehlikelisi... Volkanik dağlar, dünyanın kuruluşundan bu yana insan yaşamını etkiliyor. İçinde büyük bir gücü saklayan bu ihtişamlı dağlar, dünyanın merkezinden kopup gelen magmayı yeryüzüyle buluşturuyor. Dünyanın jeolojik yapısı için normal olan bu durum insanlar için afete dönüşebiliyor. Özellikle volkanik dağların eteklerinde yaşayanlar için... Volkanik dağların patlaması ve magmanın yeryüzüne akması aslında öyle büyük ve önemli bir doğal olay ki, yalnızca insanları değil çevresindeki tüm doğayı, canlıları, bitkileri yok ediyor. Ancak tüm bu yıkıcılığına rağmen sundukları eşsiz manzaraları, çevresindeki verimli topraklarla insanları kendisine çekiyor. Tabi dünyadaki her dağ volkanik değil ve bazıları da sönmüş durumda. Yazımız ile dünyadaki aktif 7 volkanik dağın hikayesi ve eşsiz manzarasına konuk olacaksınız.
Sakurajima, Kagoshima, Japonya
Bu yanardağ, Japonya’nın ünlü sakura çiçeğinden almış adını ancak çiçek kadar masum değil. Zira yanardağ 1914 yılında Japon tarihinin en büyük patlamasına sebep olmuş. Yanardağ patlaması öyle şiddetli olmuş ki bulunduğu Sakura Adası’nı Osumi Yarımadası’na bağlanmış. 1.117 metre yüksekliğindeki volkanik dağ hala aktif. En son patlaması 2016 yılında kaydedilmiş. Dağın kraterlerinden sürekli dumanlar yükselmekte. Dağ her ne kadar tehlike yaysa da Sakura Adası insanlar tarafından merak edilmekte. 77 kilometrekareye yayılan volkanik yarımadayı görmek isteyen insanlar feribotla adaya geçebilir. Ancak lav sızıntılarına karşı dikkati elden bırakmamak gerekli. Kim bilir belki patlamaya denk gelebilirsiniz. Bizden söylemesi!
Etna Dağı, İtalya
İtalya’nın hatta dünyanın en meşhur yanardağlarından bir Etna… Dağ, Sicilya’nın doğu kıyısında, Messina ve Katanya’ya yakın bir yerde bulunuyor. 3.357 metre uzunluğuyla Avrupa kıtasındaki en yüksek yanardağ olan Etna, İtalya’nın en büyük üç aktif yanardağından biri. 2013 yılında dünya mirası ilan edilen dağ, keşfedildiğinden bu yana irili ufaklı çok sayıda patlama gerçekleştirmiş. En büyük patlaması ise 1662 yılında yaşanmış. Patlama öyle şiddetli bir afete dönüşmüş ki 1.500’den fazla kişinin ölümüne neden olmuş. Yakın tarih olan 1922 yılında volkan üzerinden lavlar sızmış. Günümüzde de Etna’da volkanik hareketlilik devam ediyor. Dağ her ne kadar tehlikeli olsa da insanlar Etna yamaçlarında kayak yapıyor, zeytin yetiştiriyor ya da çiftçilik yapıyor.
Klyuchevskaya Sopka, Rusya
Sıra geldi Sibirya'nın en yüksek dağı ve Avrasya'nın en yüksek aktif yanardağına. Klyuchevskaya Sopka Dağı, Bering Denizi’nden yaklaşık 100 kilometre uzaklıkta. 7.000 yıl önce ortaya çıkan dağ, kaydedilen ilk patlamasını 1697 yılında gerçekleştirmiş. O zamandan bu yana durmamış ve komşu volkanlarla birlikte aktif olarak volkanik hareketlerine devam etmiş. 1700’lü yıllarda insanlar tarafından çırmanışlara başlanan dağda 1931 yılında bir facia yaşanmış. Birkaç dağcı iniş sırasında uçan lav nedeniyle hayatını kaybetmiş. Dağ 2007 yılında yeni bir patlama döngüsüne girmiş ve şimdiye kadar kaydedilen en büyük patlamaları yaşamaya başlamış. Günümüzde de patlama tehlikesi devam ettiği için dağ, tırmanma konusunda popülaritesini epey kaybetmiş durumda.
Kilauea Dağı, ABD
Kilauea Dağı, Amerika’nın Hawaii eyaletinde yer alan Hawaii Yanardağlar Ulusal Parkı içerisinde yer alan bir volkan. Hawaii Adaları’nı oluşturan 5 volkandan en aktifi olan dağ, belgelenen ilk püskürmesini 1823 yılında gerçekleştirmiş. 1983 yılından bu yana ara ara faaliyete geçmekte. Kilauea Dağı’nda 1983 yılında şiddetli bir patlama yaşanmış. Öyle ki bu patlama, tarihsel dönemde en uzun süren volkanik faaliyet olarak bilinmekte. 1247 metre yüksekliğindeki volkanın en son harekete geçtiği tarih ise çok yakın, 2018... Dağda, Mayıs ayında iki haftayı aşan bir süre devam eden ardışık patlamalar yaşandı. Bölgedeki insanların son anda tahliye edilmesiyle can kaybı yaşanmadı ancak yollar, evler ve binalar harabeye döndü.
Mayon Yanardağı, Filipinler
Filipinler’de aktif bir yanardağ olan Mayon, Pasifik Ateş Çemberi kuşağı içerisinde yer alıyor. Sahip olduğu mükemmel koni şekli ile kendine hayran bırakan yanardağ, Luzon Adası üzerinde. Aktif bir konumda olan dağ, son 400 yılda 50’den fazla patlamaya sahne olmuş. Yani kendine hayran bırakan görüntüsünün yanı sıra oldukça tehlikeli de. Tarih boyunca binlerce kişinin ölümüne neden olmuş. 1814’te Cagsawa kasabasını içinde yaşayan 1200 kişi ile birlikte yok etmiş, 1987’de 100 kişinin, 1993’te de 79 kişinin ölümüne neden olmuş. En son patlaması ise 2018 yılında gerçekleşti. Patlama öncesi binlerce insanın bölgeden tahliye edilmesiyle neyse ki büyük bir facianın önüne geçildi.
Santa Maria Volkanı, Guatemala
Bu volkanik dağ, belki de en fazla faciaya sebep olan ve can alan dağlardan biri. Guatemala'nın batı dağlık bölgelerinde yer alan Santa Maria, Orta Amerika’nın en önemli volkanik oluşumlarından biri. İlk patlamasının üzerinden 30 bin yıl geçtiği tahmin edilen dağ uzun bir süre uykudaymış. Ancak sessizliğini büyük bir facia ile bozmuş. Kayıtlı tarihteki ilk patlaması olan 1902’de gerçekleşen olayda 7,5 büyüklüğünde bir deprem yaşanmış ve dağ 8 metreküplük bir magma fırlatmış. Patlama nedeniyle çok büyük bir alandaki tarım arazileri zarar gördü ve bölgede sıtma hastalığı yayılmaya başlamış. Patlama 20. yüzyılın en büyük üç patlamasından biri olarak kayda geçti. Dağ şu an sakin bir şekilde beklese de içindeki tehlike hala devam ediyor.
Chaiten Yanardağı, Şili
Listemizin sonunda dünyanın en tehlikeli yanardağlarından biri olan Chaiten Yanardağı var. Dağ, Şili’de kendisiyle aynı isme sahip Chaiten bölgesinde yer alıyor. Binlerce yıllık bir uykuda olan dağın uyanışı büyük bir faciayla oldu. Mayıs 2008 tarihinde 9.500 yıllık sessizliğini bozarak ilk volkanik patlamasını gerçekleştirdi. Patlamayla birlikte bölgede yer alan kasaba büyük hasar gördü. Kasabanın bir kısmı lav altında kalırken bir kısmı nehir parkuru değiştiğinden sular altında kaldı. Felaketten sonra kasaba yeniden onarılmadı ve hayalet şehre döndü. Olası bir patlamada bölgeden tahliye edilecek kimse bulunmuyor ve bölgeye yalnızca izin verilen dönemlerde turistik ziyaret gerçekleştiriliyor. Yaşanan facia sonrasında yanardağ adını ‘dünyanın en tehlikeli yanardağları’ listesine yazdırdı.