Çünkü gerçek halkın arasındadır: Ilya Repin

Chuhuiv’den St. Petersburg'a

İlya Efimoviç Repin 1844 yılında, o dönemde Ukrayna'nın ikinci büyük şehri olan Harkov yakınlarında bulunan Çuhuiv köyünde doğdu. Babası Efim Vasileyvich, Rus İmparatorluk Ordusu'na bağlı, Uhlan Alayı isimli askeri yerleşimciler sınıfının bir parçası olduğu için Repin de henüz on bir yaşındayken Chuhuiv'deki Askeri Topografya Okulu'na kaydoldu. Küçük yaşına rağmen çizim konusunda dikkate değer bir yetenek gösterince sanatsal eğitimine Ivan Bunakov adlı yerel bir ikon ressamının rehberliğinde devam etti. Repin'in yeteneği o kadar sıra dışıydı ki 1859'da, henüz 15 yaşındayken kendi sanatsal yolunu izleyecek kadar kendine güveniyordu. Repin, Bunakov'un resmî çırağı olmamasına rağmen, ikonaları ve diğer dekoratif parçaları boyamak için taşra kiliselerinden komisyon kabul etmeye başlayacak kadar işi öğrenmişti.

• Barge Haulers on the Volga, 1870–1873.
• Repin, 1870 yılında kardeşi Vasili ve arkadaşlarıyla birlikte Volga Nehri bölgesine üç aylık bir yolculuğa çıktı. Bu süre zarfında, gerçek mavna taşıyıcılarını gözlemledi ve çizimlerini yaptı, emekçilerin sert gerçekliğini romantize etmeden yakaladı. Bu açık sözlü ve dürüst tasvir, Rus sanatında gerçekçiliğin pek itibar görmediği bir dönemde çığır açıcı olmuştur. Muhafazakâr çevrelerden eleştiriler almasına rağmen, Repin'in “Volga'da Mavnacılar” adlı tablosu kariyerinde önemli bir başarı oldu ve Dostoyevski gibi önemli isimlerden övgü aldı.

İlk başarılarına rağmen Repin'in daha fazlasını istemesi, 1863'te St. Petersburg'daki İmparatorluk Sanat Akademisi'nde resmî sanat eğitimine kaydolmasıyla sonuçlandı. Akademi ona babasından miras kalan yasal statüden kurtulması için bir fırsat da sunuyordu. Akademi'de geçirdiği süre, sanatsal yolculuğunu şekillendirecek etkili figürlerle karşılaştığı önemli bir gelişme dönemine işaret ediyordu. Bunlar arasında ünlü bir heykeltıraş olan Mark Antokolsky, portre ressamı Ivan Kramskoi ve önde gelen bir sanat eleştirmeni olan Vladimir Stasov vardı. Özellikle Stasov, Repin'in bir sanatçı olarak gelişiminde önemli bir rol oynadı. Stasov sanatta “gerçekçiliğin” önemine inanıyordu ve ona göre bu sanat hem sosyal açıdan bilinçli hem de vatansever olmalıydı.

Sanatta özgürlük ve gerçekçilik arayışı

Repin, 1876'da Rusya'ya döndükten sonra, Rus sanatını tanımlamayı amaçlayan ilerici bir sanat hareketi olan "Gezginler”e (Peredvizhniki) katıldı. Bu grup, dönemin katı akademik kurallarını reddederek sanatta daha fazla özgürlük ve gerçekçiliği savundu. Sıradan hayatı tasvir etmeye ve sanatı herkes için erişilebilir kılmaya odaklandılar. Repin bu harekete aktif olarak katıldı ve sanatsal misyonunu yerine getirmek için Moskova, Ukrayna, St. Petersburg ve Kırım arasında yoğun bir şekilde seyahat etti.

1890'ların başında Repin, genç sanatçıların katılımını kısıtlayan yeni bir politika nedeniyle Gezginler grubundan ayrıldı. Bunun yerine Akademi'nin Yüksek Sanat Okulu'nda öğretmenlik yapmayı tercih etti. Aynı dönemde, Petersburg'un yaklaşık kırk kilometre kuzeyinde bir köy olan Kuokkala yakınlarında bir arazi satın aldı ve burada Penates adında bir kır evi inşa etti. Başlangıçta yazlık olarak kullanılması düşünülen bu ev, 1907'de öğretmenlikten istifa ettikten sonra Repin'in daimi evi hâline geldi. Ekim 1917 Bolşevik Devrimi'nden sonra Rusya-Finlandiya sınırının kapanmasının ardından Repin'in mülkü Finlandiya topraklarına dahil edildi.

• Religious Procession in Kursk Province, 1880-83.
• Repin, “Mavna Taşıyıcıları” gibi daha sonraki çalışmalarında sıradan insanların gündelik yaşamlarına eğilir. Bu resimler Rus geleneklerini ve mirasını yüceltiyor gibi görünse de daha derin bir inceleme, toplumsal uyumsuzluk ve huzursuzluğun incelikli tasvirlerini ortaya çıkarır.

Repin başlangıçta devrimi destekledi, ancak şiddet ve terör tırmandıkça Bolşevikleri eleştirmeye başladı. Hayatının geri kalanını Finlandiya'da geçirmeyi tercih ederek Sovyet yetkililerin geri dönmesi yönündeki taleplerini reddetti. 1919 yılında Helsinki'deki Finlandiya Ulusal Galerisi'ne kendi eserlerinin yanı sıra Rus sanatçıların eserlerinden oluşan koleksiyonunu bağışlayarak önemli bir katkıda bulundu. 1930'da vefatının ardından Repin'in Kuokkala'daki konutu müzeye dönüştürüldü ve bölgenin adı onun onuruna Repino olarak değiştirildi.

• The Reply of the Zaporozhian Cossacks to Sultan Mehmed IV of the Ottoman Empire, 1880-91.
• Repin bu tablosunda, Osmanlı İmparatorluğu'na karşı kazandıkları zafere rağmen Türk yönetimine teslim olmaları emredilen Zaporojya Kazaklarının tarihindeki önemli bir anı yakalıyor. Resim Rus milliyetçiliğini kutluyor gibi görünse de aslında Kazakların hem Osmanlılar'a hem de Çarlık rejimine karşı direnişini resmederek halkın onların kötü durumuna duyduğu empatiyi yansıtıyor.

• Ivan the Terrible and His Son Ivan, 1883-85.
• Repin'in en tartışmalı eserlerinden biri olarak öne çıkan "Korkunç İvan ve Oğlu İvan"da Çar'ı bir öfke patlamasıyla oğlunu öldürmesi ardından duyduğu üzüntü ve pişmanlık içinde tasvir ediyor. Bu resim skandallara ve eleştirilere yol açmış, bazıları tarafından Çar III. Alexander’in baskıcı yönetiminin bir eleştirisi olarak görülmüştür.

• They did not Expect Him, 1884-85.
• Tretyakov Galerisi'nde sergilenen bu tablo, eskiden devrimci olan genç bir adamın, kendisini zayıf ve bitkin bırakan hapis ve sürgün döneminin ardından ailesiyle dokunaklı bir şekilde yeniden bir araya gelişini anlatıyor. Repin, aile üyelerinin yüzlerindeki karmaşık ifadeler ve Çar Alexander III ile ünlü Rus şairlerinin portreleri de dâhil olmak üzere detaylara gösterdiği titizlik sayesinde, sanatsal gerçekçiliği gündelik yaşam ve siyasi tonlarla harmanlama konusundaki hünerini sergiliyor.

• Leo Tolstoy in the Forest, 1891.
• Repin'in kariyeri boyunca çizdiği çok sayıda Rus entelektüel tablosu arasında en tanınmış eserleri ünlü yazar Lev Tolstoy'a aittir. İkilinin dostluğu 1880 yılında Tolstoy'un Repin'in Moskova'daki Bolshoy Trubny Caddesi'ndeki mütevazı stüdyosunu ziyaret etmesiyle başladı. Bu dostluk Tolstoy'un 1910'daki vefatına kadar otuz yıl boyunca sürdü ve Repin'in Tolstoy'un Moskova'daki evini ve Yasnaya Polyana'daki kır malikanesini sık sık ziyaret etmesine yol açtı. Repin bu ziyaretler sırasında Tolstoy'u bir dizi tabloda genellikle köylü kıyafetleri içinde, çalışmak ve okumak gibi çeşitli faaliyetlerle uğraşırken resmetti.

• Portrait of Modest Mussorgsky, 1881
• Tolstoy gibi yazarların ikonik portrelerinin yanı sıra Repin, ünlü Rus bestecilerin portrelerini de çizerek onların mirasına katkıda bulunmuştur. Mussorgsky'nin portresi özellikle dikkate değerdir; dört seansta çizilen portre, bestecinin ölümünden sadece birkaç gün önce başlamıştır. Mussorgsky öldükten sonra Repin, portrenin satışından elde edilen geliri onun onuruna bir anıt yaptırmak için kullanır.