Toshihiku İzutsu
Toshihiko Izutsu, Doğu düşüncelerinden başta Budizm ve İslâm düşüncesi olmak üzere çeşitli alanlarda kaleme almış olduğu eserleriyle dünya çapında ün kazanmış Japonyalı araştırmacı ve yazardır. Hayatı boyunca birbirinden farklı din, kültür ve felsefeleri inceleyerek Doğu ve Batı arasında köprü olacak pek çok eser ortaya koymuştur.
Uzak Doğu, gerek konumu gerekse kökleşmiş inanç sistemi sebebiyle uzun yıllar İslâm’ın nüfuz edemediği bir coğrafya oldu. Osmanlı Devleti, halifeliği ele aldıktan sonra, 16. ve 17. yüzyıllarda bölgeye dair bir takım çalışmalara girişmiş olsa da bu çalışmalar bir türlü pratiğe çevrilemedi. Sultan II. Abdülhamit döneminde Japonya’ya gönderilen Ertuğrul Firkateyni, Müslümanlara karşı sempati oluştursa da asıl etkiyi Bolşevik İhtilali’nden kaçarak adaya sığınan Rusya Müslümanları yaptı.
- Özellikle Tatarların başlattığı çalışmalar zaman geçtikçe Japonlardan da destek bulacak ve hatta yerli halktan çok önemli İslâm düşünürleri yetişmesine de vesile olacaktı.
Toshihiko İzutsu, 4 Mayıs 1914’te Japonya’nın başkenti Tokyo’da dünyaya geldi. Çocukluğunda, Zen Budist üstadı olan babasının da etkisiyle, dinin temel ilkeleri ve disiplini ile yakından ilgilendi. İlk gençlik yıllarından itibaren, Romanov Hanedanı’nı ortadan kaldıran Bolşevik İhtilali sebebiyle Rusya’dan kaçarak Tokyo’ya gelen Müslümanlar tarafından kurulan İslâm Merkezi’nde zaman geçirmeye başladı.
Lisans ve lisansüstü eğitimini Tokyo’daki Keio Üniversitesi’nde İngiliz Dili ve Edebiyatı üzerine yaptı ve daha sonra yine aynı üniversitede Yunanca ve Latince felsefe metinleriyle dil bilimi dersleri verdi.
1945 yılında ilk Japonca Kur’ân mealini yazacak olan Okawa Shumei’nin yönlendirmesiyle Arapça öğrenmeye karar verdi.
Uzunca bir “Arapça hocası” arayışının ardından Abdürreşid İbrahim Efendi ile yolları kesişti. Daha önce birkaç kez geldiği Japonya’ya bu kez uzun bir ziyaret için gelen Abdürreşid İbrahim Efendi, o sıralarda Tokyo’da bir cami yapmak için mücadele veriyordu. İzutsu, Arapça sesleri ve Kur’ân’ın Arapça okunuşunu ilk kez ondan duydu ve uzun vakitler boyunca derslere devam etti.
Bir süre devam eden dersler neticesinde Abdürreşid İbrahim Efendi, İzutsu’ya, kendisinin çok iyi bir Arapça hocası olmadığını ve dilin asıl üstadının yakında Tokyo’ya geleceğini söyleyerek öğrencisini Musa Carullah’a yönlendirdi. İzutsu, çok geçmeden Tokyo’daki Tatar cemaatin önde gelenlerinden Abdülhay Kurban Ali ve Abdürreşid İbrahim Efendi’nin daveti üzerine şehre gelen Musa Carullah ile derslere başladı.
1942 yılında kurulan Dil ve Kültür Araştırmaları Enstitüsü’nde doğu dilleri uzmanı olarak görev aldı ve burada burada bulunduğu sürede İbranice ve Farsça öğrendi.
1951 yılında başladığı Japonca Kur’ân mealini 7 yıllık bir çalışmanın ardından tamamladı ve böylece Arapçadan Japoncaya ilk Kur’ân çevirisine imza attı.
Kur’an mealini tamamladıktan sonra Ortadoğu’ya giden İzutsu, Lübnan ve Mısır’da bir süre yaşadı ve burada İtalyanca, Fransızca, İspanyolca gibi batı dillerini öğrendi. 1961 yılında Kanada’ya giderek McGill Üniversitesi İslâm Araştırmaları Enstitüsü’nde Ebu'l-Hasan el-Eşarî, İbn Sina, İmam Gazali, Şehabeddin es-Sühreverdî el-Mektul ve Muhyiddin İbnü'l-Arabî üzerine dersler okuttu. Enstitünün Tahran kolunun kurucuları arasında yer aldı ve belirli aralıklarla İran’a giderek Tahran Üniversitesi’nde de dersler verdi.
1979 yılında Tokyo’ya döndükten sonra uzun zaman kabuğuna çekilen İzutsu, 1982’de ordinaryüs profesör oldu ve yeniden Keio Üniversitesi’nde dersler vermeye başladı. 79 yıllık hayatı boyunca birbirinden farklı din, kültür ve felsefeleri inceleyerek Doğu ve Batı arasında köprü olacak pek çok eser ortaya koyan Toshihiko İzutsu, 7 Ocak 1993’te hayatını kaybetti.
Türkçeye Çevrilen Eserleri
- Kur’ân’da Allah ve İnsan
- Kur’ân’da Dînî ve Ahlâkî Kavramlar
- İslâm Düşüncesinden İman Kavramı
- Tao-culuk’taki Anahtar Kavramlar
- İbn-Arabi’nin Fusus’undaki Anahtar Kavramlar
- İslâm’da Varlık Düşüncesi
- İslâm Mistik Düşüncesi Üzerine Makaleler