Mısır'da İftar çadırı geleneği kayboluyor
İftar çadırları (Maidet er-Rahman) geleneği son birkaç yıldan bu yana başkent Kahire ve diğer şehirlerde iyice azaldı. Güvenlik belgesinin yanı sıra çadırlarda yangın söndürme tüpü bulundurmak ve veteriner çalıştırmak gibi yeni şartlar getirildi. Kahire Amerikan Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Görevlisi Said Sadık, “İhvan’a ait yardım kuruluşlarının kapatılması iftar çadırlarını olumsuz etkiledi” tespiti yaparken Mısırlı ekonomist Şerif Dimerdaş, “Asıl neden Mısır para birimi cüneyhin alım gücünün son yıllarda iyice düşmesi” dedi.
Mısır’da ramazanın simgesi olarak kabul edilen iftar çadırları (Midet er-Rahman) geleneği son birkaç yıldan bu yana başkent Kahire ve diğer şehirlerde iyice azaldı.
Hayat pahalılığının artmasının yanı sıra, hayır kuruluşlarının çoğunun kapanması, güvenlik birimleri ve yerel yönetimlerden ruhsat alınması gibi bürokratik engeller ramazan çadırlarının sayısının azalmasına neden oldu.
AA muhabirine konuşan Muhammed Kamil, son yirmi yıldır ramazan çadırı organizasyonu yaptıklarını fakirlere, miskinlere, iftar vakti evine yetişemeyenlere ve her kesime iftar hizmeti verdiklerini anlattı.
Önceki yıllarda üç aylar girer girmez hali vakti yerinde olan insanlardan iftar çadırı organizesi için onlarca telefon aldıklarını ifade eden Kamil, son dönemde insanların böyle bir organizasyona girmeye çekindiğini söyledi.
Kamil, neredeyse alınması mümkün olmayan ramazan çadırı ruhsatı ve güvenlik belgesinin yanı sıra çadırlarda yangın söndürme tüplerinin bulundurulması ve veterinerlerin görevlendirilmesi gibi zorlaştırıcı ve caydırıcı şartların koşulduğunu belirtti.
Bürokratik engellerden şikayet eden Mısırlı hayır sever Muhammed Tahun, başkent Kahire’nin 6 Ekim bölgesinde ramazanlarda işlek bir caddenin kenarında durarak, iftar vaktinde yoldan geçenlere içecek ve kapalı kutularda sıcak iftar yemeği dağıttıklarını anlattı.
Tahun, ramazan ayından bir ay önce bu sene iftar çadırı kurma fikrinin akıllarına geldiğini, özellikle de Mısır dışında çalışan arkadaşlarından bu fikrin kabul gördüğünü ve maddi destek sözü verdiklerini ifade etti.
Ancak Tahun, resmi makamlardan izin alabilmek için epey koşturmak zorunda kaldığını, bunun için zaman ve para harcadığını dile getirdi.
Hayır kuruluşlarının kapatılması
Mısırlı sosyal bilimciler ve ekonomistler iftar çadırlarının azalmasının en önde gelen nedeninin STK’ların ve bazı yardım kuruluşlarının kapatılması olduğunu değerlendiriyor.
Kahire Amerikan Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Görevlisi Sid Sadık, ramazan çadırlarının azalmasında, ekonomik nedenlerden dolayı artan masrafların yanı sıra, özellikle de Müslüman Kardeşler Teşkilatı’na (İhvan) ait hayır kuruluşlarının kapatılmasının etkili olduğunu düşünüyor.
Sadık, İhvan’ın eski milletvekilleri ve önde gelen zengin iş adamlarının hapsedilmesi ve mal varlıklarına el konulmasının da önemli bir faktör olduğuna dikkati çekti.
Mısırlı ekonomist Şerif Dimerdaş, siyasi İslami hareketlere ait cemiyetlerin kapatılmasının iftar çadırı organizasyonlarını olumsuz etkilediği konusunda Sadık ile hemfikir. Dimerdaş asıl nedenin Mısır para birimi cüneyhin alım gücünün son yıllarda iyice azalması olduğunu söyledi.
Mısır hükümeti, 2016 yılında IMF ile 12 milyar dolarlık kredi sağlanması konusunda anlaşmış, buna karşılık cüneyhte serbest kura geçilmesini de kapsayan ekonomik reformlar yapılması gibi şartları kabul etmişti. Serbest kura geçilmesinin ardından cüneyh yüzde 70 civarında değer kaybetmişti.
İftar çadırı için aranan şartlar
Mısır yönetimi 2017 yılında iftar çadırlarının kurulabilmesi için yeni şartlar belirlemişti. Güvenlik birimleri ve yerelyönetimlerden ruhsat almak, ana cadde kenarlarına ve meydanlara iftar çadırı kurmamak, veteriner çalıştırmak ve yangın söndürme tüpü bulundurmak bu şartlardan bazıları.
Daha önceki yıllarda yerel yönetimlerden alınan izin ile iftar çadırları çok rahat bir şekilde kurulabiliyordu, özellikle de başkent Kahire’nin bütün camilerinin kenarında bir iftar çadırı organizasyonu yapılıyordu.
Pratik çözüm
Zor şatlarda pratik çözümler üretme konusundaki ustalıkları ve kıvrak zekalarıyla bilinen Mısırlılar, yeni çözümler üretmeye başladı.
Yıllardır ramazan ayında iftar veren hayır sever aileler ve organizatörler iftar çadırı kurmaktansa, akşam vakitlerinde yolların kenarlarına koydukları masa ve sandalyelerle iftar yemeği verme geleneğini sürdürmeye çalışıyor.