Bu dünyadan bir Muhammed Mursi geçti

Mısır'ın demokratik yollarla seçilen ilk Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'nin mahkeme salonundaki vefatının üzerinden tam 4 sene geçti.

17 Haziran 2019'da "Hamas adına casusluk" davasının görüldüğü duruşma esnasında mahkeme salonunda hayatını kaybetmişti Mısır'ın demokratik yollarla seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi.

Vefat haberi, Mısır devlet televizyonu tarafından aynı günün akşamında duyuruldu. Haberde, "67 yaşındaki Mursi'nin casusluk suçlamasıyla yargılandığı davanın duruşmasında önce bayıldığı sonra da yaşamını yitirdiği" ifade edildi.

Bir sonraki gün sabahın erken saatlerinde alelacele toprağa verilen Mursi'nin cenazesine birinci derece yakınları dışında hiç kimsenin katılmasına izin verilmedi. Defin işlemi esnasında mezarlık ve etrafında yoğun güvenlik önlemleri alındı.

Mursi'nin başarılarla dolu eğitim hayatı

Beş kardeşin en büyüğü olan Mursi, ilk eğitimini doğduğu köy olan Adve'de tamamlamıştı. 1975 yılında Kahire Üniversitesi Mühendislik Fakültesine girdi, 1978'de ise lisans diplomasını aldı.

Yüksek lisansını metalürji üzerine yapan Mursi, ABD'deki Güney Kaliforniya Üniversitesi'nden başarı bursu kazandı ve doktora eğitimini orada tamamladı.

1982-1985 yıllarında Güney Kaliforniya Üniversitesi'nde "yardımcı profesör" görevini üstlendi. 1985'te ülkesine kesin dönüş kararı alan Mursi, 2010 yılına kadar Zagazig Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı olarak görev yaptı.

Aile hayatı

Mısır'ın Şarkıyye kentine bağlı Adve köyünde 8 Ağustos 1951'de dünyaya gelen Mursi'nin babası çiftçilik yaparak ailesinin geçimini sağlarken annesi de ev hanımıydı.

1979 yılında amcasının kızı Necla Mahmud ile evlendi. Çiftin Ahmed, Şeyma, Usame, Ömer ve Abdulah isimlerinde 5 çocuğu oldu.

Küçük oğlu Abdullah babasının ölümünden 3 ay sonra kalp krizi geçirerek hayatını kaybetti. Babasına yakınlığı ile bilinen Abdullah'ın ölümünün üzüntüsünden öldüğü söylentiler arasındaydı.

• Mahkeme salonunda kalp krizi geçirerek hayatını kaybeden Mursi'nin cenazesi, yoğun güvenlik önlemleri altında, Leman Mescidi'nde sabah namazına müteakiben kılınan cenaze namazının ardından toprağa verilmiş ve cenaze törenine Mursi'nin ailesi dışında kimsenin katılmasına izin verilmemişti. Günün ilk ışıklarıyla sessiz sedasız defnedilmek istenen Mursi'nin cenazesi bile darbe yönetimini korkutmuştu. Taziye bile düzenlemelerine izin verilmeyen Mursi'nin ailesi ise acılarını yakınlarından uzak ve yalnız başlarına yaşamak zorunda kaldı.

Siyasî duruşu

1977 yılında Müslüman Kardeşler Teşkilatı'na (İhvân) katılan Mursi, 1979'da hareketin içerisinde aktif roller almaya başladı.

1982 yılından itibaren İhvân'ın siyasî kanadında varlık göstermeye başladı, 1995'te hareketin Gençlik Konseyi'nde yer aldı.

• Mısır'da 2000 yılında yapılan parlamento seçimlerde, Mısır Arap Cumhuriyeti Temsilciler Meclisi'ne İhvân'ın bağımsız milletvekili olarak girmeyi başaran Mursi, 2005 yılına kadar hareketin resmî sözcülüğünü de üstlendi.

Ülkede 2005 yılında yapılan milletvekili seçimlerinde aday olan Mursi, seçim sonrası ilk oy sayımında rakiplerine fark atmış olmasına rağmen oyların yeniden sayılması üzerine meclise giremedi. Mursi, daha sonraki açıklamalarında tekrar sayımlarda hile yapıldığını söyledi.

Mısır'da Hüsnü Mübarek dönemine son veren 25 Ocak Devrimi'nin ardından Mursi, 6 Haziran 2011'de kurulan İhvân'ın siyasî kanadı Hürriyet ve Adalet Partisi'nin başkanlığı görevine getirildi.

Cumhurbaşkanlığı ve darbe sonrası tutuklanması

Mursi, Haziran 2012'de yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Mübarek döneminin son Başbakanı Ahmed Şefik ile ikinci tura kaldı.

İkinci turda oyların yüzde 51,73'ünü alan Mursi, Mısır Cumhurbaşkanı oldu. O dönemde Mursi'ye verilen oyların Şefik'in tekrar yönetime gelmesi endişesine karşı tepki oyları olduğunu söyleyenler oldu.

24 Temmuz 2012'de Mursi'nin cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazandığı resmen açıklandı ve 30 Temmuz 2012'de yemin ederek görevine başladı.

3 Temmuz 2013'teki askerî müdahalenin ardından hakkında açılan "Hapishaneler baskını" davasında, Haziran 2015'te idama mahkum edildi. Ancak bir buçuk yıl sonra Yüksek Mahkeme kararı bozarak Mursi'nin yeniden yargılanmasına karar verdi.

Mursi hakkında görevden uzaklaştırıldıktan sonra 6 ayrı dava açıldı. 17 Haziran 2019'da hayatını kaybettiğinde 4 dava karara bağlanmış, 2 davada ise yargılama süreci devam ediyordu.

Mursi'den sonra Mısır

Darbeci Abdulfetah Sisi'nin mahkemeleri darbe karşıtlarıyla ilgili hukuksuz yargılamalara devam ederken son olarak Mısır Yüksek Mahkemesi, aralarında devrim sembol isimlerinden birisi olan şehit Esma Biltaci’nin babası İhvân Genel Sekreteri Muhammed el-Biltaci ile Müslüman Kardeşler liderlerinden Safvet Hicazi’nin de olduğu 12 kişi hakkında daha önce verilen idam cezasını onamıştı.

Aynı davada yargılanan 32 kişinin idam cezası müebbet hapse çevrilirken, tutukluyken vefat eden İhvân liderlerinden İsam el-İryan’ın davası düştü. Daha önce haklarında idam kararı çıkan 75 kişiden 45’i hakkında hüküm verilirken kalanların gıyaben yargılandığı belirtildi.