Küresel problem: Plastik atıklar kaç oranında geri dönüştürülüyor?
Küresel araştırmalar dünya çapında su ve plastik tüketimine işaret ederken, su krizi ve önlenemeyen kullan-at plastik gibi problem teşkil eden sorunların önüne geçilmesinin önemini de gözler önüne seriyor. Japonya'da G20 Liderler Zirvesi için giden liderlerin eşleri ise konuya ilişkin deniz ve okyanuslardaki kirliliğe dikkati çekmek amacıyla bir sempozyum gerçekleştirecek.
Gelişmiş ülkeler, gelişmemiş veya gelişmekte olan ülkelere yasal olmayan yollarla plastik çöplerini gönderiyor. Büyük bir krizin habercisi olan bu konu hakkında konuşan Uluslararası çevre örgütü Greenpeace'in Malezya Proje Koordinatörü Heng Kiah Chun, 2015'ten bu yana dünya genelinde mevcut plastik atıkların sadece yüzde 9'unun geri dönüştürülebildiğini söylüyor.
Japonya'da düzenlenecek G20 Liderler Zirvesi'nde, liderlerin eşleri denizler ve okyanuslardaki kirliliğe çözüm aramak için bir araya gelecek. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan da Türkiye'deki deniz ve su varlıklarının korunmasına ilişkin yürütülen Sıfır Atık Mavi projesini anlatacak.
G20'ye katılan liderlerin eşlerinin gündemi: Deniz ve okyanuslardaki kirlilik
G20 Liderler Zirvesi'nde liderler, uluslararası gelişmeleri değerlendirirken, lider eşleri de "Deniz ve Okyanus Sempozyumu"nda deniz ve okyanuslardaki kirliliğe çözüm arayacak.
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, 'Sıfır Atık Projesi' kapsamında yıllık 20 milyar lira tasarruf, 100 bin kişiye de doğrudan istihdam sağlamayı öngördüklerini açıklamıştı.
Plastik kullanımında Türkiye hangi konumda?
Türkiye’de "Sıfır Atık" uygulaması ile başlayan poşetlerin ücretlendirilmesinden sonra poşet kullanımının yüzde 80’e yakın azaldığı gözlemlendi. Sadece zincir marketlerde geçen yıl Ocak ayında 294 milyon poşet kullanılırken, bu yılın Ocak ayında bu oran yüze 75 azalarak 82 milyona düştüğü saptandı.
Türkiye'nin plastik hedefi
Tahminler neticesinde de 2023 yılının başına kadar poşet kullanımın yüzde 90’a yakın oranda azalacağı ve yıllık 30 milyar adet olan poşet kullanımın 3 milyara yani kişi başı 40’a düşeceği belirtildi.
Plastik atıkların ne kadarı geri dönüşüme katılıyor?
Uluslararası çevre örgütü Greenpeace'in Malezya Proje Koordinatörü Heng Kiah Chun, plastik atıkların geri dönüşümü sorununa ilişkin, "Dünya genelinde mevcut plastik atıkların sadece yüzde 9'u geri dönüştürülebiliyor." dedi.
Greenpeace'in Kuala Lumpur ofisinde örgütün Malezya genelinde yaptığı araştırma ve faaliyetlere ilişkin AA muhabirine konuşan Heng, Malezya'ya yasa dışı yollarla getirilen plastik atıkların sebep olduğu çevre kirliliği ve dünya genelinde plastik atıkların geri dönüştürülme problemine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Örgütün Malezya ofisini 2017'de açtığını ve geçen yıldan bu yana ülkedeki çevre kirliliği sorunlarıyla ilgili incelemelerde bulunduklarını belirten Heng, "Araştırmalarımızın sonucunda Malezya'ya getirilen plastik atıkların çoğunun ABD, İngiltere, Almanya ve Japonya gibi gelir seviyesi yüksek ülkelerden geldiğini tespit ettik. Yaptığımız incelemelerde bütün plastik atıkların geri dönüştürülemediğini ve en nihayetinde kırsal bölgelerde doğaya bırakıldığını gördük." dedi.
Gelişmemiş ülkeler gelişmiş ülkelerin kıskacında
Heng, gelişmiş ülkelerin geri dönüştürülemeyen plastik atıklarını Malezya, Endonezya ve Vietnam gibi gelişmekte olan ülkelere yolladığının altını çizerek "Sadece 2018'de Malezya'ya, 19 ayrı ülkeden toplam 626 bin 328 metrik ton plastik atık kaçak yollarla getirildi. Ülke genelinde dışarıdan atık ithal ederek bundan para kazanan çok sayıda yasa dışı geri dönüşüm tesislerinin varlığı biliniyor. Hükümet bu yıl içinde tesislerden 150'sini kapattı." diye konuştu.
"Gelişmekte olan ülkeler çöp dökme yeri olarak kullanılmamalı"
Yasa dışı geri dönüşüm tesislerinin geri dönüştürülemeyen plastikleri kırsal bölgelerdeki nehirlere dökerek veya yakarak imha ettiğini vurgulayan Heng, "Malezya ve diğer gelişmekte olan ülkeler çöp dökme yeri olarak kullanılmamalı. Gelişmiş ülkeler, kendi sorumluluklarını başka ülkelerin üzerine yıkmayı bırakmalı." ifadelerini kullandı.
Küresel kriz 'plastikte' en büyük sorun: Tek kullanım
Heng ayrıca plastik atıkların yakılarak imha edildiği bölgelerde yaşayanlarda astım, kalp, böbrek, ciğer gibi hayati organlarda kronik hastalıkların arttığına ilişkin şikayetler geldiğini söyledi.
Plastik probleminden kimler sorumlu?
Plastik atıklar sorununun kaynağına inilmesi gerektiğini belirten Heng, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Plastik atık probleminin büyümesinde bütün dünyanın katkısı var. Geri dönüştürülemeyen plastik atıkların çoğu tek kullanımlık plastiklerden oluşuyor ve günümüzde tek kullanımlık plastiklere aşırı derecede bağlıyız. Sorunu kökünden halletmemiz gerekirse tek kullanımlık ve gerekli olmayan plastiklerin tüketilmesini azaltmamız lazım. Bunu yaptıktan sonra geri dönüşüm sorunlarını konuşabiliriz."