5 soruda otomobil ve koronavirüs ilişkisi
Çin'in Vuhan şehrinde ortaya çıktıktan sonra tüm dünyada büyük hasara yol açan yeni tip koronavirüs küresel ekonomiyi de tehdit ediyor.
Ekonomide önemli kaynaklardan biri olan 'otomobil' sektörü, 'koronavirüsten nasıl etkilendi?' sorusunu mercek altına aldık.
Sıfır otomobil üretimi tüm dünyada durma noktasına geldi, ikinci el otomobil piyasasında da satışlar azaldı. Kovid-19 nedeniyle yaklaşık 3 milyar insanın evinden çıkmaması ise küresel petrol talebinin yüzde 20 azalmasına neden olabilir.
Yeni Zelanda'dan Norveç'e, Rusya'dan Arjantin'e kadar tüm dünyayı etkisi altına alan Kovid-19 salgını ülkelerin almış olduğu ekonomik tedbirlere rağmen yıkıcı etkisini sürdürüyor.
Ekonomide önemli sektörlerin başında gelen otomobil piyasaları da bu süreçte en fazla etkilenen pazarların arasında yer alıyor.
1- Türkiye'de üretim yapan otomobil firmaları çalışıyor mu?
2019'da Türkiye'de 1 milyon 461 bin adet üretim yapıldı. Türkiye'nin dış satımında yüzde 17 payı bulunan otomotiv pazarı önemli bir kalem olarak dikkati çekiyor.
Dünyanın birçok noktasında otomobil üretimi Kovid-19 nedeniyle durdurulurken Türkiye'de faaliyet gösteren otomobil fabrikaları da üretime ara vermek zorunda kaldı. Ford Otosan, Honda, Toyota, Oyak Renault gibi firmalar önümüzdeki ayın ilk haftasına kadar üretime ara verdiklerini bildirmişti.
Birçok firma salgının devam etmesi üzerine, üretime verilen arayı uzatma kararı aldığını açıkladı.
2- İkinci el otomobil pazarında durum ne?
Yaklaşık 1 yıldır sürekli bir artış kaydeden ikinci el otomobil pazarı, salgının 11 Mart'ta Türkiye'de de görülmesiyle birlikte yükselişini durdurdu.
Anadolu Ajansı, Türkiye'de ikinci el araç ticareti ile uğraşan 40 binden fazla kurumun halka açık olan sitelerdeki ilanlarının perakende fiyat hareketlerini izleyen INDICATA'dan edindiği verilere göre; ikinci el piyasasında görülen fiyat artışının virüs nedeniyle gerilemeye başladığı görüldü.
Son dönemlerde suni fiyat artışlarının görüldüğü ikinci el online pazarda araç fiyatları, virüsün Türkiye'de etkisini gösterdiği mart ayının ilk 2 haftasında (1-17 Mart) şubat ayına kıyasla yüzde 2 buçuk oranında geriledi.
3- İkinci el oto alımında virüsten korunmak için hangi önlemler alınıyor?
İkinci el otomobil piyasalarındaki düşüş, oto galericileri yeni tip koronavirüs (Kovid-19) ile mücadele kapsamında tedbirleri artırmasına neden oldu.
Ticaretin durmaması için müşterilerine kesintisiz hizmet sunmaya devam eden galericiler bu kapsamda esnafların iş yerlerinin dezenfekte edildiğini, personelin giriş ve çıkışlarda ateşinin ölçüldüğünü, satılan araçların dezenfekte ve ilaçlama işleminin ardından yeni sahibine teslim edildiği açıklandı.
Motorlu Araç Satıcıları Federasyonu (MASFED) Başkanı Aydın Erkoç, AA muhabirine, "Satışlar azaldığı için ikinci el otomobil fiyatlarının yükselişi de durdu. Dünyada da otomobil üreten firmalar üretimlerini yavaşlattı, sıfır otomobil üretimi neredeyse durmuş durumda. Bu süreçte fiyatların inmeyeceğini düşünüyor, önümüzdeki günlerde sıfır ve ikinci el araçlar için tedarik sıkıntısının yaşanabileceğini öngörüyoruz." açıklamasında bulundu.
4- Otomobil devleri hangi adımları atacak?
Üretimin durma noktasına geldiği otomobil sektöründe otomobil firmalarının altyapısının tıbbi ürün üretmek için kullanılacağının sinyali verilmişti. ABD Başkanı Donald Trump, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "Ford, General Motors ve Tesla, ventilatör ve diğer metal ürünleri üretmeye başlıyor, hızlı olun." ifadesini kullanmıştı.
BBC’de yer alan habere göre, General Motors, Ford ve Tesla ABD hükümetine tesislerinde solumun cihazı üretmeye hazır olduğu mesajını verdi.
İtalyan Fiat şirketi Çin’deki bir fabrikasını maske üretimi yapacak şekilde yeniden organize ettiğini duyurmuştu. Şirket hazırlıkların sona ermesinin ardından söz konusu tesiste günde 1 milyon maske üretmeyi planlıyor.
5- Koronavirüs benzin fiyatlarını etkiledi mi?
Rusya ve Suudi Arabistan'ın karşılıklı restleşmesiyle büyük düşüş yaşayan petrol, koronavirüs salgınından bağımsız bir görüntü çiziyor.
Suudi Arabistan ve Rusya arasında yaşanan "fiyat savaşı", 9 Mart'ta petrol fiyatlarını 30 dolar seviyesinin de altına inmesine neden olmuştu.
Bu fiyat düşüşünden sonra 11 Mart'ta Türkiye'de ilk vakanın görülmesiyle birlikte aynı gün, benzin ve motorin satışında yaklaşık 81 milyon litrelik satışla tarihi bir rekor gelmişti.
Kovid-19 nedeniyle küresel petrol talebinin azalma tehlikesi bulunuyor. Yaklaşık 3 milyar insanın evinden çıkmadığı düşünülünce petrole olan talebin yüzde 20 dolaylarında azalması öngörülüyor.