"Nereden başlayacağımı bile bilmiyorum.”

“Sınavda iyi bir not alma şansım yok denecek kadar az.”

“Son soruyu yanlış yapmışım, hiçbir zaman başarılı olamayacağım.”

“Çok kötü şeyler olacak. Hissediyorum.”

Bazen bu tür endişeli cümle ve düşünceler zihnimizi o kadar meşgul eder ki, yapmamız gerekenlere tekrar odaklanmakta fazlasıyla zorlanırız.

Hepimizin hayatı boyunca kendini eskisinden daha fazla stresli ve endişeli hissettiği dönemler vardır. Bu tür zamanlarda kendimizi daha huzursuz, daha gergin hissediyoruz. Hatta bazen duygularımızı kontrol etmekte zorlanıyor, en sevdiğimiz aktiviteleri yaparken bile kendimizi aşırı kötü hissediyoruz.

İşte, stresinizi azaltabileceğiniz 5 strateji:

1-Sevdiklerinize sarılın

Sarılmak iyi bir stres gidericidir. Sevdiğiniz insanlara sarılmak, gevşemeye, güven duygusunu artırmaya ve şefkat duymanıza katkıda bulunur ve oksitosin hormonu salgılamanızı sağlar. Elbette okuldaki veya çevremizdeki herkese sarılamayız; ancak arkadaşlarımıza ve ailemize sarılarak hem onları daha mutlu edebilir hem de stresimizi azaltabiliriz.

2-Her anın tadını çıkarın

“Tadını çıkarmak” deyimini birçoğumuz biliyoruz. Ancak bunun aynı zamanda psikolojik bir terim olduğunu da biliyor muydunuz? Anların tadını çıkarmak, olumlu olay yahut duyguların etkisini artıran düşünce ve davranışları bilinçli olarak sergilemekle ilgilidir. Bunu üç şekilde açıklayabiliriz.

•İleriye Dönük Tadını Çıkarma: Olumlu bir olayın gelişini dört gözle beklemek ve bundan keyif almak

•Anın Tadını Çıkarma: Mevcut deneyimden alınan sevinci yoğun olarak yaşamak ve uzatmak

•Hatırlama: Olumlu duyguları yeniden canlandırmak için geçmiş olayı gözden geçirme ve bu durumdan mutlu olma

Arkadaşlarınızla farklı bir restoranda yemek yemeyi deneyimleyin. Yahut ormanda küçük bir yürüyüş planlayın. Nerede olursanız olun; birkaç dakikanızı ayırın ve gittiğiniz yerdeki kokuları, renkleri ve sesleri ayırt etmeye çalışın. Bu sayede yaşadığınız strese odaklanmak yerine o anki hislerinize odaklanmış ve dikkatinizi yöneterek farkındalığınızı artırmış olacaksınız.

3-Gülümseyin

Kendimizi stresli hissederken birlikte vakit geçireceğimiz insanlar da fazlasıyla önemli. Duygular bulaşıcıdır. Kendimizi sinirli ve mutsuz hissedebilir yahut zor bir dönemden geçiyor olabiliriz. Ancak gülümsemek sadece kendimizi daha iyi hissettirmekle kalmaz, aynı zamanda vakit geçireceğimiz insanlarla bağlantı kurmak istediğimizin de önemli bir göstergesidir. Bu yüzden sizi gerçekten tanıyan ve önemseyen insanların yanında sadece gülümseyin. Birkaç dakika sonra kendinizi daha iyi hissedeceksiniz.

4-Zihninizi Kağıda Dökün

Kendimizi endişeli hissettiğimizde, gün boyunca olumsuz düşünce ve duygular zihnimizde döner durur. Bir arkadaşımıza karşı duyduğunuz öfke, ödev teslim tarihinin yaklaşması veya sınavı kaçırma endişesi… Bu tür durumlarda genellikle hep en olumsuz senaryoları düşünüyor, kendimizi mod olarak daha da aşağı çekiyoruz. Ancak düşüncelerimizi aktarmadan bu olumsuz moddan kurtulmak pek olası değil. Bu yüzden sizi mutsuz eden problemlerinizi bir kağıda yazmayı deneyin. Duygularınızı aktardıktan sonra şaşırtıcı derecede rahatladığınızı hissedeceksiniz.

5- Zihinsel Bir Oyun Oynayın

Beynimiz, olumsuz olayları ve bilgileri fark etmek, aramak ve hatırlamak için yapılandırılmıştır. Buna “olumsuzluk önyargısı” denir. Stresli bir durumdan kurtulduktan sonra bile beynimizin bu stresli olayları tekrar etme ihtimali oldukça yüksektir. Yapmanız gerekenlere odaklanmak veya stresli düşüncelerden kurtulmak için düşüncelerinizi değiştirmek istiyorsanız zihinsel bir oyun oynayın. Zihinsel oyunlar, dikkat dağınıklığını azaltmanıza yardımcı olacak eğlenceli ve kolay aktivitelerdir. 100’den başlayarak yedişer yedişer geriye doğru saymaya başlayabilir, tekerleme sözleri okuyabilir ya da her harften bir ünlü türeterek sakinleşmeye çalışabilirsiniz.

Size en çok uyan en az iki veya üç stratejiyi seçin ve bunları kendinizi endişeli hissettiğiniz anda kullanmaya başlayın. Zaman içerisinde stres ve endişenizi ne kadar kolay yönetebileceğinizi fark edecek ve olumsuz ruh halinin önüne geçmeyi öğrenmiş olacaksınız.

Buğra Serdaroğlu / Klinik Psikolog