Yüzyılı anlamak için 100 konuşma

HABER MASASI 03/12/2021 CUMA, 21:06

Türkiye'nin kulağına söylenen bütün şeylerin bir özeti bir bakıma bu liste. Bazı konuşmalar elbette hepimize bir "isim" verdi; bazı konuşmalar da bizden "ismimizi" geri almaya çalıştı. Bunun elbette farkındayız. Sadece ve sadece bunlar söylendi demek için hazırladık bu listeyi.

"Yüz Yılı Anlamak İçin" listelerimizde bu ayki durağımız "konuşma". Tamamlanmamış, bir fikre dönüşmüş, hitap ettiği dünyayı değiştirmiş ya da sadece yerinde saymış konuşmalar bunlar. Türkiye'nin son yüz yılını "konuşmalardan" bir haritada göstermeye çalıştık. Eksik ya da tam. Ağızdan çıktığı anda büyük bir etki uyandırmış ya da değeri çok sonra anlaşılmış konuşmalardan söz ediyoruz. Türkiye'nin kulağına söylenen bütün şeylerin bir özeti bir bakıma bu liste. Türkiye, ne duydu, duyduğundan ne anladı, duyduktan sonra dönem dönem ne tepkiler verdi, bunun konumuzla bir ilgisi yok. Türkiye'nin kulağına fısıldananlar bunlar... Bazı konuşmalar elbette hepimize bir "isim" verdi; bazı konuşmalar da bizden "ismimizi" geri almaya çalıştı. Bunun elbette farkındayız. Sadece ve sadece bunlar söylendi demek için hazırladık bu listeyi.

1. Mahmut Şevket Paşa, 31 Mart Konuşması, ses kaydı, 1909
2. Sid Nursi, Selanik Konuşması, (II. Meşrutiyet’in İlanı) 1909
3. Şeyh Ahmed Senusi, Trablusgarp, Cihad-ı Mukaddes Bildirisi, 1911
4. Filibeli Ahmed Hilmi, İstanbul Üniversitesi Konferansı, 1913
5. Kaymakam Kemal Bey, İstanbul, İdam Sehbasındaki Sözleri, 1919
6. Müftü Hüseyin Efendi, Midyat, Mardin Mitingi, 1919
7. Sultan Vahdettin, Yıldız Sarayı, M. Kemal’e hitabı, 1919
8. Hamdullah Subhi, Türk Ocağı Konuşması, 1919
9. Ziya Gökalp, Malta, Türk Medeniyeti, 1919
10. Rıdvan Hoca, Maraş, Ulu Camii Hutbesi, 1919
11. Fahreddin Hayri Bey, ‘Yaşasın İslam Milleti’, SMK, 1919
12. Mehmet Emin Yurdakul, Sultanahmet Mitingi Konuşması, 1919
13. Halide Edip Adıvar, Sultanahmet Mitingi Konuşması, 1919
14. Mehmet Akif Ersoy, Nasrullah Camii Vaazı, 1920
15. Mehmet Akif Ersoy, Balıkesir, Zağanos Paşa Camii Vaazı, 1920
16. Mehmet Akif Ersoy, Kastamonu, Nasrullah Camii Vaazı, 1920
17. Sid Nursi, TBMM, Meclis Konuşması, 1920
18. Şeref Bey, Mebusan Meclisi, Ahd-i Milli Metni, 1920
19. Ahmet Hulusi Efendi, Ankara Fetvası, 1920
20. Mareşal Fevzi Çakmak, TBMM, Meclis Konuşması, 1920
21. Faik Ahmet Bey, Trabzon Mitingi, 1920
22. Ebul Kelam Azad, Hindistan, Gandi ile Direniş Konuşmaları, 1921
23. Ahmed Hamdi Aksekili, Ankara, Darülmuallim Salonu, 1922
24. Ali Şükrü Bey, I. TBMM, Lozan Konuşmaları, 1923
25. H. Avni Ulaş, I. TBMM, Ali Şükrü’nün Öldürülmesi üzerine, 1923
26. Yusuf Akçura, Türk Ocağı Kongre Konuşması, 1924
27. Kazım Karabekir, İzmir Suikastı Davası Savunması, 1926
28. Mehmet Ali Ayni, Harvard, Felsefe Kongresi Tebliği, 1926
29. M. Fuad Köprülü, İstanbul Türk Ocağı, Dil Konferansı, 1926
30. M. Kemal Atatürk, TBMM, Cumhurbaşkanlığı Yemin Nutku, 1927
31. Mehmet Ali Ayni, Oxford, Felsefe Kongresi Tebliği, 1930
32. Muhammed İkbal, Hindistan Müslüman Kongresi Konuşması, 1930
33. M. Kemal Atatürk, TBMM, Cumhuriyetin 10. Yılı Konuşması, 1933
34. İsmet İnönü, TBMM, Cumhurbaşkanlığı Yemin Nutku, 1938
35. Yahya Kemal, Türk Ocağı Açılışı, Saraçhane, 1949
36. Celal Bayar, TBMM, Cumhurbaşkanlığı Yemin Nutku, 1950
37. Süheyl Ünver, Bağdat, İbn Sina’nın Bininci Yılı Konferansı, 1952
38. Nihal Atsız, Ankara, Devletimizin Kuruluşu Konferansı, 1952
39. A. Menderes, TBMM, Siz İsterseniz Hilafeti Bile Getirebilirsiniz, 1955
40. Hikmet Kıvılcımlı, Eyüp Sultan Konuşması, 1957
41. Nazım Hikmet, Bakü, Üniversite Konuşması, 1957
42. Necmettin Erbakan, İzmir, İslam ve İlim Konferansı, 1959
43. Alparslan Türkeş, 60 İhtilali Radyo Konuşması, 1960
44. Cemal Gürsel, TBMM, Cumhurbaşkanlığı Yemin Nutku, 1961
45. Muhammed Hamidullah, Ankara Konferansı, 1963
46. İsmet İnönü, TBMM Konuşması, ‘yeni bir dünya kurulur’, 1964
47. Necip Fazıl Kısakürek, MTTB, Ayasofya Konferansı, 1965
48. Cevdet Sunay, TBMM, Cumhurbaşkanlığı Yemin Nutku, 1966
49. Necip Fazıl Kısakürek, Sahte Kahramanlar Konferansı, 1967
50. Osman Yüksel Serdengeçti, Samsun, Samsun Konuşması,1969
51. Kral Faysal, Kudüs Konuşması, 1973
52. Fahri Korutürk, TBMM, Cumhurbaşkanlığı Yemin Nutku, 1973
53. Nurettin Topçu, Bolu, Vaizler Konferansı,1973
54. Bülent Ecevit, Kıbrıs Barış Harekâtı İlan Konuşması, 1974
55. R. Denktaş, Radyo, (Barış Harekâtı Başlangıcında) 1974
56. Fethi Gemuhluoğlu, Dostluk Üzerine Konuşması, 1975
57. Cemil Meriç, Marksizm ve İslamiyet, MTTB Konferansı, 1975
58. Cemil Meriç, Aydınlar Ocağı, Yabancılaşma Konferansı, 1975
59. Muhammed Ali, İstanbul, İstanbul Ziyareti Basın Açıklaması, 1976
60. N. Fazıl Kısakürek, Dünya Bir İnkılap Bekliyor Konferansı 1976
61. Kenan Evren, 80 İhtilali Televizyon Konuşması, 1980
62. Kenan Evren, TBMM, Cumhurbaşkanlığı Yemin Nutku, 1982
63. Yılmaz Güney, Cannes, Ödül Konuşması, 1982
64. Roger Garaudy, İstanbul, İstanbul Konferansı, 1983
65. Roger Garaudy, Bingazi, Karyünes Üniversitesi Konferansı, 1983
66. Kadir Mısıroğlu, Almanya Konferansı, 1984
67. Teoman Duralı, ABD, ‘Kant’ konulu konferans, 1985
68. Naim Süleymanoğlu, BM Konuşması, 1988
69. Turgut Özal, TBMM, Cumhurbaşkanlığı Yemin Nutku, 1989
70. Mehmet Genç, İstanbul, Osm. Devlet ve Ekonomi, 1989
71. Sezai Karakoç, (Parti Konferansı), Diriliş Manifestosu, 1990
72. Barış Manço, BBC Röportajı, 1991
73. Ebulfeyz Elçibey, TBMM, Meclis Konuşması, 1992
74. Necmettin Erbakan, ODTÜ, Adil Düzen Konferansı, 1992
75. Süleyman Demirel, TBMM, Cumhurbaşkanlığı Yemin Nutku, 1993
76. Cevher Dudayev, Grozni, Reuters Röportajı, 1993
77. Necmettin Erbakan, İsviçre, Basel Konferansı, 1994
78. Aliya İzzet Begoviç, SDA Kongre Konuşması, 1994
79. Muhsin Yazıcıoğlu, TBMM, Refahyol Destek Konuşması, 1996
80. Hasan Celal Güzel, 28 Şubat Konferansları, 1997
81. A. Necdet Sezer, TBMM, Cumhurbaşkanlığı Yemin Nutku, 2000
82. İsmet Özel, Toparlanın Gitmiyoruz Konferansları 2001
83. Ahmet Uluçay, İKSV, Ödül Konuşması, 2004
84. Attila İlhan, Bursa Konferansı, 2004
85. Fuad Sezgin, İTÜ, Bilim Konferansı, 2006
86. Orhan Pamuk, İsveç, Nobel Ödül Konuşması, 2006
87. Erkan Mumcu, TBMM, Grup Konuşması, 2007
88. Abdullah Gül, TBMM, Cumhurbaşkanlığı Yemin Nutku, 2007
89. Nuri Bilge Ceylan, Cannes, Ödül Konuşması, 2008
90. Recep Tayyip Erdoğan, Davos, One Minutes Konuşması, 2009
91. İhsan Fazlıoğlu, Fuzuli Ne Demek İstedi Konferansı, 2009
92. Aziz Yıldırım, 3 Temmuz Şike Konuşması, 2011
93. İsmet Özel, Tokat, Çirkinlik Şirkte, Şirk Çirkinliktedir, 2014
94. Alev Alatlı, CB Külliyesi, Ödül Konuşması, 2014
95. Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Yemin Nutku, 2014
96. Aziz Sancar, Nobel Ödül Konuşması, 2015
97. Recep Tayyip Erdoğan, 15 Temmuz, Sokağa Çıkın Çağrısı, 2016
98. Recep Tayyip Erdoğan, BM, Dünya Beşten Büyüktür, 2019
99. İlham Aliyev, Karabağ Azatlık Konuşması, 2020
100. Mustafa A. Kırımoğlu, Kiev, Parlamento Konuşması, 2021