Üç soruda Ayhan Çitil

Neden okuyalım?

Hızla akan görsellikler, aforizmalar, emojiler (...) çağında yavaşlamak için... Kendimizle kalabilmek, okuduklarımız üzerinden kendimize dönebilmek için... Çevremizde olup bitenler biz onları fark edemeden ve anlamlandıramadan geçip gitmesinler diye kavramsal yetkinliklerimizi artırabilmek için... Sürekli tepki vermek durumunda olduğumuz, tepkilerimiz üzerinde çok fazla düşünmediğimiz, artık tepkilerimizin rastlantısal bir toplamına indirgenme eğiliminde olduğumuz bu hayatta kendimizi daha bütünlüklü bir bakış açısından konumlandırabilmek için...

Bizi sarmalayan gerçek ve sanal ortamlardan aktarılan bilgileri daha iyi değerlendirmek üzere analitik düşünme ve problem çözme becerilerimizi geliştirebilmek için... Dijital çağda içine daha çok kapanan bireyler olarak, okuduğumuz kaynaklarda karşılaştığımız olaylar ve karakterler üzerinden çoklu deneyimler yaşamak, bu surete iç dünyamızı ve empati gücümüzü geliştirebilmek için... Okuma eylemiyle zihnimizi düzenli olarak odaklayarak hatırlama yetimizi güçlendirebilmek için... Günlük etkileşimlerimizde kendimizi ifade ederken ve diğerlerini anlamaya çalışırken bize destek olacak en doğru, en güzel sözcükleri dağarcığımıza katabilmek için...

• Ne okuyalım?
• İnandığımız dinin kitabını, ilgilendiğimiz mitolojik geleneklerin temel eserlerini hep el altında tutalım, nereden gelip nereye gittiğimize dair tefekkür etmeyi unutmayalım. Hangi mesleği icra ediyorsak onunla ilgili en az bir kitap veya makale her zaman elimizin altında olsun, mesleki alanda kişisel gelişimimizi kesintisiz sürdürebilelim. Uğraştığımız bir hobimiz, ilgi alanımız varsa onunla ilgili önde gelen bir yayını takip edelim, tek boyutlu bir hayat sürüp kurumayalım. En az bir roman, şiir veya öykü kitabını her fırsatta okuyalım, dilin güzelliğinin keyfine varalım, sözcüklerden ilhamla hayal gücümüzü diri tutalım, bambaşka yaşamlara temas edebilelim. Kendi ritmimize hangisi uyuyorsa –her ay, her üç ay, altı ay veya yıl, (...)– bizim için önemli bir tema veya soru belirleyelim ve o konuya nüfuz etmek üzere basitten karmaşığa literatürü kuşatacak surette okumaya çalışalım; dağılmadan, odaklı bir biçimde birikimimizi artıralım. İlgi duyduğumuz alanlarda devam eden ya da yeni çıkan süreli yayınları takip ederek güncel akademik ya da edebi üretimlerden haberdar olalım.

Nasıl okuyalım?

"Ne okuyalım?" bölümünde saydıklarımızı mümkün olduğunca aynı anda okuyalım. Kitapları, dergileri, makaleleri başucumuzda, çantamızda, çekmecemizde tutalım. Otobüste, gece uykuya dalmadan önce, ofiste, (...) hep benzer şeyleri okumaktansa farklı okumalar yapmayı deneyelim. İster kâğıt ortamında ister elektronik ortamda okuyalım. Hangi konuda okursak okuyalım, karşımıza çıkan tema ve tartışmaların bağlamını anlayabilmek için felsefe okumaları yapmayı ihmal etmeyelim. Bir eser bitirdikten sonra bizdeki etkilerini, aklımızda kalanları kısaca not alalım, ara ara o notlara dönelim. Özellikle ikna amaçlı yazılan metinleri eleştirel bir gözle okuyalım, gerekirse eleştirel okumanın incelikleri üzerine kendimizi geliştirecek okumalar yapalım. Benzer veya aynı kitapları okuyanlarla temas edelim, tartışma platformlarını izleyelim, hem öğrenelim hem de katkı sağlayalım. Etkili bir okuma süreci için okumadan önce sorularımızı ve beklentilerimizi belirleyelim, okuma süreçlerinde yeni sorular soralım. Okuduklarımızı ve öğrendiklerimizi zihnimizde görselleştirelim ve daha önce okuduklarımızla bağlantılar kurmaya çalışalım.