Raskol'un baltası

HÜSEYİN ATLANSOY
Abone Ol

Raskolun baltası dün İsrail’in elinde çok daha büyük bir kitle imha silahı biçiminde -yok tefecilerin üstüne değil- masumların, çocukların ve kadınların üstüne savruldu.

“Kim bu terziler?” diye soruyor Ali Ayçil. Uzun uzun konuşuyoruz. Terziler yasa koyucular düzeni sağlayıp kontrol etmek isteyenler. Giysileri ve hayatı düzenleyenler. Küçük Prens kitabındaki Türk bilim adamını hatırlayın. Siyasal sistemde devlet millet sermaye ve din diye adlandırılabilecek dörtlü bir yapı vardır. Terziler Geldiler şiirinde bu yapılardan üçü; at, terzi ve ahali biçiminde -Ali bir üçgen çizmiş bununla ilgili- verilmiştir. Doğrudur bu çizim. Dördüncü yapı ise Amerikan sistemi esas alınarak tanrıtanımaz demokratlar ve dindar cumhuriyetçiler biçiminde resmedilmiş. Ahalinin içinde fahişelerde var dini bütünler de. Peki ne? Derin bir kimsesizlik hissi ve kapitalizm karşısında kendi bedenine ve bedenin isterlerine savruluş.

Raskolnikov balta ile tefeci kadını ve üvey kardeşi Lizavetayı öldürür. İkincisini öldürmeyi önceden kurgulamamıştır. Dostoyevski'nin kitabı yazmadan önce okuduğu Napolyon'un Julius Sezar'ın Hayatı eserindeki ana fikir etkili olmuştur.

Nedir o düşünce? İnsanlığın iyiliği için bazı küçük kötülükler yapılabilir. Bu kötülükleri yapabilme hakkı seçkin seçilmiş insanlara verilmiştir. Kötülüğün gayri ahlaki meşrulaştırma hakkı sakınımsız bir şekilde uygulanabilir. Başarılı olmak zorunludur.

Raskol kelimesi, dağılmış parçalanmış demekmiş Rusçada. 17. yüzyılda da bir Hristiyan mezhebi olarak ortaya çıkmış. Kitaptaki nadir eli yüzü düzgün karakterin ismi de razum kökünden gelen -yasa düzen ve güven demek- Razumihin. İsimler boşuna seçilmiyor.

Raskolun baltası dün İsrail’in elinde çok daha büyük bir kitle imha silahı biçiminde -yok tefecilerin üstüne değil- masumların, çocukların ve kadınların üstüne savruldu. Sıfatsız. İsrail düşerken -evet düşüyor dibin en dibine- bunu da yapabildi. Zulmün artsın derdi eskiler zevalin yakındır. Allah'ın Kahhar sıfatı var.