Yenilenen kentsel yaşamlar: Chiado Mahallesi
Portekiz'in Lizbon şehri, 25 Ağustos 1988'de, tarihinin en şiddetli yangınlarından birini yaşar. Bu yangın, toplamda 18 bina ile birçok ofis ve konut mülkünü yok eder. Yangını kontrol altına almak isteyen 73 itfaiye görevlisi yaralanır. Yangın sonrasında ticari faaliyet önemli ölçüde azaldığı için yaklaşık 2.000 kişi işini kaybeder. Alanda yapılması planlanan iyileştirme projesi için belediye meclisi, Mimar Álvaro Siza Vieira'yı görevlendirir.
Portekiz'in merkezinde tarihi bir bölge olan Chiado, Baixa Pombalina ile Bairro Alto Tepesi arasında bir kilit noktası olarak ön plana çıkıyor. Yangın sonrası Chiado bölgesindeki restorasyonlar kademeli olarak uygulanmaya başlıyor. Halkla yapılan istişarelerden sonra, bölgedeki cepheler ve süslemeler restore edilerek Chiado'nun tarihi imajının korunmasına karar veriliyor. Siza'nın düzenlemeleri arasında bölgeye konut ve kültürel işlevler kazandırılması da yer alıyor.
Müdahale alanı yangından etkilenen parselleri ve çevre mahalleyi kapsıyor. Yürüyüş rotaları, var olan yapıları birbirine bağlayacak şekilde oluşturuluyor. Şehrin terk edilmiş ve unutulmuş alanları da proje dahilinde kente yeniden kazandırılıyor.
Carlos Castanheira ilebirlikte çalışan Siza, Chiado bölgesinin kapsamlı restorasyon projesine liderlik ediyor.Portekizli mimar, ana binaların içerisine avlular tasarlayarak yapıları yaya yolları ile birleştiriyor. Böylece oluşturulan yaya yolları, Baixa ile binalar arasındaki antik bağlantıları ortaya çıkarıyor.
Alanı daha erişilebilir hale getirmek için, 'Carmo Teras' olarak bilinen bir yürüyüş yolu, eski bir manastır ile aşağıda kalan caddeyi birbirine bağlıyor. Yapı, yükseltilmiş bir platformla, Rossio ve Lizbon'un geri kalanından da panoramik manzaralar sunuyor.
Renovasyon bölgesindeki tarihi yapılara görsel olarak zarar vermemek adına geleneksel döşeme yöntemleriyle ilgili bir araştırma yapılıyor. Böylece kaldırımlar ve teraslarla birlikte sokak yüzeyleri de yenileme projesine dahil ediliyor.
Arkeologlar ve antropologlardan oluşan ekip, bölgenin katmanlarını ve önceden var olan tarihi yapıları tescilliyor. Tarihi merkeze uygulanacak müdahaleyi en aza indirmek için yapının orijinal malzemesi olan kalker taşı kullanılıyor.
Projede imar planı A, B, C, D, E ve F olmak üzere altı ayrı bloğa bölünüyor: Her blok birkaç yapı içererek ayrı ayrı numaralandırılıyor. İlk üç blok (A, B, C) en çok hasar gören bloklardan oluşuyor. Bu bloklar; taş işçiliği, teknik ve mekanik işler, kapı ve pencerelerin değiştirilmesi, yeniden boyanması ve dekoratif unsurların onarılması gibi işlemleri gerektiriyor. Daha az belgelenen D, E ve F blokları için ise eksik kısımların tamamlanması gibi değişiklikler yapılıyor.
Proje | Chiado Mahallesi |
Mimarlar | Carlos Castanheira, Álvaro Siza Vieira |
Yer | Lizbon, Portekiz |
Müşteri | Câmara Municipal de Lisboa |
Ön tasarım | Filomena Nascimento, Luisa Sarmento |
İnşaat müdürü | Pedro Carvalho |
Ortak çalışanlar | Marta Oliveira, Diana Vasconcelos, Sara Pinto, Susana Oliveira, Fernanda Sá |
Yapısal mühendislik | Gabinete de Organização e Projectos, Lda. |
Makine mühendisliği | Gabinete de Organização e Projectos, Lda. |
Elektrik mühendisliği | Gabinete de Organização e Projectos, Lda. |
Fotoğraflar | Fernando Guerra | FG+SG |
Proje tarihi | 2008 - 2011 |
İnşaat | 2009 - 2015 |