Kentsel bir çatı çiftliği: Thammasat Üniversitesi
Bangkok merkezli peyzaj mimarlık firması olan Landprocess, Tayland’da Thammasat Üniversitesi Kentsel Çatı Çiftliği’ni tasarladı. 22.000 metrekarelik kullanılmayan boş bir alanı yeniden işlevlendiren tasarım ekibi, Asya’nın en büyük organik çatı çiftliğini inşa etti. Geleneksel pirinç terasları ile modern yeşil çatı stratejisini bütünleştiren ekip; sürdürülebilir gıda üretimi, yenilenebilir enerji ve su yönetimi için şehre, yemyeşil bir kamusal alan kazandırdı.
Küresel çapta meydana gelen iklim krizi, yiyecek ve su kıtlığı; insan uygarlığı için büyük tehditler oluşturuyor. Bangkok ve Güneydoğu Asya’daki şehirler, düzensiz kentleşmenin ve sanayileşmenin etkisiyle iklim faktörlerine karşı en savunmasız yerleri oluşturuyor. İnsan ve çevre sağlığına verilen önemi artırmak için şehirler; gıda maddelerini verimli ve sürdürülebilir bir şekilde üretebilecekleri yer arayışlarına giriyorlar.
Dağlık alana oyulmuş, 22.000 metrekarelik kullanılmayan çatı alanını yeniden tasarlayan ekip, çok işlevli kamusal alanlar oluşturmak için araziden alınacak verimi en üst düzeye çıkartıyor. Güneydoğu Asya’nın dağlık arazilerindeki geleneksel tarım uygulamalarından esinlenilerek yapılan basamaklar, yiyecek yetiştirmeye elverişli alanlar sağlarken sel riskini de en aza indiriyor.
Peyzaj mimarisiyle geleneksel pirinç teraslarının bütünleştiği proje; sürdürülebilir gıda üretimi, yenilenebilir enerji, organik atık, su yönetimi ve kamusal alanı bir araya getiriyor. Höyük şeklindeki mimari, üniversitenin eski müdürü Dr. Puey Ungphakorn’ a ithafen tasarlanıyor. "Puey" Tayca’da, ağacın altındaki höyük anlamına geliyor.
Kampüsün ana ekseninde yer alan H şeklindeki mimari, eşitlikçilik ve demokrasiyi sembolize ediyor. Eşit olarak erişilebilir dört bölüme ayrılmış olan her oda, demokrasinin dört temel unsuru olan "insan, özgürlük, eşitlik ve kardeşlik" kavramlarını temsil ediyor.
Pirinç teraslarının toprak işçiliği ve modern yeşil çatı teknolojisi ile oluşturulan basamaklı çatı katı; yüzey akışını geleneksel beton çatılardan 20 kat daha verimli bir şekilde emiyor, filtreliyor ve yavaşlatıyor.
Yağmur suyunun zikzak çizdiği basamaklarda üniversite, kampüse yeterli besini sağlayabilmek için yiyecek yetiştiriyor. Yağmur suyu yolculuğunun sonunda, çatıyı oluşturan her kanatta dört su tutma havuzu bulunuyor. Bu havuzlar, kuraklık olduğunda kullanılabilecek yağmur suyunu depoluyor.
Zemin girişinde, ikinci kattaki oditoryuma dış mekan erişimi ile olan teraslı bir amfi tiyatro bulunuyor. Bir diğer amfi tiyatro ise dağlık mimariye oyularak yapılan çatı çiftliğinin en üst kotundan; çok işlevli kamusal alanları ve Bangkok’un 360 derecelik panoramik manzarasını kullanıcıya sunuyor. Ayrıca çatı, ekilen alanları sulamak ve altındaki binaya enerji sağlayabilmek için saatte 500.000 watt’a kadar üretim yapabilen güneş panelleriyle donatılıyor.
Tasarım ekibi, eğimli yüzeyin kullanımını en üst düzeye çıkarıyor ve çok işlevli kamusal alanlar oluşturarak arazinin her seviyesini değerlendiriyor. Yamaçlarda ayrı ayrı tasarlanmış olan 12 oval biçimli alan ise açık hava derslikleri olarak hizmet veriyor. Zikzak merdivenler boyunca dağılmış olan küçük cepler, özel kullanım alanları oluşturuyor ve tarlalara erişim sağlıyor. Projedeki her açı ve köşe olasılığı, çatının eğrisiyle uyumlu sosyal alanlar oluşturuyor.
Thammasat Üniversitesi Kentsel Çatı Çiftliği’nde; pirinç, yerel sebzeler, otlar ve meyve ağaçları da dahil olmak üzere 40’tan fazla yenilebilir tür yetişiyor. Su toleransından kuraklık dayanıklılığına kadar projedeki özelliklerin her biri; güneş ışığına maruz kalma, eğrilik, su akışı, tavan yüksekliği gibi faktörlere ve kanatların oluşturduğu iklim faktörlerine uyum sağlayabiliyor.
Çatı Çiftliği, iklim krizine karşı yenilikçi bir çözüm sunuyor. Kent sakinlerini, tarımsal uygulamalara yeniden uyumlu hale getiriyor. Tayland tarımı, peyzajı ve yerli toprağıyla ilgili öğretilen dersler, gelecek nesiller için sürdürülebilir şehirler inşa etmeye olanak sağlarken; gelecek nesilleri de iklim zorluklarına uyum sağlama ve benimseme konusunda eğitiyor.
Proje videosu için:
Proje | Thammasat University Urban Rooftop Farm |
Yeri | Pathum Thani, Tayland |
Mimarı | Landprocess |
Baş mimar | Kotchakorn Voraakhom |
Brüt inşaat alanı | 22.000 m2 |
Tamamlanma yılı | 2019 |
Yapı malzemeleri | Beton, tuğla, taş |