Gerçeküstücülük akımının sıra dışı ressamı: Rene Magritte

Tam adıyla René François Ghislain Magritte, 1898’da Belçika’da dünyaya geldi. Küçük yaştan itibaren çizim dersleri almaya başlayan Magritte; Brüksel'de tam zamanlı olarak çizim yapacağı Galerie la Centaure’de işe başlamadan önce bir duvar kağıdı fabrikasında çalıştı. Daha sonra da afiş ve reklam tasarımcılığı yaptı. 1926'da ilk gerçeküstücü resmi olan Kayıp Jokey (Le Jockey Perdu)’i çizen sanatçı; ilk sergisini 1927’de Brüksel'de açtı.

Bu sergi hakkında ağır eleştirilere maruz kalan Magritte, yeni bir sayfa açmak için Paris'e taşındı. Paris'te birçok gerçeküstücü sanatçı ile bir arada bulundu ve gerçeküstücülüğün ünlü isimlerinden olan André Breton ile birçok çalışmaya katıldı. 3 yıl sonra Brüksel’e temelli dönüş yaptı.

Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ilk sergisi 1936 yılında New York'ta açıldı. Daha sonraki yıllarda aynı şehirde, 1965'te Modern Sanat Müzesi'nde, 1992'de ise Metropolitan Museum of Art'ta iki sergisi daha oldu. 1960’larda çalışmaları ile ilgi toplamaya başlayan Magritte; 15 Ağustos 1967'de pankreas kanserinden vefat etti ve Brüksel'deki Schaarbeek Mezarlığı'na gömüldü.

• "Zihin bilinmeyeni sever. Zihnin anlamı bilinmediğinden zihin, anlamı bilinmeyen görüntüleri sever." Rene Magritte

Magritte, gerçeküstücülük akımının en önemli temsilcilerinden biri. Çalışmalarının çoğunda bilinen şeylere yeni manalar kazandırıyor ve nesnelere alışılmadık içerikler ekliyor.

Örneğin bir pipo çizen Magritte, söz konusu piponun hemen altına "Bu bir pipo değildir" (Ceci n'est pas une pipe) yazarak bir paradoks oluşturmuştur. Bu cümle ilk başta bir çelişki gibi görünse de aslında doğrudur; resim aslında bir pipo değil, piponun bir görüntüsüdür. (Fransız filozof ve eleştirmen Michel Foucault, kitabı Bu Bir Pipo Değildir'de bu resmi ve onun yarattığı paradoksu anlatır.)

Sanatçı aynı yaklaşımı bir elma resminde de kullanarak son derece gerçekçi bir biçimde çizdiği meyvenin elma olduğunu reddeder. Magritte'in "Bu bir ... değildir" çalışmalarında göstermeye çalıştığı düşüncesi; gerçekçi sanata ne kadar yaklaşılırsa yaklaşılsın, öğenin kendisine yaklaşılamayacağıdır. Örneğin; bir pipo resmiyle tütün içmek mümkün değildir.

Birçok çağdaş ressam, René Magritte’in çığır açan gerçeküstü tarzından etkilenmiştir. John Baldessari, Andy Warhol, Jasper Johns, Vija Celmins gibi isimler de Magritte’in çalışmalarından ilham alanlar arasında.

Günümüzde René Magritte Müzesi ve Magritte Müzesi olarak Belçika’da yer alan iki müze; sanatçının eserlerinin büyük bir kısmını ve hayatına dair birçok detayı barındırıyor.