Davetkar bir yapı: Mosque of Reflection

Dairesel biçimli kemerli bir yürüyüş yolundan oluşan yapı, caminin şehirdeki rolünü ve varlığını yeniden kurguluyor. Arap cami tipolojisinden ilham alan tasarım ekibi, kutsal bir ibadet mekanı olma amacının yanı sıra cemaat kullanımını teşvik etmek ve düzenlemek için mekan kurgusu oluşturuyor.

Yapı, Dubai’deki Coca-Cola Arena’nın bitişiğindeki yoğun şehir manzarası içinde yer alarak çevresiyle kontrast oluşturuyor. Bu kontrastı ise; maneviyatın, huzurun ve topluluğun fiziksel düzenlemesiolarak sağlıyor. Tasarım; ana ibadethane, kadın ibadethanesi, rivak, sahın, şadırvan, tuvaletler, kültürel alan, minare, perakende satış ve otoparktan oluşuyor.

Yapının orijinal cephesi ile mevcut caminin kabuğu korunurkencephe, yansıtıcı parlak yeşile boyanıyor. Bununla beraber ibadet mekanlarının mevcut mekânsal düzeni de devam ettiriliyor. İslam mimarisinin önemli bir tasarım öğesi olan sütunlu pasaj (rivak), yenilemeye önemli bir katkı sunuyor. Tipik cami tipolojisinin aksine rivak, camiyi dairesel bir formda sarıyor. Sokak seviyesinden geçenler, her şeyden önce rivakı oluşturan geniş kemerli sütunları fark ediyor. Bu özelliğiyle yapı, davetkar bir duruş sergiliyor.

Rivak, küçük dairesel boşluklara sahip beyaz delikli bir metalden oluşuyor. Delikli metal, doğal ışığın yapı derinliklerine girmesini sağlıyor. Yapı formu ve malzeme birleşimi, cami ile şehir arasındaki sınırı ortadan kaldırarak iç ve dış mekanlar arasında şeffaflık oluşturuyor. Bununla birlikte yapıda, rivakın karo döşemesine kadar beyaz rengin kullanılması açıklık ve hafiflik hissiyatı veriyor.

İslam mimarisinde etrafı duvarla çevrili olan alan, sahın olarak adlandırılıyor. Sahın; cemaat, inanç ve şehrin iç içe geçtiği mekânsal bir metafor tanımlıyor. Tasarımdaki sahın içinde yeni bir kamusal alan kuruluyor. Bu alanda bulunan oturma elemanları ve ana girişe doğrukonumlanan palmiye ağaçları ortama huzur sağlıyor. Rivak ve sahın sadece kamusal alan işlevi görmekle kalmıyor bununla birlikte kullanıcılara dua edebilecekleri, okuyabilecekleri, düşünebilecekleri ve toplanabilecekleri bir alan da sunuyor.

Girişte, dış ve iç alan arasında geçici bir boşluk yer alıyor. Cami alanını kentsel alandan ayıran ve bir dış avlu olan haram, basit ve minimal bir tasarımdan oluşuyor. Caminin dış cephesini kaplayan renk ve malzeme paleti iç mekanda da kullanılıyor. İç mekandaki halı döşemede cemaat düzenini sağlayan yeşil tonlarında şeritler yer alıyor. Altın tonları ise ibadet alanının merkezinin üstündeki tavanı süslüyor. Bununla birlikte mihrabın üzerindeki tavan boyunca ayetler bulunuyor.

Caminin her iki yanında beyaz delikli metalle kaplanmış iki minare yer alıyor. Bu iki minare sürdürülebilir enerji sağlayan rüzgar türbinlerini muhafaza ediyor. Sonuç olarak Mosque of Reflection, dinin ve topluluğun bir arada yaşayabileceği bir ortam ve sadece ibadet edenler için değil şehir için de bir deneyim oluşturuyor.