Bodrum’da bir sanat mekanı

Bodrum’daki Zeki Müren Evi, şehir merkezine yakın, denize nazır bir konumda Kumbahçe Mahallesi, Zeki Müren Caddesi’nde 11 numarada yer alıyor. Zeki Müren, hem önünde hem de arkasında bahçesi bulunan, caddeye bakan iki katlımüstakil evi 1977 yılında satın alıyor. Evin mimarı hakkında ise kesin bir bilgiye ulaşılamıyor. Zeki Müren, kalp rahatsızlığı yüzünden 1980’lerin ilk yıllarından itibaren sahne ve müzik çalışmalarına ara veriyor ve Bodrum’daki evinde daha sık zaman geçirmeye başlıyor. Zeki Müren’in söz konusu evi, sosyolog Fatma Mansur’dan 1 milyon 200 bin liraya almış olduğu biliniyor. Müren’in yaşadığı dönemde etrafında bu kadar yapılaşmanın olmadığı yapı, günümüzde hâlâ etkileyici deniz manzarası ile öne çıkıyor. Ev, Zeki Müren’in yaşam tarzını ve sanatsal zevkini yansıtan bir mekân olarak dikkat çekiyor.

Müzenin giriş katında yer alan yatak odası, Zeki Müren’in İstanbul’daki evinden getiriliyor ve yatak odası takımının bakımı yapılarak sergilemeye konuyor. Vitrinde kullanılan eşyaların ise sanatçı tarafından kullanıldığı biliniyor. Müren’in dışarıdaki renkli ve hareketli yaşamının aksine son derece sade olmasına özen gösterdiği giriş katında konumlanan oturma odasında, sanatçının gazete okuyarak, şiir yazarak ve televizyon izleyerek gününün büyük bir bölümünü geçirdiği ve konuklarını bu odada ağırladığı, onlar ile sanat üzerine söyleşiler yaptığı da biliniyor. Odada bulunan koltuklar ve gramofon sanatçının vefatından sonra İstanbul’daki evinden sergilenmek üzere getiriliyor. Şöminenin üzerinde bulunan yağlı boya tabloda Osmanlıca 1329 tarihi bulunuyor.

Sanatçı nazara inandığı için odada çok sayıda nazarlık yer alıyor. Odadaki eşyaların tümü orijinal olup sanatçının sağlığında kullandığı eşyalar olmasına rağmen odada yer alan perdeler orijinaline uygun olarak sonradan yaptırılıyor. Odanın sol duvarında bulunan büfenin içerisinde ise sanatçıya çeşitli zamanlarda hediye edilen eşyalar bulunuyor. Müzenin ikinci katında sanatçının kullandığı kristallerin, gümüşlerin, kostümlerin ve ayakkabıların sergilendiği salon, sanatçının kendi yaptığı desenlerin sergilendiği ve kliplerin izlenebildiği tanıtım odası ve Müren’e ait ödüllerin, plakların, makyaj malzemelerinin, sanatçıya gelen mektupların bulunduğu teşhirsalonları yer alıyor. Ege'nin masmavi denizi ve yemyeşil tepeleri arasında yer alan Zeki Müren Evi, etkileyici manzarası ile öne çıkıyor.

Yol seviyesinin üzerinde konumlanan yapıya cadde üzerine açılan kapısından on yedi basamaklı merdivenle ulaşılıyor. Beyaz badanalıtaş duvarları ve ahşap doğramaları ile yapı, tipik bir Ege evi görünümüne sahip olması ile dikkat çekiyor. Bölgenin sıcak iklimine uygun serin tutan kalın duvarlar, Bodrum’un geleneksel mimarisinde görüldüğü gibi bu yapıda da öne çıkıyor. Evin en dikkat çekici özelliklerinden biri de Zeki Müren'in tarzını yansıtan dekorasyonu oluyor.

Evin her köşesinde sanatçının zevki ve estetik anlayışı göze çarpıyor. Müren'in kullandığı mobilyalar, aksesuarlar ve objeler, evin genel atmosferine katkıda bulunuyor. Müren, Bodrum’a yerleşme hikayesini, “Bir sabah bir gazetenin ilan sayfasında gördüğüm bir ilan ile Bodrum’dan yazlık bir daire kiraladım ve Bodrum’a geldim. Bir gece ayazmaya çıkarken bir Bodrum evinin kapısında “Satılık” levhasını gördüm. Bize kısmetmiş. O gün bugün kendimi Bodrumlu hissediyorum.” şeklinde anlatıyor.

Kültür Bakanlığı yetkilileri, Zeki Müren’in evini müzeye dönüştürme sürecinde, Müren'in sağlığında sadece alt katını kullandığı gerçeğine bağlı kalarak, bu katı sanatçının yaşadığı döneme uygun şekilde düzenliyor. Zeki Müren Evi’nin alt katı sanatçının yaşadığı şekliyle, aslına uygun olarak dekore ediliyor, daha çok çalışanların kullandığı bilinen üst katı ise günümüzde teşhir fonksiyonunda kullanılıyor. Hatıralarla dolu müze içerisinde, sanatçının hayatı ve eserleri ile ilgili bilgi ve belgeleri, fotoğrafları ayrıca sahne kıyafetleri ve özel eşyaları sergileniyor. Müzede Zeki Müren’in İstanbul’daki evinden getirilen eşyalar da sergileniyor. Zeki Müren’in, şeker ve kalp hastalığı nedeniyle sahneye ara verip son altı yılını bu evde geçirdiği biliniyor. Müren, bu dönemi "kendini dinlemek" olarak tarif ediyor.

Müzede görülecekler arasında; Zeki Müren'in sahne kostümleri, sanatçının özel eşyaları, Müren'in tabloları, sanatçının kazandığı ödüller, hayranlarından gelen mektuplar ve fotoğraflar, Müren'in kullandığı otomobil ve sanatçının heykeli yer alıyor. Evin ön bahçesinde, uzun yıllar kullandığı Buick Regal marka arabası ve Tankut Öktem tarafından yapılmış, elinde mikrofonla birlikte sahnelerde şarkı söylerken betimlenmiş bir bronz heykeli sergileniyor.

Türkiye’nin en önemli sanatçılarından biri olan Zeki Müren’inBodrum’daki bugünkü yazımıza konu olan konutu, 2000 tarihinde Kültür Bakanlığı tarafından restore edilerek ziyarete açılıyor. Müzenin mimarisi, Bodrum'un geleneksel evlerinin sıcaklığını ve samimiyetini yansıtırken, iç mekân tasarımı Zeki Müren'in sanat dünyasına açılan bir kapı gibi olmasıyla öne çıkıyor. Bu özellikler, müzeyi sadece bir anı evi olmaktan çıkarıp, ziyaretçilerine sanatçının ruhunu ve sanatını daha yakından tanıma fırsatı sunuyor.

Müze Müdürü’nden alınan bilgi doğrultusunda, müzede herhangi bir sergileme yöntemi esas alınmadığı bilgisine ulaşılıyor. Müzeyi 2011 ile 2020 yılları arasında yaklaşık olarak 750.000 kişinin ziyaret etmiş olduğu biliniyor. Müze müdürü, müzenin amacının, Zeki Müren’in evinin ve Türk Sanat Müziği ile diğer alanlarda kazandığı başarıların sergilenmesi olduğunu söylüyor.

Müze, Zeki Müren'in sanatına olan saygının yanı sıra Bodrum'un mimari güzelliklerini de vurgulayan bir kültür mirası olarak önem taşıyor. Bodrum'daki Zeki Müren Sanat Müzesi'ni ziyaret ederek sanatçının yaşam öyküsüne dair bölümler görebilir, Müren'in hayatını ve sanatını daha yakından tanıma fırsatı bulabilir ve aynı zamanda sanatçının anılarına da şahitlik edebilirsiniz.