Çin’deki hızlı kentleşme ve nüfus yoğunluğunun artması geleneksel konut mimarisini azalttı ve yerini yüksek apartman kulelerine bıraktı. İnşaat teknolojisinin gelişmesi ülke genelinde yerel konutları giderek azalttı.

Aşağıdaki konut stilleri, Çin genelinde görülen yerel mesken türlerini kapsıyor ve geçmişteki Çin hakkında kültürel izler barındırıyor.

Siheyuan

Pekin kültürünün önemli bir parçası olan ‘siheyuan’, dört dikdörtgen binadan oluşuyor ve avlu oluşturmak üzere bir kareyi tamamlayacak şekilde konumlanıyor. Yapı içerisindeki odalar yerel kültüre dair izler taşıyor. Sokaktan en uzak yere konumlanan oda, evlenmemiş kız çocuklarının yaşaması için ayrılıyor, merkez odada ise evin reisi yaşıyor. Binaların çatıları, gölgeli bir avlu oluşturmak üzere oturma odasının bulunduğu noktadan açık alana doğru sarkıyor ve yarı açık-özel bir bahçe oluşturuyor.

Siheyuan konut yerleşimi, şehri birbirine bağlayan ve hutongs adı verilen sokaklar oluşturarak birden fazla ailenin yerleşimine olanak tanıyor.

Tulou

Fujian Eyaleti, Hakka halkının ‘tulou’ konutlarına ev sahipliği yapan bir yerleşim bölgesi. İç mekan yerleşimi saldırılardan korunmak üzerine tasarlanan konutlar, birkaç kat yüksekliğe ulaşan kalın, silindirik duvarlardan oluşuyor. Dışarıya bakan duvarların yalnızca bir girişi var ve pencereleri yok. Yaşam alanları, balkonlar, kapılar ve açıklıklar içeriye bakıyor ve sakinleri potansiyel tehlikelerden koruyor. Her yapı yüzlerce insanı barındırıyor ve açık iç mekan ortak faaliyetler için küçük bir köy işlevi görüyor.

Siheyuan’ın hiyerarşik yapısının aksine, tulou’daki konutlar eşit birimlere bölünerek kullanıcılarına aynı mekansal fırsatlar tanıyor. Savunma ve eşitlikçi politikaları nedeniyle bu konutlar 2008 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alındı.

Yaodong

Yaodong veya daha bilinen adıyla mağara evleri, yaz ve kış aylarında ısı derecesini ayarlamak için çatısı da dahil olmak üzere topraktan inşa ediliyor. Yamaca oyularak, zemine kazılarak veya bir tuğla çerçevenin üzerine toprak doldurarak inşa edilen bu evler, Çin geleneksel konut mimarisinin en bilindik örneği. Birden fazla konutun birbirine bitişik ve üst üste inşa edilerek genellikle tek bir klan için veya geniş aileler için kademeli bir yerleşim planı sunar.

Genç nüfusun iş aramak için büyük kentlere göçmesi ile birlikte yaodong yaşamı popülaritesini yitirdi.

Shikumen

Shikumen, Şangay’da binlerce yıldır var olan diğer konut yerleşimlerinin aksine 20. yüzyılın başlarında Fransızların Batı etkisi ile ortaya çıktı. ‘Shikumen’ konut yerleşimi şehrin mimari tarzını ele geçiren bu etkinin bir kalıntısı. Bu ahşap ve tuğlalı şehir evleri, bir taş kapının içinde yan yana inşa edilmiştir ve üç kattan fazla yükselmez. Sıra sıra dizilmiş bu evler, göze çarpan Şangay yaşam tarzını barındıran bir manzara oluşturuyor. Bölge sakinleri, zamanlarının çoğunu evlerin dışında geçiriyor. Süslü kapı tokmakları, Art Deco çiçekler ve Şangay'ın Caz Çağı'nı gösteren geometrik motifler içeriyor.

Bu yapılar bir zamanlar şehir sakinlerinin %60’ını barındırıyordu ancak birçok mahalle yakın zamanda devlet tarafından yıkıldı.