Amazon’da sanatsal manifesto: Yüzen Köprü

2014 yılında Venedik Mimarlık Bienali'ne Paraguay Pavyonu'nun yapımı için gelen öğrenciler ve grup üyeleri ülkelerine döndüklerinde, görmezden gelemeyecekleri bir senaryo ile karşı karşıya kaldılar.

Kritik taşma seviyesi 5,5 metre olan Paraguay Nehri2014 yılının Temmuz ayında 7,38 metre ve 2015 yılının Aralık ayında 7,73 metre yükseldi. Kayıtlara geçen en yüksek nehir yüksekliğinin 9 metre olduğu akarsu kenarındaki yerleşim yerleri için bu gelişmeler oldukça tehlikeli bir durum oluşturdu.

Nehir seviyesinden 4 metre yukarıda bulunan alanlar büyük zarar gördü. Üstelik can ve mal kayıplarının birçoğu başkent Asunción ve çevresinde bulunuyordu. 2021 yılında ise Rio Negro Nehri, Manaus tarihinde kaydedilen en yüksek seviye olan 30,02 metre yüksekliğine ulaştı.

Mimarlık yoluyla araştırma yapmaya ve önerilerde bulunmaya kendini adamış bir mimar ve öğrenciler derneği olan Aqua Alta’nın kurulumunda yaşanan seller ve Yüzen Köprü projesi önemli bir rol oynadı.

Aqua Alta kolektifi "Mimarlar, Amazon şehirlerinin sel endüstrisinin kurbanı olmamasına ve suların mevsimsel doğasına cevap veren bir mimariye sahip olmalarına nasıl katkıda bulunabiliriz?" sorusuna cevap aradı ve bu bağlamda yüzen köprü projesini geliştirdiler.

Köprü tasarımında, Manaus’ta bulunan MUSA - Museu da Amazonia (Amazon Müzesi)’nın 2014 ve 2015 yıllarında yapılan sergilerinden ve geçmişte kentsel yaşamda hayati bir rol oynamış yüzen Amazon şehirlerinden ilham alınıyor.

Manaus Sanayi Bölgesi'nin kalıntılarıyla yapılan yüzen köprü bir sanat eseri ve manifesto olarak görülüyor. Tamamen işleve yönelik yapıldığını düşündüren bu yapıt, gölün pastoral manzarasıyla tezat oluştursa da yerleştirmenin ikinci aşamasında, Adolpho Ducke Orman Koruma Alanı'nın ortasındaki kirli dere ile etkileşime girmesi planlanıyor.

"Biz hala köprülere inanıyoruz ayrıca toplumun ve ülkenin yapısal sorunlarının somut ve kalıcı çözümler içeren projelerle çözülebileceğine inanıyoruz. Böyle bir temel altyapı eksikliği göz önüne alındığında, mimarların ve diğer profesyonellerin, kıt finansal kaynaklara rağmen projeleri yürütmenin mümkün olduğunu kanıtlamak için ekipler halinde ve tüm topluluklarla birlikte çalışarak daha etkili uygulamalara dahil olmaları gerektiğine inanıyoruz."

Ayrıca NAMA (Núcleo Arquitetura Moderna na Amazônia) grubunun da yüzen köprüler üzerine çalışmaları bulunuyor. MUSA’da sergilenen eserleri ile yüzen mimari üzerine merak uyandırmayı ve mevsimsel sel nedeniyle düzenli olarak meydana gelen acil durumlarda kamu harcamalarının nasıl azaltılacağına dair fikir vermeyi amaçlıyorlar.