Dünyanın en çok sevilen sporu olan futbolu Türkiye’ye kim getirdi?
1800’li yılların sonunda Türkiye’de de oynanmaya başlayan futbolun nasıl ve kim tarafından yayıldığını biliyor musunuz?
Futbol oynanmayan bir dünya düşünebiliyor musunuz? Sanırım buna büyük bir kesim “hayır” yanıtını verecektir. İliklerimize kadar işleyen bu sporun 1800’lü yılların sonunda Türkiye’ye nasıl geldiğini hiç merak ettiniz mi?
Yapılan araştırmalar İnka Medeniyeti’nde, Çin’de, Orta Asya Türkleri’nde hatta Mısır da dahi top benzeri araçlarla çeşitli sporların yapıldığını ortaya koymuştur.
Günümüzde oynanan futbolun en yakın örneği ise İngiltere’de ortaya çıkmıştır. Bu nedenle de “İngiltere” futbolun beşiğidir.
1878-1908 yılları arasında bir taraftan savaşlar bir taraftan İstibdat Devri, insanların hayatlarında ciddi kısıtlanmaların yaşanmasına neden olmuştur. Dönemin yönetimi baskıcı tavrıyla birçok şeyi yasaklamıştı. Bu yasaklara direnen futbol ise Türk halkının gönlünde kök salmaya başladı.
Peki, Türkiye’ye futbolu kim getirdi?
Bu sorunun yanıtı çok basit…. James LaFontaine, Türkiye’ye futbolu öğreten ilk kişidir.
İngiliz tüccar James LaFontaine ailesiyle birlikte İzmir’de yaşıyordu. Ada’da herkesin ismine futbol dediği bir oyun ise kısa sürede ilgi görmüştü. Genç adam da bu spora hayran kalmış ve İzmir’de kendisi gibi ticaretle uğraşan yabancılara futbolu öğretmeye başlamıştı.
LaFontaine, kendisi gibi İzmir’de yaşayan İngilizlerle birlikte 1894 yılında Bournabat isimli futbol ve ragbi kulübünü kurdu.
Bournabat tüzüğe sahip bir kulüptür ve bu nedenle Türkiye’de kurulan ilk futbol kulübü olma özelliği taşımaktadır.
LaFontaine, 1899’da İzmir’den İstanbul’a taşınır. İstanbul’a yerleşen İngiliz burada da futbol faaliyetlerine aynı hızla devam eder.
O yıllarda da İstanbullu Türkler arasında futbol yayılmaya başlamıştır ve kulüpler kurulur. Ancak dönemin yönetimi bu kulüpleri yaptıkları baskınlarla kapatır.
LaFontaine aynı zamanda 1922 yılına kadar Rum ve Ermeni futbol takımlarının katıldığı bir lig organize eder.
LaFontaine, vatandaşı Horace Armitage ile birlikte 1902 yılında İstanbul Kadıköy’de Cadi-Keuy isimli bir futbol kulübü kurdu. Kulüpte birçok Türk futbolcu da forma giydi. Cadi-Keuy kapılarını 1912’de kapattı.
1904 yılında ise LaFontaine; Armitage ve Henrl Pears’la birlikte İstanbul Futbol Ligi’ni kurdu.
Türkiye’de futbolun gelişimine önemli katkılarda bulunan LaFontaine’in 1. Dünya Savaşı’nda önce İstanbul’u terk ettiği tahmin ediliyor.
Futbol oynayan, yöneticilik yapan hatta çoğu maçta hakemlik yapan futbol aşığı James LaFontaine’in 1933 yılında vefat ettiği biliniyor.