Yapay zeka aklımızı okuyabilecek

Milyarder girişimci Elon Musk’ın, daha önceki girişimleri arasında PayPal ile çevrimiçi ödemelerde devrim yapmak, elektrikli otomobil endüstrisini Tesla üzerinden dönüştürmek ve SpaceX aracılığıyla özel alan seyahatine öncülük etmek bulunuyor. Fakat bunların arasında 2017’den beri çoğu insanın en iddialı projesi olduğuna inandığı Neuralink adlı girişim ön plana çıkıyor.

Neuralınk projesi nedir?

Neuralink, Elon Musk ve ekibi tarafından kurulan ve implante edilebilir beyin-bilgisayar arayüzleri geliştiren bir Amerikan nöroteknoloji şirketi. Şirketin merkezi San Francisco’da bulunuyor. Şirket 2016 yılında kuruldu fakat kamuoyu bunu ancak 2017 Mart’ında öğrendi. O zamana kadar şirket, çeşitli üniversitelerden dünyanın en ünlü sinir bilim uzmanlarını işe almıştı bile. 90 kişilik bir ekibin 3 yıllık çalışmalarının sonucu, 16 Temmuz 2019’da yapılan bir sunumla tüm dünyaya açıklandı. Yapılan duyuruya kadar şirketin hangi projeler üzerinde çalıştığı hakkında çok az şey biliniyordu.

Neuralink projesi, Elon Musk’ın çılgın projesi olarak gösteriliyor. Elon Musk tarafından şirketin adı ile adlandırılan Neuralink teknoloji, insan beynine çip yerleştirilerek kontrol edilebilmeyi sağlıyor. 2016 yılında başlatılan proje ile ilgili gelişmeleri paylaşan Musk, doğrudan beyne yerleştirilebilen kablosuz bir cihazla teorik olarak akıl okumanın mümkün olabileceğini söyledi.

Proje hakkında daha önce çok az ayrıntı verilmiş olmasına rağmen, geçtiğimiz aylarda yapılan sunum sırasında Musk sistemin, beynini kullanarak bir bilgisayarı kontrol eden bir maymunun test edildiğini söyledi. Maymunun yanı sıra şirket, robotun şimdiye kadar 19 hayvana bu implantı taktığını ve yüzde 87 başarı elde ettiğini açıkladı.

Nasıl çalışıyor bu çipler?

Neuralink, felçli hastalara hareket kabiliyeti kazandırmak için geliştirilen beyin çiplerinin daha gelişmiş versiyonlarını tasarladı. Cihaz robotlar yardımıyla minik sensörlere bağlı elektrotları doğrudan beyne yerleştiriyor. Küçük bir çip, insan saçından daha ince olan ve insan gözüyle zar zor algılanabilen iplikler aracılığıyla beyne bağlanıyor.

Sensörlerin yine beyne yerleştirilmiş olan esnek ve insan saçından daha ince olan tellere asılıp düşünceleri elektrik darbelerine dönüştürmesi bekleniyor. Bu sensör daha sonra verileri yorumluyor ve bunu bir işitme cihazı gibi kulağın arkasına yerleştirilen, bluetoothla çalışan alıcıya gönderiyor.

Felçli insanlara da yardımcı olacağı düşünülen bu uygulamayla, hastaların düşünceleriyle telefonlarında-ki uygulamaları açıp mesaj yazabilmeleri mümkün hale gelmesi bekleniyor. Ampute bireyler için de büyük avantaj sağlayacak olan bu teknoloji sayesinde, bireylerin protezlerini hareket ettirmesi hedefleniyor. Bu teknolojinin hastalar üzerindeki önemine değinen Musk, “Bence bunun önemli hastalıkları iyileştirmek gibi çok önemli bir amacı var” dedi. Özellikle felçli hastalara hareket özgürlüğünü sağlayacak olan bu teknoloji, oldukça büyük bir teknolojinin öncüsü olması bekleniyor.

Yapay öğrenme yolda

Neuralınk şirketi, geliştirdikleri bu teknoloji ile insan beyninin belli bir bölgesini takibe alabildiğini ve o bölgeye hükmetmeyi amaçladıklarını belirtiyor. Yapay öğrenme olarak adlandırılan bu yöntem ile beyin ve bilgisayarın yapay zeka tehdidini birlikte önlemesi ve simbiyoz yoluyla insanlığın bir sonraki seviyeye çıkarılması hedefleniyor. Musk’a göre ilerde telefon uygulamaları aracılığıyla, dövüş sporları teknikerini ya da yabancı dilleri doğrudan beyne aktarmakta mümkün olabilir. Şirket henüz beyin fonksiyonlarının nasıl bilgisayar verişine dönüştürüleceğini veya beyin hücrelerinin hangi yöntemlerle uyarılacağı konusunda bir açıklamada bulunmadı.

Lazer göz ameliyatı kadar güvenli ve ağrısız

Neuralink operasonu, sadece 2 mm’lik bir kesik gerektiriyor ve bu sonra 8 mm’ye genişlettirilerek çip yerleştiriliyor. Yeniden 2 mm’ye gerileyen kesik tutkalla kapanıyor ve dikişe gerek kalmıyor. Çipi yerleştirme işleminin lazer göz ameliyatı yaptırmak kadar güvenli ve acısız olduğu iddia ediliyor. Musk sunumda, operasyon esnasında kullanıcıların “hiçbir şey hissetmeyeceğini” söyledi. Neuralink, dişleri beyne yerleştirmek için bir robotik sistem geliştirdi ve prosedürün bir gün lazer göz ameliyatı kadar verimli olacağı düşünülüyor.

Neuralink lansmanına katılan NASA yapay zeka uzmanı Krittika D’Silva “Söz edilen teknoloji oldukça heyecan verici çünkü bu alanda yapılan benzer çalışmalara kıyasla insan beynine asgari düzeyde müdahalede bulunuyor” dedi.

Neuralınk ile süper zeka insanlar geliyor

Elon Musk, Neuralink teknolojisini kendi beynimizi geliştirmenin bir aracı olarak öngörüyor ve insanlara yapay zekaya sahip bir simbiyoz sağlama seçeneği sunuyor.

• Musk, yapay zekanın gelecekte insanlığı yok etmesini önlemek için beynimizi dijital sinir ağlarıyla bilgisayarlar ve yapay zekaya bağlayarak insanları süper zeki yapmak istiyor. Musk’a göre bu, nihayetinde insanüstü zekanın geleceğine yol açabilir.

Musk’ın 16 Temmuz’da San Francisco’daki Neuralink Launch Etkinliğinde açıkladığı gibi fikir, yapay zekanın sözde varoluşsal tehdidini hafifleten “iyi hizalanmış bir gelecek” yaratmayı amaçlıyor. Elon Musk, ya-pay zekanın öne geçtiği bir dünyada insanların rekabet edebilmesine yardımcı olmak amacıyla 2016 yılında Neuralink’i kurdu. O zamandan beri şirkete 100 milyon dolar yatırımda bulundu. Musk ve ekibi, bu siste-mi 2020 yılında insanlar üzerinde denemeye başlamak istiyor. Bunun için hayvanlar üzerinde deneylenen çiplerin yeni ve çok daha küçük bir halini geliştirmişler. Parmak ucuna sığabilecek olan bu çiplerden insan beynine 4 ila 10 taneye kadar yerleştirilmesi bekleniyor. Neuralink, dakikada insan beynine altı tane iplik yerleştirebilecek bir beyin cerrahisi robotu inşa etti. Her bir iplik, bir insan saçı boyutunun onda birinden daha küçük ve 192 elektrot içeriyor.

Birçok beyin hastalığı tedavi edilebilir

Neuralink projesinin baş beyin cerrahı Dr Matthew McDougall, insanlar üzerindeki klinik çalışmaların 2020 yılında başlayabilmesi için ABD Gıda ve İlaç Düzenleme Kurumu’ndan (FDA) onay beklediklerini söyledi. Neuralink maymun ve fareler üzerinde test edildi ancak gelecek yıl insanlarda denemeye başlayabilmek için şirketin FDA onayına ihtiyacı var.

Onay geldikten sonra ilk deneylerin omurilik felci yaşayan hastalar üzerinde olması ve bu hastaların beyinlerine dört adet Neuralink cihazı yerleştirilmesi bekleniyor. Neuralink şirketi vadettiği başarıya ulaşabilirse omurilik felci, parkinson, alzheimer ya da epilepsi gibi hastalıklara önemli bir tedavi geliştirmiş olabilir.