Türkiye cep telefonu üretim üssü oluyor

Kovid-19 salgını ile geçen 2020 yılında dünya genelinde akıllı telefon pazarı yüzde 10 daraldı. Küresel pazar araştırma kuruluşu Counterpoint; 2019 yılında 1 milyar 479 milyon adet olan küresel akıllı telefon sevkiyatlarının 2020 yılında 147 milyonluk azalışla 1 milyar 332 milyon adete gerilediğini duyurdu. Akıllı cep telefonu pazarı, Türkiye’de de 2020’yi 100 bin adetlik düşüşle 10 milyon 500 bin seviyelerinde satışla kapattı. Mobil İletişim Araçları ve Bilgi Teknolojileri İş Adamları Derneği (MOBİSAD) Başkanı Mustafa Kemal Turnacı, 2021’de yüzde 5 civarı büyüme öngördüklerini söylüyor. Ancak sorun şu ki, cep telefonu pazarında yerlilik oranı da düştü. Turnacı, 2018 yılında yüzde 13 seviyelerinde olan yerli üretici firma pazar paylarının gelinen noktada yüzde 1’lere indiğini kaydediyor. Yerli cep telefonu üretici firmalarının yetkililerinin belirttiğine göre, Türkiye’nin cep telefonundan kaynaklı cari açık son 7 yılda 15 milyar dolarları aştı. Hal böyleyken Türkiye’nin mobil cihazlardaki yerlilik oranını yükseltmesi çok daha büyük önem kazanmaya başladı. Bu amaçla alınan tedbirler meyvesini vermeye başladı. Alınan tedbirler ve uygulanan cazip teşviklerle Türkiye’de satış mağazaları açan belli başlı cep telefonu üreticisi markalardan bazıları, üretim hatlarını da Türkiye’ye taşımaya başladı. Türkiye’de üretilen küresel markaların yeni modelleri çok yakında yurt içi ve yurt dışı pazarlarda yerini alacak.

Cazip teşvikler yerlileştirme ve ihracat şartıyla

Dünya markalarının Türkiye’de üretim yapmalarının önünü açan 16 Aralık’ta Resmî Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı kararnamesi oldu. Buna göre yatırım teşvik belgeleri kapsamında firmalar, cep telefonu üretimi için gerekli olan yarı demonte hâldeki (SKD) aksam ve parçaları, 31 Ağustos 2021’e kadar gümrük vergilerinin ödenmesi şartıyla ithal edebilecek. Bu kararla teşvik amaçlı olarak montaj üretiminin önü açılırken, telefonlarda yerlilik oranı her yıl kademeli olarak artırılacak. Kararnamenin yayınlanmasının ardından yatırım haberleri de peş peşe gelmeye başladı. Çinli Oppo Tuzla’da, Güney Koreli Samsung Esenyurt’ta, LG ile TCL Çerkezköy’de, Xiaomi Avcılar’da üretime başlıyacağını açıkladı. Çinli Vivo’un da kararını 2021’de açıklaması bekleniyor.

Yatırımların somut getirileri gelecek yıllarda görülecek. Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı Burak Dağlıoğlu,

Cep telefonu üretiminde de uluslararası firmaların öncelikle iç pazardaki ihtiyacı karşılayacağını, sonrasında bölgemizdeki diğer ülkelere ihracat yapacaklarını düşünüyoruz. Bununla beraber üretimde yerlilik oranı da gün geçtikçe artacaktır.

Bu bağlamda ülkemizdeki yerli üreticilerin de cep telefonu alanında küresel tedarik zincirine entegrasyonu için bir fırsat olacaktır. Farklı sektörlerde uluslararası şirketlerin ülkemizi bölgesel bir Ar-Ge, tasarım, üretim, lojistik ve yönetim merkezi olarak konumladığını görüyoruz” diye belirtiyor.

MOBİSAD Başkanı Mustafa Kemal Turnacı da “Gerekli düzenlemeler yapıldığı ve yerli markalarımız desteklendiği takdirde yerli pazar payımızın yüzde 20 seviyelerine çıkabileceğini öngörüyoruz” diye konuşuyor. Önümüzdeki dönem artan üretimle birlikte, muhtemelen yurt içi cep telefonu fiyatlarında düşme olacak. Türkiye’de üretilen cep telefonlarının fiyatlarının yurt dışından ithal edilenlere göre yüzde 30 - 40 daha ucuz olması bekleniyor. Yatırımlar sayesinde, gelecek teknolojileri sektöründe Türkiye’nin de söz sahibi olmasını sağlayacak insan kaynağının yetişmesi sağlanmış olacak.

Xiaomi

Salcomp işbirliğiyle telefon üretecek

Kararnamenin yayınlanmasının ardından ilk yatırım haberi Apple ve Xiaomi’nin tedarikçileri arasında yer alan Çinli Salcomp’tan geldi. 30 milyon dolarlık yatırımla Avcılar Ambarlı Limanı yakınlarında 14 bin metrekarelik kapalı bir alanda fabrika kuran Salcomp, 2 bin kişiyi istihdam edeceğini duyurdu. Bu fabrika Türkiye’yi Xiaomi’nin dünyada üretime geçtiği dördüncü ülke yaptı. Xiaomi Türkiye Ülke Müdürü Usher Liu, Salcomp iş birliği ile kurulan fabrikanın yıllık 5 milyon adet telefon üretim kapasitesine sahip olacağını söyledi. Salcomp Avrupa Direktörü David Chang’ın vurgusu ise, Türkiye’ye kazandırılacak yeni teknolojiler üzerine oldu. Chang, “Türkiye ekonomisine katkı sağlamayı hedeflediğimiz bu yatırım hepimiz için bir başlangıç” diye belirtti.

Oppo

Tuzla'ya 50 milyon dolarlık yatırım

2021’de somut adımlar atan mobil cihaz markalarının başında OPPO yer alıyor. OPPO dünyada en çok satışa sahip cep telefonu üreticilerindan biri ve Türkiye’ye yatırım kararı aldı. 2020’nin 3. çeyreğinde gerçekleştirdiği 29,8 milyon satışla küresel akıllı telefon pazarında Apple’ın ardından 5’inci sırada yer alan şirket, İstanbul ve Tuzla’da 50 milyon dolarlık tesis kuracağını açıkladı. Bu tesislerde montaj yapılmayacak, yeni cep telefonu modellerinin Ar-Ge’si, tasarımı, üretimi gerçekleştirilecek. OPPO, Türkiye’de üreteceği bazı modelleri başta Avrupa pazarı olmak üzere ihraç edecek. Bu yatırımla şirket, Türkiye’yi Avrupa bölgesindeki üretim üssü olarak konumlandırdı.

Tecno Mobile

Pendik'teki fabrika üretim yapacak

OPPO’nun ardından bir diğer Çinli akıllı telefon üreticisi Tecno Mobile de Türkiye’ye yatırım yapma kararı aldı. 25 milyon dolardan fazla bir yatırımla üretim planlanması için gerekli adımları atan şirket, Türkiye’de ilk akıllı telefonunu mart ayı içerisinde üretecek. Şirket açıklamasına göre, İstanbul Pendik’te yer alan fabrika, Türk tüketicisinin beklentilerine hizmet vermek ve Avrupa pazarına dağıtım sağlayacak bir üretim üssü olmak için kuruldu. Yerli ortağıyla Türkiye pazarında önemli bir oyuncu olmayı hedefleyen Tecno, İrlanda merkezli analiz şirketi Statcounter’ın verilerine göre, Afrika’da Apple’ın ardından en fazla pazar payına sahip (yüzde 8,14) 4’üncü marka olarak öne çıkıyor. Şirketin, Türkiye’ye yapacağı yatırımla birlikte Avrupa bölgesindeki pazar payını da artırması bekleniyor.

Samsung

Sunny'i üreten atmaca eloktronik ile tanıştı

Türkiye’de üretime hazırlanan bir diğer üretici ise Güney Koreli teknoloji şirketi Samsung. Türkiye’de üretim üssü kuracaklar için yerlileşme ve ihracat şartının olduğunu dikkate alan Samsung ilk etapta üretimi İstanbul’da kurulu bir alt yükleniciyle yapacak. Samsung’un bazı TV modelleri Sunny markasıyla üretim yapan Atmaca Elektronik’in İstanbul Esenyurt’taki fabrikasında fason olarak üretiliyor. Türkiye’de üretilen 10 Samsung TV’den 4’ü Atmaca Elektronik’in fabrikasından çıkıyor. Samsung, telefonda da benzer yolu takip edecek. Üretim, montaj ağırlıklı olacak. Tesislerde ilk etapta yıllık 3 milyon adet telefon üretilmesi bekleniyor. Atmaca Elektronik’le anlaşan Samsung’un Türk yapımı cep telefonları mart ayında piyasada satılıyor olacak.

LG ve TCL Mobile

Arçelik ile üretim anlaşması yaptılar

Güney Koreli LG’nin tercihi ise Çerkezköy oldu. Arçelik ile ortak üretim için anlaşmaya varan LG montaj üretim yapacak. LG’nin yanı sıra Alcatel marka telefonların üreticisi Çinli TCL Mobile’nin de Arçelik ile anlaşmaya vardığı belirtiliyor. TCL Mobile’ın Türkiye Ülke Müdürü Serhan Tunca, yılın ikinci çeyreğinde Çerkezköy’de üretime başlayacaklarını belirterek yüzde 25-30 maliyet avantajının tamamını son kullanıcı fiyatlarına yansıtacaklarını söyledi. Alcatel ve yanında daha önce Blackberry ve Palm gibi markaları da barındıran TCL Mobile ayrıca Türkiye’de tablet, akıllı saat ve akıllı temizlik robotu da üretecek TCL Mobile, geçen yıl Arçelik’in Çerkezköy’deki fabrikasında TV üretimine başladığını duyurmuştu.

Vivo

Cep telefonu markası için personel arıyor

Dünyanın en büyük beş telefon üreticisinden biri olan Çinli Vivo’nun da Türkiye’de yatırım yapması kesinleşti.

• Türk A Millî Futbol Takımı’nın iki yıl boyunca ana sponsorluğunu üstlenen ve ‘akıllı telefon ortağı’ olan Vivo’un yatırım kararını 2021 yılının ilk yarısında açıklaması bekleniyor.

Resmî açıklama yapılmamasına rağmen firmanın Gebze’de yer alan Cep Telefonu Fabrikası’nda istihdam edilmek üzere, birçok mühendis, malzeme sorumlusu, depo şefi, üretim bandı şefi ve üretim planlayıcı gibi üretim hatları ve depolarda çalışacak onlarca farklı kategoride personel aradığı konuşuluyor