Togg, değişimin öncüsü oldu
2023 yılında yerli otomobil Togg’un piyasaya sürülmesi ve sürdürülebilir bir gelecek bilinci ile elektrikli otomobil satışlarının artması, otomobil satış sonrası ürünlerinde de hareketlenmeye sebep oldu. Elektrikli araca geçiş ile 2 bin dolayında hareketli parçanın yerini 20 yeni hareketli parçanın aldığı tedarik sanayi, 2023 yılının ilk yarısında dolar bazında otomotiv satış sonrası sanayi ihracatında yüzde 10’a yakın bir artış gösterirken bu artışa sebep olarak ise Togg’u gösterdi. Kısaca yerli otomobil Togg, tedarik sanayinde de değişimin öncüsü oldu.
2022’de 7 bin 733 olan elektrikli araç satışı, Türkiye’nin ilk yerli otomobili Togg’un hayatımıza girmesi ile birlikte 2023’ün ilk yarısında 10 bin 28’e ulaştı. Son dönemde otomobil sektöründeki hareketlilik ve talepte yaşanan artış ise sektörün birçok kolunda olumlu bir hava estirdi. Süreçten en çok etkilenen otomotiv satış sonrası pazarı, 2023’ün ikinci çeyreğinde ihracat rakamlarında bir önceki çeyreğe göre yüzde 2,5, bir önceki yılın aynı dönemine göre de yüzde 4,58’lik artış yaşadı. Pandemi etkisinden kurtulan sektör, artan canlı araç talebi ve ekonomik öngörülebilirliğin artmasıyla yılsonuna da yüksek ihracat hedefiyle girdi.
Otomotiv sektöründe yaşanan en köklü değişimlerden biri olan elektrikli ve otonom araç teknolojisinin her geçen gün arttığı bu günlerde, otomotiv satış sonrası sektörünün de bu ihtiyaca karşılık verebilmek için kendini yenileme ve kapasitesini artırma gayreti devam ediyor. Tedarik zinciri dinamiklerini ve hizmet sağlayıcılar arasındaki ilişkileri etkileyen bu değişiklikleri geniş kapsamlı karşılayabilmek için sektördeki işletmelerin sürdürülebilir stratejiler benimsemeleri, yeni teknolojilere, AR-GE ve ÜR-GE yatırımlarına ağırlık vermesi gerekiyor.
28 milyon seviyesindeki kara taşıtları araç parkuru ile Türkiye, ülke nüfusuna oranla kişi başına düşen araç sayısında Avrupa ortalamasının çok daha altında kalıyor. Ancak Otomotiv Satış Sonrası Ürün ve Hizmetleri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Ali Özçete’ye göre ilk millî elektrikli araç Togg, bu değişimde lokomotif konumda yer alacak ve değişimi başlatacak. Tedarikçilerinin yaklaşık yüzde 80’i yerli üreticiden oluşan Togg, Türkiye’de elektrikli araçlar için üretilecek yedek parça konusunda da üreticilere büyük bir deneyim sağlayacak.
2 bin hareketli parça yerini 20 parçaya bıraktı
- Elektrikli araçlarda günümüz fosil yakıtlı araçlara göre en temel değişimler arasında, içten yanmalı motorlu araçlardaki 2 bin dolayında hareketli parçanın yerini 20 yeni hareketli parçaların alması, dijitalleşme ve araç içi yazılımsal sistemlerin uygulanması yer alıyor.
Elektrikli araçların daha az hareketli parçaya sahip olması ve geleneksel içten yanmalı motorlu araçlara göre daha az bakım ve onarım gerektirecek olması, otomotiv satış sonrası sektöründe hizmet ve iş gücü talebinde de değişiklikleri beraberinde getiriyor.
Hareketli parçaların aşınma oranının daha düşük olmasından dolayı, daha az parça kullanımının araçların ömrünü uzatacağından bahseden Motor Aşin CEO'su Saim Aşçı’ya göre, elektrikli araçlarda bulunan toplam parça sayısının geleneksel otomobillere göre yüzde 50 daha az olması da parçaların sayısından çok kalitesine odaklanmalarına sebep oluyor. Aşçı, “Satış sonrası pazar, bu dönüşüm sayesinde ürün geliştirme alanında önemli fırsatlar sunabilir. Ancak, bu dönüşümün orta vadeli bir süreç olduğunu göz önünde bulundurmalıyız, çünkü 2035'e kadar geleneksel otomobil üretimi devam edecektir. Bu nedenle, Türkiye'yi etkileyen bu dönüşüme yönelik hazırlıklarımızı 5-10 yıllık bir zaman çerçevesinde ele alabiliriz” dedi.
Endüstri 4.0 konseptine uygun kriterlerde üretim
Özçete, elektrikli araçların petrol bazlı ürünlerin tüketimini azaltacağı için elektrikli araçlara yönelik alternatif enerji kaynakları üreten firmalar ile ortaklaşa atılacak adımların enerji ve otomotiv satış sonrası sektörlerinde iş birliği fırsatları da yaratabileceğini söylüyor. Özçete, “Sektördeki değişime adapte olabilecek, Endüstri 4.0 konseptine uygun kriterlerde üretim ve dağıtım alanlarının oluşturulması için tüm sektör paydaşlarımızla birlikte hareket etme konusunda hemfikiriz” diyor.
Sektörü etkileyen konuların başında ise elektrikli araçlar için gerekli yedek parça üretiminin yanı sıra, dijitalleşme, otomasyon ve robotik kullanımının yaygınlaşması gibi birçok önemli konu başlığı da bulunuyor. Özçete’ye göre, bu değişimler tedarik zinciri dinamiklerini ve hizmet sağlayıcılar arasındaki ilişkileri de ciddi anlamda etkileyecek. Sektörde faaliyet gösteren özellikle mavi yaka çalışanların da operasyonel dönüşüm özelinde gerekli eğitimlere tabi tutulması, satış alanında elektrikli araçların avantajlarını vurgulayacak bir pazarlama stratejisi oluşturulması da en kritik noktalar arasında yer alacak.
