Petrol ateşi dünyayı sararken

Etkisi giderek derinleşen jeopolitik riskler, yüksek enflasyonun ardından şimdi de resesyon endişesini körüklüyor. Salgın hastalık döneminde ertelenen talebin yoğun şekilde ortaya çıkmasına Rusya-Ukrayna savaşı de eklenince petrol ateşi piyasaları yakmaya başladı. Her türlü mal ve hizmetin lojistik ve tedarikini pahalı kılan yüksek enerji maliyetleri, enflasyonla mücadelede merkez bankalarına ve ekonomi yönetimlerine akla karayı seçtiriyor.

Yenilenebilir enerji kaynaklarına ilgi artarken, petrol endüstrisinde yatırımlar azalıyor. Sürdürülebilir ve yaşanılabilir bir dünya için Avrupa’nın duyurduğu Yeşil Mutabakat hassasiyeti de yatırımların yönünü belirlemede etkili oluyor. 100 yılı aşkın geçmişe sahip dev petrol şirketleri ciro ve kârlılıkta teknoloji şirketlerine yenildi. Velhasıl fosil yakıtların hayatımızdaki etkisini azaltmaya çalışalım derken petrol yeniden kıymete bindi.

Geçtiğimiz ay Yeni Şafak Gazetesi’nin yazı işleri toplantısına konuk olan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, bu konuyla ilgili önemli bir analiz yaptı. Kovid-19 pandemisinin etkisiyle ham petrolün varil fiyatı 30 dolara kadar düşünce, petrol endüstrisine olan yatırımların hız kestiğine dikkat çekti Bakan Dönmez, “Bugün neden bir enerji krizinden bahsediyoruz” sorusuna cevap verirken, ambargolara dikkat çekti:

Ambargolar nedeniyle ürünlere erişime engel konulması arz-talep dengesi bozuldu. Aslında teknik olarak herhangi bir kısıtlama olmasa arz ve talep dengede olacak ve fiyatlar bu günkü seviyelerde olmayacak. Uzun yıllar ortalaması dünyada günlük petrol üretim ve tüketimi 98 -100 milyon varil arasında değişiyor. Petrolde günlük tüketim değerleri pandemi öncesine ulaştı. Hatta bir miktar da geçmiş durumda. Dünyada mevcut tüketim seviyesini karşılamak için yılda 600 milyar dolar yatırım yapılması lazım. Pandemi döneminde talebin düşmesiyle birlikte fiyatlarda anormal düşüşler oldu. Bu sebepten dolayı yatırımcı ayağını gazdan çekti. Hatta bir kısmı frene bastı. Ancak akabinde küresel ekonomideki hızlı toparlanma ile birlikte mevcut petrol üretimi talebi karşılayamaz hale geldi.

Devamı Z Raporu 38. Sayısında