Mr. Brexit'in önlenemeyen yükselişi: Nigel Farage

Brexit Partisi, Birleşik Krallık’ta Ocak 2019’da kuruldu. Brexit’in savunuculuğunu yapan ilk lideri Catherine Blaiklock iken, şu anda Nigel Farage tarafından yönetiliyor. Farage 22 Mart’ta partinin başına geçti ve AP seçimlerinde partisinin kampanyasında başrolü oynadı. Kampanya adeta Farage’ın tek adamlık şovuna dönüştü.

Partide 29 Avrupa Parlamentosu Üyesi (MEP) ve dört Welsh Meclisi Üyesi bulunuyor. Partinin ilk büyük seçim başarısı, kuruluşundan 4 ay sonra Britanya’daki 2019 Avrupa Parlamentosu’nun seçimlerinde oldu. Birleşik Krallık’ın AB’den ayrılmasını ana politika olarak belirleyen parti resmen dört ay önce tescil edilmesine rağmen oyların yüzde 31,6’sını alarak açık bir zafer kazandı. AP’de Britanya’ya ait 73 sandalyeden 29’unu kazandı. İktidardaki Muhafazakar Parti ise yüzde 9’a geriledi. Ana muhalefetteki İşçi Partisi de büyük kayıp yaşadı. Ana muhalefetteki İşçi Partisi Sözcüsü Barry Gardiner, bu sonuç nedeniyle erken seçime gidilmesi gerektiğini söylemişti ve May’in yerine seçilmesi beklenen yeni Muhafazakar Partili başbakanın genel seçimde sınanması gerektiğini vurgulamıştı.

• Brexit Partisi, Birleşik Krallık’ın, Dünya Ticaret Örgütü (WTO) şartları altında faaliyet gösterebilmesi için serbest ticaret anlaşması olmadan Avrupa Birliği’nden (AB) çekilmesi için kampanya yürütüyor.

Parti, Britanya’nın demokratik egemenliğinin restorasyonu, ülkenin AB’den çekilmesi ve resmi ticaret anlaşmaları yapılabilene kadar DTÖ esasları üzerinde işlem yapılmasını temel politika alarak kendini biçimlendiriyor. Genelde popülist olarak nitelendirilen, 2016 referandum kararının uygulanmamasından rahatsızlık duyan ve tek bir pazarın veya gümrük birliğinin bir parçası olmadan AB’den ayrılmak isteyenlerin desteğini alıyor. Brexit destekçilerinin çoğu Britanya’nın Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması’nın 24. Maddesi’ni kullanarak AB ile serbest ve sorunsuz ticaret yapabileceğini savunuyor. Üyelerinin birçoğu eskiden Birleşik Krallık Bağımsızlık Partisi’ne (UKIP) mensupken partinin, Muhafazakar Parti’den Ann Widdecombe ve Annunziata Rees Mogg gibi yüksek profilli siyasetçilerle, sağdan daha sınırlı bir biçimde de olsa George Galloway, ve Claire Fox gibi bazı sol kanat destekçileri de bulunuyor.

Farage’in Türkiye korkusu

Nigel Farage, bu seçimle AB’deki varlıklarını güçlendirmiş aşırı sağ diğer vekiller gibi, Türkiye’ye birlik üyesi olarak görmek istemiyor. Farage, 2016’daki referandum kampanyalarında, AB ülkelerinde yaşayan Türkler’i örnek gösterip birlikten ayrılmak gerektiğini söylemişti. Aşırı sağcı siyasetçi, “şimdi bayan Angela Merkel Türkiye’nin en geç 2020 ya da 2025’te Türkiye’nin AB üyesi olması gerektiğine karar verdi. Eğer AB’de kalmak için oy kullanırsanız, oyunuz Türkiye için de verilmiş olacak. Kalabalık bir nüfusa sahip Türkler’in AB’de serbest dolaşımına da oy vermiş olacaksınız. Avrupa gelecekte Türk hâkimiyetindeki bir Avrupa’ya dönüşebilir” demişti.

Adadaki en tehlikeli adam

1990’lardan beri beri siyasette olan parti lideri Farage 55 yaşında. Muhafazakar Parti’den ayrıldıktan sonra AB karşıtlığını savunmak için yola çıkan UKIP’in önde gelen kurucularından biri oldu. Eski emtia komisyoncusu Farage, 2006-09 ve 2010–16 yıllarında UKIP’i yönetmişti. Aralık 2018’de partisinden istifa etmişti. Defalarca genel seçimlerde aday olmasına rağmen Birleşik Krallık Parlamentosu’na girmeyi başaramadı ancak 1999’dan beri kesintisiz olarak AP milletvekilliği yapıyor. Tam bir popülist lider olarak dikkat çekiyor. Göçmen karşıtı söylemleriyle öne çıkan Farage ikinci evliliğini bir Alman kadınla yaptı. Bu evlilikten dünyaya gelen iki çocuğunun Britanya pasaportunun yanısıra Alman pasaportu da bulunuyor. Farage, Başbakan David Cameron’ın arkasında, Ekim 2013 yılında Daily Telegraph’ın 100 en etkili sağcılar anketinde ikinci sırada yer aldı. 2014 yılında Times dergisi tarafından ‘Yılın Britanyalısı’ seçildi. NY Times ise onun için Brileşik Krallık’ın şimdiye kadar gördüğü en etkili ve tehlikeli demagoglardan biri ifadesini kullandı. Daha önce ciddi bir uçak kazası da geçiren Farage, ölümle burun buruna gelmenin kendisini risk almaya daha fazla teşvik ettiğini düşünüyor.

Brexit Partisi seçim kampanyasının büyük kısmını sosyal medya üzerinden gerçekleştirdi. Özellikle Facebook’a reklam veren parti akılda kalıcı kısa sloganlar kullandı. “Demokrasi tehlike altında, mücadele etmeye başlamak çin bize katılın” çağrısında bulunan parti “Birleşik Krallık bundan daha iyisini yapabilir” ve “İyi için siyaseti değiştir” sloganlarını kullandı.

• Ada basını Farage’ın İtalya’da son dönemde büyük çıkış yakalayan 5 Yıldız Hareketi’ni ziyaret ederek bu partinin dijital stratejisinden ilham aldığını belirtiyor. Nigel Farage da medyanın istediği pozları veren renkli bir kişilik olarak biliniyor.

Kalıcı olabilir mi?

Brexit Partisi ile ilgili en büyük soru kalıcı olup olamayacağı ve Britanya siyasetine ne kadar tesir edebileceği. Geçmişte iktidardan ziyade politik tartışmalarla daha fazla ilgilenen biri olmasının yanı sıra, bir sonraki genel seçimlerde iki partinin ada siyasetindeki tekelini kıracağından bahsedilmeye başlandı.

Farage, ülkesinin 31 Ekim’de AB’den mutlaka ayrılması gerektiğini savunuyor ve bunun gerçekleşmemesi durumunda bu seçimde kendilerine oy veren seçmenlerin genel seçimde de oy vereceğini ve buna hazırlık yaptıklarını belirtiyor. Farage, açıklamasında, tamamen Britanya’nın AB’den ayrılığına odaklanacaklarını, bu durumda müzakerelerde de yer almaya hak kazandıklarını ve eğer 31 Ekim için belirlenen Brexit gerçekleşmezse, “O zaman erken seçimde bugünkü başarıyı yine gösteririz” diyerek rakiplerine gözdağı veriyor. Siyasi analistler Brexit Partisi’nin konjektürel olduğuna dikkat çekerek ülkenin AB’den ayrılık sürecinin partinin akıbetine doğrudan etki edeceğini düşünüyor. Brexit’in gecikmesi veya gerçekleşmemesi durumunda Farage ve partisi için ciddi bir potansiyel devam edecek. Farage Twitter hesabından yaptığı açıklamada partisinin zaferinin daha başlangıç olduğunu belirterek “Britanya siyasetinde devrim için hazırlanın” diye yazdı.