2030 yılına kadar 15,7 trilyon dolar ekonomik hacim yaratacak bir teknolojiyle ülkelerin ekonomik kalkınmalarının itici gücü haline geleceği tahmin edilen yapay zekâ, artık geleceğin değil, bugünün teknolojisi haline geldi. Tarımdan enerjiye, savunmadan eğitime kadar hemen hemen her alana nüfuz eden yapay zekâ ile başlayan teknolojik dönüşümün, kimi meslek grubunu ortadan kaldırırken kimi meslek grubunu da dönüştüreceği tahmin ediliyor.

Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) verilerine göre, yapay zekânın 2025 yılına kadar 85 milyon istihdam kaybına yol açarken 97 milyon yeni istihdam yaratacağı tahmin ediliyor. Ayrıca yakın zamanda yapılan bir araştırmada yapay zekânın dünya çapında 300 milyon çalışanın yerini alabileceği öngörülüyor. Bu nedenle, robotik ve veri bilimi alanındaki mesleklerin popülerleşmesi, matbaacılık ve kasiyerlik gibi işlerin ise yerini yapay zekâ ile değiştirmesi bekleniyor. 2017’de bir McKinsey raporunda yer alan bilgilere göre ise, mevcut teknolojilerin uyarlanmasıyla iş faaliyetlerinin yüzde 50’si teknik olarak otomatikleştirilebilir. Raporda ayrıca, 2030’dan önce otomasyon tarafından 800 milyon küresel işin ve 475 milyon çalışanın kesintiye uğrayabileceği belirtiliyor.

Meslekler kabuk değiştiriyor

Günümüzde yaşanan teknolojik gelişmelerin de etkisiyle dijital çağın temelleri hızla atılıyor. Özellikle salgın sürecinde iş yapış şekillerinin temelden değişmesiyle birlikte, yeni ihtiyaçlar doğuyor. Son yüzyılda teknolojik gelişmelerin katlanarak artması, meslek gruplarının bu ihtiyaçlara yönelik olarak kabuk değiştirmesine neden oluyor. Özellikle yapay zekânın gelişmekte olduğu günümüzde, yazılım ve yapay zekâ üzerine olan ihtiyaçlar hızla artış gösteriyor. Bazı meslek grupları rafa kalkarken, yeni meslek grupları oluşuyor. Ağırlıklı olarak dijital alanlarda ortaya çıkan yeni meslek kollarının gelecekte en revaçta olan meslekler haline gelmesi bekleniyor.

Birçok meslek değişiyor ve bu değişimim her zaman var olduğunu fakat bu durumun 2-3 nesil sonra ancak etkisini gösterdiğini ifade eden İzmir Bakırçay Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi & KalybeAI Yapay Zekâ Şirketi Kurucusu Prof. Dr. Deniz

Kılınç, endüstri 4.0 gibi tetikleyici süreçlerle beraber değişimin artık çok hızlı bir şekilde kendini göstermeye ve bir nesil tamamlanmadan değişimden etkilenmeye başlandığını söylüyor.

Değişime direncin en fazla mesleklerde yaşandığını belirten Kılınç, şu andaki teknolojilerin yüzde 90’ının bilişim teknolojileri temelli gerçekleştiğini ve birkaç senedir de günümüzdeki işlerin bu bilişim temelli veri okuryazarlığı noktasında taleplerin arttığını ifade ediyor.

Avrupa’da da son dönemlerde 2 milyona yakın yeni iş sahasının yaratıldığını ve bu yeni mesleklere direkt hazırlayan lisans ve yüksek lisans bölümlerinin açılmaya başlandığına dikkat çeken Kılınç, dijital medya pazarlama, üç boyutlu modelleme, yazılım tarafında daha spesifik, daha özelleşmiş yazılım mühendisliği ile ilgili alanların ve özellikle yapay zekâ mühendisliğinin hem lisans hem de yüksek lisans düzeyinde programlarda görüldüğünü söylüyor. Günümüzde artık yeni mesleklerin aranmaya başlandığını, bilişim ve yapay zekâ tarafında artık farklı dikeyde mesleklerin çalışmaya başladığını ifade eden Kılınç, “Veri mühendisi mesleğinin olmasını ve etkili çalışmasını öngörüyorduk. Talep süresinin daha zamana ihtiyacı olduğunu düşünüyorduk ama şu anda çok talep edilen mesleklerden biri haline geldi. Yapay zekâ mühendisliği de yine bu veri analitiği odaklı, görüntü işlem odaklı talep edilen mesleklerden bir tanesi olarak tercih ediliyor” diyor.