İngiltere’ye İzlanda ve Norveç modeli üyelik
İngiltere, Galler ve Kuzey İrlanda'dan oluşan Birleşik Krallık'ta milyonlarca seçmen, ülkenin Avrupa Birliği'nden (AB) çıkıp çıkmamasını oylamak için sandık başına gitti. Birleşik Krallık'ın AB'den ayrılmasını isteyen seçmenlerin oranı yüzde 51.9 oldu. AB yanlıları ise yüzde 48.1'de kaldı. Peki şimdi ne olacak? Ayrılık kararı alan İngiltere'yi Avrupa Birliği ile iki yıllık bir müzakere süreci bekliyor.
Şimdi ne olacak? Çıkış görüşmeleri, İngiltere’nin, AB anlaşmasının 50'nci Maddesi uyarınca ayrılma sürecini başlattığını söylemesi ile birlikte başlayacak. Madde 50'nin devreye girmesi ile birlikte, İngiltere, bloktan ayrılmayı görüşmek için resmi olarak iki yıllık bir süreye sahip olacak. Oldukça karmaşık ticaret anlaşmalarından dolayı bu süre daha da uzayabilir. Burada asıl önemli konu İngiltere ve AB'nin kalan kısmı arasındaki 575 milyar dolarlık yıllık ticaret hacmini düzenleyecek yeni anlaşma nasıl olacak? Hangi koşullarda İngiliz şirketleri AB'nin 13.6 trilyon dolar büyüklüğündeki ekonomisine girebilecek? Ve İngiliz bankaları AB'nin kalan kısmı ile iş yapabilme durumunu devam ettirecek mi?
Dört Seçenek Var İzlanda-Norveç Modeli Bunlardan ilki İngiltere’nin İzlanda ve Norveç’in de yer aldığı Avrupa Ekonomik Alanı’na dâhil olması. İngiltere, Avrupa Ekonomik Bölgesi'nde kalarak, halen AB'nin ortak pazarına girebilecek ve emeğin serbest dolaşımına katılabilecek ve halen AB bütçesine katkıda bulunabilecek. İngiltere, ortak pazara erişim sağlayacak, ancak AB kararlarına ortak olamayacak. Bankalar bu modeli tercih ediyor, zira böylelikle AB müşterilerine ulaşımlarını koruyabilecekler.
İngiltere referandumu
Kal: 48,1%
Ayrıl: 51.9%
Sayılan oy: 77.75%
Ayrılma Olasılığı: (%) 97.58
İsviçre Modeli
Yüzlerce anlaşmaya dayanan İsviçre modeli de bir başka model ancak bu anlaşmanın İsviçre’yi bile tatmin etmediği düşünüldüğünde bu seçeneğin tartışma gündemine dahi alınması beklenmiyor.
Türkiye Modeli
AB’yle Serbest Ticaret Anlaşması ya da Türkiye ile AB arasındaki Gümrük Birliği benzeri bir anlaşma imzalamak da diğer bir seçenekler arasında.
İngiltere Modeli
Mevcut örnekler bir tarafa bırakılıp, İngiltere’ye özgü yeni bir model geliştirilebilinir. Tarafların kendi serbest ticaret bölgesi anlaşmasını müzakere etmeleri, İngiltere ve 27 ülkeden oluşan blok arasındaki ticaret tarifelerinin büyük kısmını sınırlayabilir. Ancak İngiltere'nin piyasa girişinin büyüklüğünü çözebilmek yıllar alabilir.