Hindistan halkı tartışmalı vatandaşlık yasasına ve hükümetin baskısına karşı çıkıyor
12 Aralık 2019 tarihinde Hindu milliyetçisi Hindistan Halk Partisi’nin (BJP) başında olduğu Hindistan Hükümeti tarafından onaylanan Vatandaşlık Değişikliği Yasası Pakistan, Afganistan ve Bangladeş olmak üzere üç komşu ülkenin gayri Müslim vatandaşlarına vatandaşlık hakkı tanıyor. Ancak yeni yasanının anayasaya aykırı olduğu ve Müslümanlara karşı önyargıyla yaklaştığı söyleniyor.
Ülkenin dört bir yanından insanlar yeni yasaya karşı çıkıyor. Ülkenin kuzeydoğusunda başlayan protestolar kısa sürede ülkenin geri kalanına da yayıldı. Binlerce protestocu tutuklanırken, şu ana kadar yaklaşık 30 kişi hayatını kaybetti.
Başkent Delhi’de yüzlerce öğrenci, sosyal hizmet görevlileri ve muhalefet partilerinin liderleri yasayı protesto ettikleri için gözaltına alındı. Polis, Jamia Millia Islamia (JMI) Üniversitesi’nin kampüsüne zorla girerek, barışçıl bir şekilde protesto ettiği bildirilen öğrencilere karşı cop ve göz yaşartıcı gaz kullandı. Polisin eylemi geniş çapta kınanırken, ülke genelindeki öğrenciler ve akademisyenler bunu dayanışma halinde protesto ettiler.
Ana muhalefetteki Kongre Partisi’nin lideri Sonia Gandhi, polis müdahalesinin sarsıcı bir şekilde yanlı ve sert olduğunu söyleyerek, BJP’nin çeşitli üniversite kampüslerine saldırı planladığını iddia etti.
Protestolar Maharaştra, Batı Bengal, Telangana, Kerala, Tamil Nadu, Pencap, Rajasthan ve Madya Pradeş eyaletlerine de sıçradı. Ancak, bu eyaletlerdeki protestolar çoğunlukla barışçıl olup bunun sebebinin eyaletlerde BJP iktidarda olmadığı için sağlandığı söyleniyor. Hindistan’ın BJP tarafından yönetilen en kalabalık kuzey Uttar Pradeş eyaletinde, polis ve yetkililerin, 19-20 Aralık’ta eyaletteki birçok şehre sıçrayan Vatandaşlık Yasası karşıtı protestoları bastırmak için Müslümanlara yönelik bir korku politikası başlattığı iddia ediliyor. Zira protestolarda şu ana kadar en az 20 kişi ölüp çok daha fazlası yaralanırken, milyonlarca rupi değerinde kamu ve özel mülk zarar gördü.
Eyaletin Başbakanı Yogi Adityanath protestoculardan intikam almaya yemin etti. Bunu Müslümanlar üzerinde yaygın ve acımasız bir baskı izledi. Yetkililer, kamu mallarını tahrip ettiği iddia edilen yüzlerce kişinin tespit edildiğini söylerken şimdi onların verdiği zararları telafi edilmeye alışılıyor. Buna karşın, yerli halk masum insanların da hedef alındığını söylüyor. Eyalette Müslüman toplumun üyeleri arasında korku ve keder hâkim. Kanpur bölgesinde, Muhammed Şerif’in 20 Aralık’ta protestolar sırasında polis tarafından vurulan 30 yaşındaki oğlu Muhammed Rais üç gün sonra öldü.
Muhammed Şerif “Oğlum isyancılar arasında değildi ama Müslüman olduğu için öldürüldü. İşportacılık yaparak kıt kanaat geçiniyordu. Yaşam bizim için bir yük haline geldi,” dedi.
Şimdi, Vatandaşlık Yasası’na karşı düzenlenen protestoların şiddeti azalırken, barışçıl muhalefet devam protestolara devam ediyor. Kadınlar ve çocuklar da dahil olmak üzere yüzlerce insan, 15 Aralık 2019’ten bu yana yasanın geri çekilmesini talebiyle Delhi’nin Shaheen Bagh bölgesinde toplanmış durumda. Bu bölgede kapatılan otoyol, günde 100.000’den fazla aracı etkiliyor ve araçlar 25-30 dakikalık yolu 2-3 saatte gidiyor. 30 yaşında bir ev hanımı olan ve protestolara katılan Yasmeen Khan ise şöyle dedi: “Yasa, dini vatandaşlık testi haline getirdi. Anayasa herkese eşit statü tanıyor, ancak hükümet insanlar arasında dinlerine göre ayrımcılık yapıyor ve insanları bölüyor.”
Başka bir kadın ise şöyle dedi: “Kuşaklar boyunca Hindistan’da yaşıyor olsak da Hint olduğumuzu kanıtlamamız gerekecek.”
Bu arada Delhi Polisi, Shaheen Bagh’deki protestoculara gösterilerini halkın çıkarları için başka bir yerde yapma çağrısında bulundu. Polis, ablukayı sona erdirmek için ikna yolunu deneyeceklerini ve güç kullanmayacaklarını söyledi.
- Shaheen Bagh, ülke çapında yasaya karşı protestoların sembolü haline gelirken Uttar Pradeş’te Allahabad ve Lucknow, Bihar’da Gaya, Maharaştra’da Nagpur ve Andra Pradeş’te Haydarabad gibi bölgelerde benzer protestolara ilham kaynağı oldu.
BJP’nin iktidarda olmadığı Madya Pradeş, Batı Bengal, Maharaştra, Pencap, Racastan ve Kerala gibi birçok eyalet yeni vatandaşlık yasası ile anlaşmazlıklarını dile getirdiler ve bunu kendi eyaletlerinde uygulamayacaklarını söylediler. Ancak hukukçular, eyaletlerin böyle bir yasal yetkisi olmadığını ve merkezi hükümetin vatandaşlık konusunda yasa yapma yetkisine sahip olduğunu ve eyaletlerin bunları uygulamak zorunda olduğunu söylüyor.