Haziran ayı çok önemli başlıklarla yön belirleyici olacak
Piyasalar yazılarımızda uzun süredir belirttiğimiz gibi iyimser tarafta kalmaya çalışırken bir yandan temkini de elden bırakmıyor. Mart ayından beri altını ısrarla çizdiğimiz sürecin en önemli ayına giriyoruz. Haziran bir yandan Fed ve ECB gibi önemli toplantılar yanında, jeopolitik tarafta yaşanan gelişmeler ve çok önemli verilerle birlikte piyasalar için çok önemli bir dönemeç olacak.
Bu kritik ayın en önemli başlığı haliyle Fed olacak. Mayıs ayı toplantısı Fed adına bekle-gör’e devam eden ve sabır öneren ABD Merkez Bankası Başkanı Jerome Powell’ı onaylayan bir toplantı olarak kayda geçerken piyasalar için olumlu ve olumsuz sürprizler de içeriyordu.
Mayıs ayı toplantı metninde ve Powell’ın konuşmalarında ilk gördüğümüz birkaç cümle gelecek açısından önemli olacak... Öncelikle metinde bizce öne çıkan ve dikkatimizi çeken şahin ve güvercin notlara bakarsak…
1. “Son aylarda komitenin yüzde 2'lik enflasyon hedefine doğru ilerleme kaydedilmemiştir” ifadesi kullanıldı. Bu ifade, Aralık ayında enflasyonun “Geçtiğimiz yıl içinde azaldığı ancak yüksek seyretmeye devam ettiği” şeklindeki ifadeye yapılan bir ekleme olarak öne çıktı (Şahin bir ekleme).
2. Yetkililer ayrıca merkez bankasının varlık portföyünü küçültme hızını yavaşlatma planlarına yönelik de karar metninde mesajlar verdi. Buna göre Fed, 2019'daki bir önceki bilanço küçültme turunda ortaya çıkan finansal piyasa türbülansı riskini azaltmak amacıyla, Haziran ayından itibaren hazine tahvillerine yönelik akış sınırını ayda 60 milyar dolardan 25 milyar dolara indirecek (Daha az bilanço küçültme ve parasal likidite dengesinin korunma çabası güvercin bir söylem ve bugünü kurtaran söylemlerden biri. Ayrıca hep altını çizdiğimiz ABD’nin yüksek borcu ve borçlanma mecburiyeti Fed’in radarına girmeye başladı).
Powell, dengeli kalmaya gayret etti…
1. Faizleri indirmeye başlamak için enflasyon konusunda Fed'in güven kazanması düşündüğümüzden daha uzun bir süre alacaktır. Fed toplantı toplantı karar vermeye devam edecek (Şahin sayılabilecek bir söylem).
2. Bir sonraki hamle büyük olasılıkla faiz artışı olmayacaktır (Bu güvercin sayılacak bir cümle ama aşağıda yer verdiğimiz cümleler bu cümlenin etkisini dengeliyor hatta aslında ortadan kaldırıyor).
3. Faiz indirimi zamanlaması verilere bağlı olacaktır. Faizlerin zirve yapıp yapmayacağı da verilere bağlı olacak.
4. Enflasyonun bu yıl aşağı doğru yönleneceği beklentisi sona erdi (Şahin söylem).
5. Faiz indirimi için ne zaman güven sağlayacağımızı bilmiyorum. Ama güven sağladığımızda faiz indirimi kapsama girecektir.
Özetle piyasalar için ekstra şahin bir Fed olmasa da verilen mesajların da bizce güvercin sayılması mümkün görünmüyor. Piyasanın Haziran toplantısına giderken ılımlı fiyat refleksi vermesinin sebebi son gelen ılımlı enflasyon verisi yanında ekonominin gücüne olan güçlü vurguya, stagflasyon beklentisinin asla gündemde olmaması ve bilanço küçültmenin yavaşlaması olarak düşünüyorum.
Bu toplantının tutanakları da piyasalar tarafından şahin görülen ve faiz indirim beklentisini öteleyen birkaç önemli detay içeriyor. Tutanaklarda enflasyondaki katılığa atıfta bulunularak “Katılımcılar geçen sene enflasyon yavaşlasa da son birkaç ayda komitenin yüzde 2 hedefine ilerlemekte zorlandığını gözlemledi. Enflasyon konusunda daha fazla güven kazanmak beklenenden uzun sürecek” ifadesi kullanıldı.
Bazı yetkililerin daha ciddi tedarik darboğazlarına ya da daha yüksek nakliye maliyetlerine yol açan jeopolitik olaylara veya diğer faktörlere dikkati çektiği aktarılan tutanaklarda, bu durumun fiyatlar üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturabileceği ve ekonomik büyümeyi olumsuz etkileyebileceği ifade edildi. Tutanaklarda bazı katılımcılar, enflasyonda riskler ortaya çıkarsa faiz artışının uygun olacağını belirtti. Bazı üyeler de finansal koşulların fazla gevşek olduğu riskine dikkat çekti.
Özetle şimdilik faiz indirimi miktarı ve zamanlaması noktasında Fed’den beklediğini alamayan piyasaların gözü Eylül ve sonrası adına Haziran ayı toplantısında verilecek mesajlarda olacak. Bu toplantı öncesi ABD tahvillerinin ve Dolar Endeksi’nin seyri bütün global piyasaları etkileme gücünde olacaktır.
Fed cephesinde şahin yaklaşımlı belirsizlikler yaşanırken, ECB’den gelen açıklamalar sonrası oradan gelebilecek Haziran’da bir faiz indirim beklentisi ile piyasalar kendisini dengeleme çabası içindeler.
Nitekim ECB Başkanı Christine Lagarde, tüketici fiyatlarındaki hızlı artışın artık büyük ölçüde kontrol altına alınmasıyla birlikte Haziran ayında bir faiz indirimine gidilebileceğini belirtti. Lagarde, “Enflasyonu kontrol altına aldığımızdan gerçekten eminim. Gelecek yıl ve ondan sonraki yıl için yaptığımız tahminler, hedefe gerçekten çok çok yakın ve belki de hedefte. Dolayısıyla, kontrol aşamasına geçtiğimize eminim” diye konuştu. Bunlar Lagarde gibi temkinli bir Başkan için oldukça güvercin tonda açıklamalar.
Ama hala temkinli olmayı öneren güçlü isimler de var. Bundesbank Başkanı Joachim Nagel, Haziran ayında gerçekleşebilecek olası ilk indirimin ardından temkinli olunması çağrısında bulundu. “Faizleri aceleyle düşürmemeli ve elde ettiklerimizi tehlikeye atmamalıyız” diyen Nagel, belirsizliğin hala yüksek olduğunu da sözlerine ekledi. Nagel, “Haziran ayında faizler ilk kez düşürülse bile, bu sonraki toplantılarda faizleri daha da düşüreceğimiz anlamına gelmemeli. Otomatik pilotta değiliz” diyerek ECB’nin dengede kalarak ilerlemesi gerektiğini belirtti.
Piyasalar ise mevcut durumda geçen sonbahardan bu yana yüzde 4 gibi rekor bir seviyede bulunan ECB faizinin önümüzdeki toplantıda çeyrek puan düşürülmesi beklerken, Eylül ayında bu büyüklükte bir adım daha atılacağını ve Aralık ayında da son bir indirim gerçekleştirileceğini öngörüyor. Özetle Fed ve ECB sonrası piyasalar aradığı dengeyi bulmaya çalışacak. Bu çaba içinde jeopolitik riskler ve diğer tüm önemli başlıklar da yakından izlenecek. Uzun süreden beri yılın iki yarısını belirleyecek önemli bir ay olarak gördüğümüz bu süreçte fiyat reflekslerinin her iki yönde gelişebileceği ve volatilite yaşayabileceğini unutmadan temkinli iyimserlik modunu koruyarak ilerlemek önemli olacaktır.
