ABD kongresi 200 yıl sonra ilk kez saldırıya uğradı

6 Ocak, Çarşamba günü ABD Kongre binasına Başkan Donald Trump destekçileri arasından kalabalık bir grubun düzenlediği baskın ülke genelinde siyasi atmosferi yerinden sallarken dünyada da şaşkınlık ve endişe yarattı.

Demokrat rakibi Joe Biden’ın kazandığı seçim sonuçlarına itirazlarında ısrarını uzun süre devam ettiren Başkan Trump, Kongre’de Seçiciler Kurulu’nun seçim sonuçlarını onaylayacağı başkent Washington’da kendisine destek amaçlı gösteri düzenleyen protestoculara Kongre binasına yürüme çağrısı yaptı.

ABD Başkanı Donald Trump’ın düzenlediği mitingin ardından Trump destekçileri, başkent Washington DC’de bulunan kongre binasını bastı. Polis ekipleri ile göstericiler arasında arbede yaşandı. Olay nedeniyle Washington’da sokağa çıkma yasağı kararı alındı. ABD’nin seçilmiş Başkanı Joe Biden olaylara ilişkin “Demokrasimiz eşi görülmemiş bir saldırı altında” ifadesini kullandı.

Kongre binası önündeki ilk polis bariyerlerini aşmayı başaran göstericiler, “Trump’ı istiyoruz”, “Biz kazandık”, “Özgürlük” ve “Çalmayı bırakın” sloganları atarak, kongre binasına girdi.

Bazı göstericiler polis tarafından gözaltına alındı. Güvenlik güçlerinin tüm çabalarına rağmen göstericiler ikinci polis barikatını da aşmayı başardı. Polis ekipleri göstericileri dağıtmak için göz yaşartıcı gaz ve cop kullandı. ABD basınında yer alan haberlere göre, Kongre binası çevresinde çıkan olayların ardından binanın kilit altına alındığı belirtildi. Protestocuların kongre binası kapılarına vurdukları bildirildi.

5 kişi hayatını kaybetti

Bazı protestocular Senato genel kurul salonuna ulaştı. Göstericiler Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin de odasına girerken, bazı yağma olaylarının yaşandığı gözlendi.

ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence, güvenlik nedeniyle Kongre binasından çıkarıldı. Temsilciler Meclisi’nde ise kapılar kapatıldı, kapıların önüne barikatlar kuruldu ve güvenlik güçleri içeri girmek isteyenlere ateş açtı. Washington polisinin yaptığı açıklamaya göre, olaylar sırasında biri polis tarafından vurulan bir kadın olmak üzere toplam 4 kişinin hayatını kaybettiği açıklandı. Polis olaylarda 52 kişinin de gözaltına alındığını belirtti. Washington DC’deki olaylar nedeniyle alınan sokağa çıkma yasağı kararının ardından OHAL kararı da uzatıldı. DC’nin Belediye Başkanı Muriel Bowser, OHAL kararının 15 gün uzatıldığını duyurdu. Bu karar, OHAL’in Biden’ın yemin edeceği güne kadar süreceği anlamına geliyor.

Qanon destekçileri

Tartışmalar sırasında en fazla gündeme gelen konulardan birisi de protestocuların kimliği. Göstericilerin ellerindeki bayraklar, attıkları bazı sloganlar ve kıyafetlerindeki yazılar incelendiğinde, bu kişilerin bazısı çok tartışmalı olmakla birlikte özünde aynı görüşleri savunan farklı gruplara mensup olduklarına işaret ediyor.

Kongre saldırısı sırasında çekilen görüntüler, eyleme katılanların çoğunluğunun internette doğru olmayan uçuk kaçık komplo teorilerinin doğruluğuna inanan aşırı sağcı grupların sembollerini taşıdığı görülüyor.

Sosyal medyada viral olan ve en fazla paylaşılan görüntülerden birinde yüzünü ABD bayrağı renkleriyle boyamış, kafasında boynuzları olan kürklü bir kalpak bulunan, elinde ABD bayrağı taşıyan üstü çıplak ve dövmeli bir adam yer alıyor. Kongre baskınında kostümüyle dikkat çeken ‘boynuzlu adam’ Jake Angeli, yanlış bir şey yapmadığını savunuyor. Angeli, Kongre baskınını galibiyet olarak niteleyip kendisini Gandhi ve Martin Luther King’e benzetiyor. Angeli, hiçbir doğruluğu olmayan ve yanlış olduğu kanıtlanan QAnon adlı komplo teorisinin bilinen destekçileri arasında yer alıyor. Kendisini QAnon Şamanı olarak adlandırıyor.

Bayraklar ve semboller

Kongre binası içerisine giren saldırganlardan biri, Amerikan İç Savaşı sırasında köleliğin devamını savunan eyaletlerin oluşturduğu Konfederasyon’un bayrağı taşıyordu. Bu bayrak bugün ABD’de ırkçılığın bir sembolü olarak kabul ediliyor ve bu nedenle de bu bayrağın ülke genelinde kullanımının yasaklanması yönünde çağrılar yapılıyor. Ancak başka bir kesim için ise bu bayrak ülkenin güney bölgesinin tarihinin önemli bir parçasını temsil ediyor.

Kongre Biden’ın zaferini tescilledi ABD Kongresi 3 Kasım’da yapılan seçimlerin Seçiciler Kurulu sonucunu onayladı. Böylece Başkan Donald Trump’a karşı 232’ye 306 delege oyu toplayan Demokrat Joe Biden’ın zaferi, 14 Aralık’ta Seçiciler Kurulu’nun onayının ardından Kongre’den de resmi onayı almış oldu.

Kongre’nin Biden’ın seçim zaferini tescillemesinin ardından ABD Başkanı Donald Trump yazılı bir açıklama yaptı. Trump açıklamasında, ‘Her ne kadar seçimlerden çıkan sonuçları kabul etmesem de 20 Ocak’ta düzenli bir geçiş olacaktır’ dedi.

ABD yönetim sistemi içerisinde oldukça büyük bir sembolik öneme sahip olan Kongre binasına yapılan saldırıya birçok kesimden sert tepki geldi.

Hem Demokratlar hem de Cumhuriyetçiler, yaptıkları açıklamalarla yaşananlardan Trump’ı sorumlu tuttu. Yaşananları “darbe girişimi” olarak nitelendiren siyasetçiler ve basın kuruluşları da oldu.

Önde gelen Demokrat Kongre üyeleri sosyal medya devlerine Başkan Donald Trump’ın hesaplarının kapatılması için çağrı yaparken, bu konuda ilk adımı atan Twitter oldu. Şirket Trump’ın son tweet’lerini silerken, hesabının 12 saat boyunca kilitleneceğini duyurdu. Twitter yetkililerinden yapılan açıklamada Başkan Trump’ın bazı tweetlerini sildiği ifade edildi.