2020 yılının teknoloji trendleri

2020 yılına henüz girdiğimiz şu günlerde akıllı telefondan televizyona, bilgisayardan akıllı saatlere kadar birçok yeni ürünle bu yıl da karşılaşacağız. Bu ürünlerin önemli bir kısmı daha hızlı ve daha ilginç tasarımlara sahip olacak ve kullanıcının gözünde yerini sağlamlaştırmanın peşinde olacak. Öte yandan, bu cihaz ve çözümlerin belirli teknolojik trendlerin egemenliğinde geliştirildiğini de göz önünde bulundurmamız gerek. Bu trendler sadece ürünler değil iş dünyasını da kapsadığını unutmadan 2020’de konuşulması muhtemel teknoloji trendlerini bir araya getirdik.

Gartner'dan 10 Trend

• İş dünyasının yakından tanıdığı ve BT sektörüne yönelik araştırmalar yapan Gartner’in 2020 için belirlediği stratejik teknolojik trendlerin ilk sırasında hiperotomasyon yer alıyor.

Otomasyon aslında insanların yaptığı işleri otomatik hale getirmek için kullanılıyor. Hiperotomasyon ise yapay zeka (AI) ve makine öğrenmesi (ML) dâhil olmak üzere ileri teknolojilerin, süreçleri ve insanları güçlendirmek için giderek daha fazla otomatikleştirilmesiyle ilgili.

Gartner’ın belirlediği ikinci trend ise çoklu deneyim (multiexperience). Yani, geleneksel bir bilgisayar fikri, giyilebilirler ve gelişmiş bilgisayar sensörleri gibi çoklu-sensörlü ve çoklu-temas noktalı arayüzleri içermek üzere tek bir etkileşim noktasından evrimleşecek. Buna örnek olarak Domino’s Pizza’nın sürücüsüz araç, pizza takip cihazı ve akıllı hoparlör iletişimini getiren mobil uygulaması verilebilir.

Üçüncü trend ise demokratikleşme. Burada demokratikleşmeden kastedilen, teknolojinin demokratikleşmesi. Yani, vatandaşlar teknik ve iş dünyasına ait uzmanlıklara yoğun bir eğitim ve çok para harcamadan erişebilecek. Bu uzmanlıklar arasında uygulama geliştirme, veri ve analitik, tasarım ve bilgi sayılıyor. Bu trend ‘vatandaş erişimi’ olarak da adlandırılıyor.

Gartner’ın duyurduğu dördüncü trend ise şeffaflık ve izlenebilirlik. Bu trendde teknolojinin evriminin bir güven krizi oluşturduğu görüşü öne çıkıyor. Tüketicilerin verilerin toplandığının ve işlendiğinin farkında olmasıyla markalar da veri depolama ve kullanımıyla ilgili daha sorumlu hissetmeye başlıyor. Ek olarak, AI ve ML, insanlar yerine kararlar almak, güven krizini geliştirmek ve açıklanabilir AI ve AI yönetişimi gibi fikirlere duyulan ihtiyacı yönlendirmek için giderek daha fazla kullanılıyor. Bu eğilim altı güven unsuruna odaklanmayı gerektiriyor: Etik, dürüstlük, açıklık, hesap verebilirlik, yeterlilik ve tutarlılık. Gartner, bu yıl için toplam 10 teknoloji trendi tespit etti. Geri kalan trendler ise şunlar: Güçlendirilmiş sınır bilişim (edge computing), dağıtık bulut, bağımısız nesneler, pratik blockchain uygulamaları ve AI güvenliği…

Bu arada Gartner’ın Teknoloji İlerleme Döngüsü (Technology Hype Cycle) adını verdiği tahminlerle teknoloji dünyasına fayda sunduğunu not edelim.

Entrepreneur'dan 7 trend

Girişimcilerin yakından takip ettiği ABD’li girişimcilik dergisi Entrepreneur da bu yıl öne çıkacak 7 trendi açıkladı. Dergiye göre, bu yıl en çok konuşulacak trendlerin ilk sırasında mobil ticaret var. Bir süredir hayatımızda olan m-ticaret, Apple Pay ve Google Pay Send’in geleneksel mağazalarda kullanımının artmasıyla önemini daha da artıracak.

Derginin yer verdiği ikinci trend ise 5G. 2019’da bazı ülkelerde kullanıma giren 5G teknolojisi sadece yükselen hızlı vadetmiyor.

• 5G ayrıca sunduğu hızlı drone ve sürücüsüz otomobillerin hayatımıza girmesini değil bunların birbiriyle iletişimini de hızlandıracak ve akıllı şehirlerin önünü açacak.

Üçüncü olarak AI-as-a-Service trendini ele alan dergi, bu kavramın SaaS (yazılım olarak servis) ve yapay zekâ (AI) kelimelerinin yan yana gelerek ortaya çıktığını kaydediyor. AI’ın bazı alanlarda geri kalsa da, bazı noktalarda iyi işler yaptığını belirten dergi, buna örnek olarak üst düzey işlemci gücü gerektiren işlemlerin AI ve makine öğrenmesiyle daha kolay hale gelmesini gösteriyor. Bu durum, 2020’de daha da ileri de gidecek.

Entrepreneur’un dikkat çektiği dördüncü trend ise alternatif kripto paraların çöküşü oldu. Dergi bu görüşe kripto para dünyasına hükmeden tek para biriminin Bitcoin’in olması nedeniyle yer veriyor. Bitcoin bu evrendeki payı yüzde 69’a ulamış durumda.

Dergi, uygulamaların düşüşünü de bir trend olarak belirlemiş durumda. Bu, kullanıcıların uygulama bulmak ve indirmelerinin önümüzdeki dönemde şirketlerin için yeni bir sorun olacağı anlamına geliyor. Dergiye göre, kullanıcılar mobil uygulamalara bulut ortamından erişerek indirmeyi tercih edecek. Entrepreneur dergisinin dikkate değer bulduğu diğer trendler şu şekilde sıralanıyor: Orta sınıfa hitap eden teknolojilerde artış ve tahmine dayalı analiz…

Telenor'un seçtiği trendler

Nordik ve Asya ülkelerinde faaliyetlerini sürdüren telekomünikasyon şirketi Telenor da bu yıla ait 20 trend derledi. Bu trendlerin ilk sırasında çevrecilik var ve Telenor’a göre bu alandaki yenilikler beklentilerin ötesine geçecek. Bu yeniliklerin hayata geçmesinde ise IoT (nesnelerin interneti), büyük veri ve yapay zekâ uygulamaları kullanılacak.

Diğer bir trend ise vücutların interneti adını taşıyor. Burada kastedilen, şu an kullandığımız ve vücutlarımıza bağlayarak nabız, tansiyon ve kandaki oksijen gibi değerleri ölçtüğümüz uygulamaların ötesine geçilmesi. Şöyle bir örnekle açıklayalım: Bu yıl muhtemelen piyasada göreceğimiz kandaki şekeri buna göre vücuda insülin veren yeni insülin pompalarıyla hayatımız kolaylaşacak.

Telenor’un belirlediği bir diğer trend de, ‘kirli veri’ yeni ‘yalan haber’dir diye özetleniyor. Burada, ‘kirli veri’, yapay zekânın itibarını sorgulamak için kullanılıyor. Bildiğiniz gibi günümüzde çok büyük boyutta veriler yapay zekâ veya makine öğrenmesi yöntemleriyle analiz edilerek paylaşılıyor. İşte, bu paylaşılan verilen adil veya önyargısız olup olmadığı tartışmaya açılacak.

Şirketin öne çıkardığı diğer bir trend de, ‘Güvenin fiyatı nedir?’ Bu ifadeyle 2020’de tüketicilerin güvenini kazanmak yapılacak yarışın daha da hararetli hale geleceği ortaya konuyor. Bununla birlikte tüketiciler de internet ve sosyal medya şirketlerine karşı güvenmekte tereddüt edecek.

• Telenor’un belirlediği başka bir trend, ‘şarj çılgınlığı.’ Şirket bu ifadeyle elektrikli araçların şarj ihtiyacını anlatılıyor. Telenor’a göre, önemli otomobil firmalarının büyük bir kısmı daha uzun mesafeler için şarj edilecek araç piyasasına girecek.

Telenor’dan seçtiğimiz diğer bir trend de, ‘uyku teknolojisi.’ Şirket bu yıl sadece nabız ve hareketlerimizi ölçen değil aynı zamanda uykumuzu takip eden cihazların da piyasaya çıkacağını öngörüyor.

Telenor’un yer verdiği trendlerden biri de, ‘oyuncular için altına hücum.’ Bu cümleyle Apple’ın Arcade ve Google’ın da Stadia çözümleriyle oyuna dünyasına getirdikleri heyecandan bahsediliyor. Ayrıca bu yıl Microsoft Xbox ve Sony PlayStation’ın yeni modellerinin piyasaya çıkma beklentisi de oyuncular için altına hücumu işaret ediyor.

Şirket ayrıca Uber, Lyft ve Airbnb gibi paylaşım ekonomisinde çalışanların 2020 yılında haklarını arayacağına dair bir trend paylaşıyor ve buna ‘Paylaşım ekonomisinin uyanışı: Bu ekonomide çalışanların işçi hakları’ adını veriyor. Telenor’a göre bu işçilerin hak arayışı artacak ve büyüyen pastadan haklarını talep edecekler.

Bernard Marr'a göre 2020 Trendleri

Yazar ve konuşmacı Bernard Marr’ın tespit ettiği trendlerden biri ‘servis olarak yapay zekâ’ (AI-as-a-service). Bernard Marr, şirketlerin 2019’da AI ile ilgili çeşitli çalışmalar yaptıklarını ve bunları bu yıl daha da artıracaklarını düşünüyor. İşte, bu nedenle uygulamalar X-as-a-service platformları üzerinden yapılacak ve verilerimizi bu platformlara yükleyerek üzerinde çalışan bilişim gücü ya da algoritmalar oranında ödeme yapacağız.

Marr’ın aktardığı diğer bir trend ise ‘kişiselleştirilmiş ilaçlar.’ Yani, akıllı saat gibi cihazlardan akan verilere göre, hastaların ilaç ihtiyacı ortaya konacak ve reçete edilecek. Bunun yeni bir fikir olmadığı biliniyor ama özellikle genetik ve AI sahalarında yaşanacak gelişmelerle daha spesifik çözümlere imza atmak muhtemel.

Marr ayrıca ‘genişletilmiş gerçeklik’in de (XR) bu yıl konuşalacak trendlerden biri olduğunu öne sürüyor. XR’ı aslında artırılmış gerçeklik (AR), sanal gerçeklik (VR) ve karma gerçeklik (MR) teknolojilerinin hepsini kapsayan bir kavram olarak değerlendirebiliriz. Marr 2020’de şirketlerin XR’ı daha fazla gündemlerine alacaklarını ve özellikle eğitim ve simülasyon taraflarında kullanacaklarını ifade ediyor. Bununla birlikte yeni kullanım alanları da gündeme gelebilir.