Devletlerin dijital para hakkındaki düşünceleri ve yaptıkları çalışmalar
Dünyanın ilk dijital parası olan Bitcoin, kendinden sonra birçok dijital paranın piyasaya sürülmesine öncülük etti. Her geçen gün daha da artan bu piyasa, devlet yetkililerinin gündemine girmeyi başardı.
Bundan 9 yıl önce Satoshi Nakamoto adıyla bilinen bir kişi veya grup tarafından oluşturulan Bitcoin’in bugünkü değeri 9630 dolar. Dijital paralar içinde krallığını ilan eden Bitcoin, her geçen gün hayatımızda biraz daha fazla dahil oluyor.
Bitcoin ve diğer dijital paralar devletler üstü yapısıyla birçok sistemi değiştirmeye aday bir para birimi olarak görülüyor. Market hacmiyle 830 milyar dolara ulaşarak devletleri ekonomik düzenleme yapmaya iten dijital paralar bazı ülkeler tarafından desteklenirken bazı ülkeler tarafından yasaklanıyor.
Biz de devletlerin Bitcoin ve dijital paralar hakkındaki düşüncelerini sizler için listeledik.
RUSYA
Daha önce dijital paralarla ilgili bir dizi açıklama yapan Rusya Maliye Bakanı Anton Siluanov bu paralar için hayatın bir gerçeği ifadesini kullanarak önemli bir çıkış yaptı.
11 Ekimde Başkent Moskova’da gazetecilere açıklamalarda bulunan Siluanov, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, dijital paraların kullanılmasına ilişkin bazı endişelerini dile getirdiğini aktarmış ve kendi fikirlerini de eklemişti: ''Bu endişeler kara para aklama ve paranın kimler tarafından kullanıldığının belirlenememesi gibi nedenlere dayanıyor. Bu amaçla dijital paraların temin ve kullanımında devletin tam kontrol sahibi olması gerektiğini düşünüyoruz. Süreç henüz çok net değil ancak bu paraların kullanımının devlet kontrolünde yapılması için çalışmalar devam ediyor.''
''Kripto parayı yasaklamak mantıklı değil''
Siluanov dijital paraları yasaklamanın mantıklı olmadığını ve bakanlığın dijital para birimlerini de menkul kıymetlere benzer bir şekilde değerlendirdiklerini söyledi.
Açıklamalarına devam eden Siluanov, Rus Devleti, kripto para birimlerinin bir gerçeklik olduğunun ve onları yasaklamanın yanlış olduğunun da farkında ancak bunu düzenlemek mümkün. Bununla alakalı bir tasarı hazırlayacağız. Konuya sonradan dahil olan Ekonomik Kalkınma Bakanı Maxim Oreshkin ise Maliye Bakanı'nın görüşlerine katıldığını belirterek bu paralarla işlem yapanlara fazla güvenlik sağlanması gerektiğini aksi takdirde bu paraların olduğu piyasada yaşanan düşüşlerin ve yükselişlerin işlemleri çok zorlaştıracağını söylemişti.
GÜNEY KORE
Güney Kore tarafından geçen haftadan beri ciddi baskı altında tutulan dijital paralar, son günlerde çok daha fazla konuşulmaya ve kontrol altına alınmaya başlandı. Tartışmalara son noktayı koyan Güney Kore Adalet Bakanı, dijital para ticaretini yasaklamak için bir tasarı hazırladıkları açıkladı.
Güney Koreli bir kripto borsası Coinone’nin bir temsilcisi Reuters’a yaptığı açıklamada, ''Ulusal Vergi Dairesi’nden birkaç yetkili bu hafta ofisimize baskın düzenledi'' dedi.
Düzenlemelerle ilgili konuşan Güney Kore Mali Hizmetler Komisyonu Başkanı Choi Jong-ku, ''Suç ve yasadışı fonlara aktif olarak bazı bankaların yardım ettiği ve onların bu sayede cesaretlendirildiği yönünde artan bir endişe var.''
TÜRKİYE
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Murat Çetinkaya, bu yılın 4'üncü Enflasyon Raporu’nun tanıtımı amacıyla düzenlenen toplantıda yaptığı sunumun ardından gazetecilerin sorularını yanıtlarken dijital paralardan da bahsetti.
Dijital paralar üzerine çalışması için bir grup oluşturuldu
Dijital paralarla ilgili ilk açıklamayı yapan Murat Çetinkaya, TCMB olarak dijital para gelişimini yakından takip ettiklerini ve bu paraların iyi tasarlandıkları halde finansal katkı sağlayacaklarını belirtti. Çetinkaya ayrıca TCMB’nin dijital paralar üzerine çalışması için piyasa katılımcılarından, politika yapıcılardan ve düzenleyicilerden oluşan bir grup oluşturulduğunu da sözlerine ekledi.
Bitcoin için yeni bir açıklamada Maliye Bakanı’ndan geldi. Bitcoin ile ilgili bir soru üzerine Ağbal, ''Bitcoin konusunda gerek Merkez Bankası gerek Hazine Müsteşarlığı gerek Sermaye Piyasası Kurulu gerekse Maliye Bakanlığı, bu konuyu teknik açıdan çalışıyorlar. Bir noktaya geldiğinde kurumlar arası ortak bir değerlendirme yaparak, bu konudaki hem hukuki altyapıyı hem de bu konuyla ilgili gerekli açıklamaları yaparız.'' dedi.
FRANSA
Fransa Maliye Bakanı Bruno Le Maire'nin Pazar günü yaptığı açıklamada, düzenlenecek bir sonraki G20 Zirvesi'nde en değerli dijital para Bitcoin hakkında bir müzakere yapılması gerektiğini vurguladı.
Le Maire'nin Fransız haber kanalı LCI'ye verdiği demeçte, ''Arjantin'de düzenlenecek bir sonraki G20 zirvesinde bitcoin konusunda hep birlikte bir konuşma yapılması gerekiyor'' şeklinde bir açıklamada bulundu.
''Spekülasyon riskini göz önünde bulundurup incelememiz gerekiyor''
Açıklamalarına devam eden Le Maire, "Açıkçası spekülasyon riski var. Bunu göz önünde bulundurmamız ve incelememiz gerekiyor. Tabi bu inceleme ve düzenleme diğer tüm G20 üyeleriyle yapılmalı.'' dedi.
Avrupa Birliği ülkeleri ve yasa koyucular da para aklama, terörizm finansmanı gibi şeylerde kullanılabilecek bitcoin ve diğer sanal para birimlerini görüşmeyi gündeminde bulunduruyor.
ÇİN
Çin yönetimi Eylül 2017’de kendi ülke sınırları içerisinde ICO (Initial Coin Offering) faaliyetlerinin yasaklandığını duyurdu. Bunu yapmalarına sebep olarak dolandırıcılığın önüne geçmek olduğunu belirten yetkililer sanal para piyasasında ciddi bir sarsıntıya sebep oldu.
Birçok ülke tarafından sorgulanmaya alınan sistem ICO, ABD’de denetime tabi tutulmuştu. Hatta bunun için üzerinde titizlikle çalışılarak bir yasa çıkarıldı. Bu gelişme en fazla da Çin'de yaşayan ve dijital parası bulunan yatırımcıları etkiledi. Yatırımcılara piyasadan para çektirten karar bir panik ortamını da beraberinde getirdi.
Ancak Çin’in dünyanın en büyük kripto para üretim operasyonlarına ev sahipliği yaptığı da bilinen bir gerçek.
JAPONYA
Japonya Bitcoin’in yaygınlaşmasını adeta teşvik ediyor diyebiliriz. Buradaki dijital paraların kullanılması hızla yaygınlaşırken ülkeden önemli konumda bulunan bir Japon internet şirketi, çalışan maaşlarının Bitcoin’le ödeneceğini duyurdu. Yani Çin ve Güney Kore’nin dijital paralara karşı sert bir tutum sergilerken Japonya’nın bu paralara sıcak baktığı ve üzerinde olumlu çalışmalar yaptığını söylemek mümkün.
VENEZUELA
ABD’nin finansal ablukası ile mücadele için hükümetin dijital para basacağını açıklayan Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, çıkarılacak paranın adının Petro olacağını söyledi. Dijital para Petro ile ilgili bir açıklama yapan Maduro, ‘’Bu, ülkemizin ekonomik ve sosyal kalkınması için yeni uluslararası finansman modeline ilerlememizi sağlayacak’’ dedi.
Venezuela’nın bu dijital parası Petro’nun 59,07 dolar olacağı yine Başkan Maduro tarafından açıklandı.
VANUATU
Büyük Okyanus’un güneyinde bulunan Vanuatu, vatandaşlık için sanal para Bitcoin’i kabul edeceğini açıkladı. 44 Bitcoin karşılığında vatandaşlık veren Vanuatu bu duyurudan önce vatandaşlık hakkı için 200 bin dolar istiyordu. 277 bin kişilik nüfusuyla oldukça şirin bir ada ülkesi görüntüsüne sahip Vanuatu, vatandaşlarına 113 ülkeye vize hakkını çıkarmış durumda. 113 ülkenin çok farklı küçük ülkeler olduğunu düşünebilirsiniz ama aralarında Rusya, Avrupa Birliği ve İngiltere bile bulunuyor.