Alternatif eğitimi anlamak için

​Alternatif eğitimi anlamak için
​Alternatif eğitimi anlamak için

Nihayet Dergisi alternatif eğitimle alakalı kitapları derledi.

  • Catherine Baker, “zorunlu olan her şeye hayır” diyor. Okula, düşünce modellerine, öğretmenlere, eğitimdeki adaletsizliğe, yetişkinlerin çocuklar üzerinde kurdukları baskıya, öğrencilerin yaşama sevincini çalanlara, bireyin standartlaştırılmasına… Ve bunların hepsinin müsebbibi olarak gösterilen zorunlu eğitime! Baker, okula göndermediği kızı Marie’ye on dört yaşına bastığında bir mektup olarak bu kitabı yazıyor. Kitap, bir annenin gözünden kızını okula göndermeme nedenlerini okuyucuya sunuyor.
  • Catherine Baker, Ayrıntı Yayınları
  • “Ezilenlerin kendilerini, ezenlere ait olan ‘şeyler’ gibi hissetmeleri, dünya ve kendi haklarındaki görüşlerinin gerçek olmayışıyla ilgilidir. Ezenler için olmak sahip olmaktır; hemen hemen her zaman da hiçbir şeyi olmayanların sırtından sahip olmaktır. Ezilenler için varoluşsal tecrübelerinin belirli bir noktasında olmak, ezene benzemek değildir; fakat ezenin altında olmaktır, ona bağımlı olmaktır. Ezilenler duygusal olarak bağımlıdırlar.” s.50-51
  • Paulo Freire, Ayrıntı Yayınları
  • Kaknüs Yayınları Alternatif Eğitim Arşivleri
  • Alternatif eğitim dediğimizde aklımıza ilk gelen yöntemler Montessori, Waldorf ve Reggio Emilia… Kaknüs Yayınları bu yöntemleri eğitimciler ve anne babalar için bir rehber niteliğinde sunuyor.
  • İlk yıllarından itibaren çocuğun doğasını tanıyabilir, öğrenme isteğine karşılık verebilir, yöntemleri uygulamış anne baba ve eğitimcilerin hikâyelerini bulabilir, yöntemlerin pedagojilerine uygun pratik uygulamalar yapabilirsiniz.
  • Zorunlu eğitime dair çokça tanımla karşılaştınız dosya boyunca, Spring buna bir ekleme daha yaparak “içselleştirilmiş otorite” diyor. Bu tanımla birlikte kaçınılmaz bir özgürleşme ihtiyacı doğacaktır. Bireyin toplumla ilişkisini “boyun eğiş”ten “uzlaşma”ya taşımaya çalışan eser, çocukları bu süreçte kolay kontrol edilebilir makine olmaktan özgür bireyler olmaya da davet ediyor.
  • Joel Spring, Ayrıntı Yayınları
  • Illich ıskalanmaması gereken bir anarşist. Okulsuz Toplum dönemine bomba gibi düşmüş, her şeyden önce “okulsuzlaşma” konusunda ciddi bir manifesto metin. Emperyal sistemin “zorunlu eğitim”de ürettiği büyük insan bilgisayarına karşı çıkış, önemli bir reddiye.
  • Ivan Illich, Şule Yayınları
  • Manifestodan: “Eleştirel Alternatif Eğitim adına sözü olan herkes bu platformda yer alabilmelidir. Çağımız artık bilginin öne çıktığı ve fakat iyice metalaştığı bir dönemi imliyor. Dergide gerek bilgi üretiminde gerekse verili bilgiyi eleştirmede farklı yaklaşımlara yer verilmelidir. İdeolojik olarak farklı yerlerde dursa bile ileri(ci) düşünce ve uygulamaların tanıtımı için dergilerin sayfaları açık olmalıdır. (...) bu dergi hiç kimsenin ve herkesin. Derdimiz, birlikte ve başka bir şey üretmek.”
  • Yeni İnsan Yayınları
  • Alternatif eğitimle ilk kez karşılaşıyorsanız, işte size iyi bir giriş kitabı. Editörün isabetli seçimleriyle bir araya getirdiği makalelerden oluşan kitapta, alternatif eğitimin felsefi köklerinden cari uygulamalara, okul örneklerine kadar zengin bir yelpaze mevcut. Ilımlılarla radikaller, eski tüfeklerle yeni nesil bir arada.
  • Ed. Matt Hern, Kalkedon Yayınları
  • “Çocuklar okulda, hayatlarından bu derece vazgeçmelerine değecek kadar önemli bir şey öğreniyorlar mı gerçekten? Ekran karşısında veya yaşıtlarıyla yan yana akıllı telefonlarıyla oyalanırken bir şey öğrenip öğrenmedikleri konusuna girmiyorum bile. Ben çocukların hayatta kendi yollarını çizebilmek için gerekli olan tüm bilgiyi (okuma, yazma, imla, temel matematik vb.) bir solukta ve tamamen gönüllü olarak öğrenebildiklerini gördüm. Çocuklarımın bu bilgileri, ebeveyn veya bir öğretmen müdahalesi olmadan özümseme kapasitelerine şahit olduktan sonra rahatlıkla söyleyebilirim ki; bu bilgilerin resmî eğitimle verilmesine gerek yoktur.”
  • Ben Hewitt, Sinek Sekiz Yayınevi
  • Joseph Jacocot, sürgünde bir Fransız. Belçika’da yarı-zamanlı bir iş bulur. Flamancadan başka bir dil bilmeyen bir sınıfa, kendisi Flamanca tek kelime dahi bilmeden Fransızca öğretmelidir. İşin altından çift dilli bir Telemak baskısı ile kalkar ama “öğretmek” için hiçbir şey yapmamıştır. Rancière bu hikâyeyi merkeze alarak bizi zihinsel özgürleşme üzerine keyifli, eğitim tasavvurumuzda delikler açacak bir yolculuğa çıkartıyor.
  • Jacques Rancière, MetisYayınları
  • Bu kitap, farklı ihtiyaçlara yönelik farklı alternatif okulları konu edinen ve bu okullara yönelik eleştirilerle birlikte alternatif okul kavramını da irdelemektedir. Geleneksel okullar bütün çocukların ihtiyaçlarına yanıt vermemektedir. Bu nedenle dünyada alternatif okullar her geçen gün daha da çok yaygınlaşmaktadır. Çocukları için daha aktif ve özgür eğitim veren okulların arayışına giren aileler için Montessori, Waldorf, Paideia, Sözleşmeli Okullar, Mıknatıs Okullar, Küçük Okullar gibi alternatif okullar bir seçenek oluşturmaktadır.
  • Diğer yandan risk altındaki çocuklara yönelik olan ve eğitim programlarına ek olarak tedavi, rehabilitasyon, danışmanlık, disiplin programlarını da sunan alternatif okullar da Amerika ve Batı dünyasında giderek daha çok yaygınlaşmaktadır. Böylece tüm çocuklara en azından liseden mezun olmaları için bir "ikinci şans" ya da "son şans" verilmesi için çaba gösterilmektedir
  • İnayet Aydın, Pegem Akademi Yayıncılık