0

MECRA HAKKINDA // NEDİR, KİMDİR?

Sudan iç savaşı 100. gününü geride bıraktı: Görünürde barış yok

Mecra
MECRA
25 TEMMUZ 2023 , SALI 13:35
Abone ol
Sudan'da ordu ile Hızlı Destek Güçleri arasındaki yıkıcı savaş 100 günü geridde bırakırken geniş çapta yıkıma, artan etnik şiddete ve üç milyondan fazla insanın yerinden edilmesine neden oldu.
Sudan'da ordu ile Hızlı Destek Güçleri arasındaki yıkıcı savaş 100 günü geridde bırakırken geniş çapta yıkıma, artan etnik şiddete ve üç milyondan fazla insanın yerinden edilmesine neden oldu.

Sudan'da asker ve paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri arasındaki iktidar mücadelesinin yol açtığı 100 gündür devam eden iç savaş, altyapı, sağlık, eğitim, ekonomi ve toplumda derin yaralar açtı.

Sudan'da 100. gününü geride bırakan ve altyapı, sağlık, eğitim, ekonomi ve toplumda ağır tahribata yol açan iç savaş, hâlâ tüm şiddetiyle devam ediyor.

  • Sudan'daki çatışmalar, eski Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir’in 30 yıllık iktidarının Nisan 2019’daki halk devrimiyle yıkılmasının ardından yıllarca süren ekonomik ve siyasî krizlerin akabinde, ordu ile paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki iktidar mücadelesi sebebiyle 15 Nisan sabahı başkent Hartum’da patlak verdi ve hızla güney ve batıdaki kentlere yayıldı.
Hartum, Darfur ve Kordofan bölgelerindeki tırmanan çatışmalar, ölümlerle sonuçlanan kitlesel iç göçü tetikliyor.
Hartum, Darfur ve Kordofan bölgelerindeki tırmanan çatışmalar, ölümlerle sonuçlanan kitlesel iç göçü tetikliyor.

Sudan Sağlık Bakanlığı'na göre çatışmalarda 3 binden fazla kişi öldürüldü. Asker ve HDK’nin kayıpları konusunda ise henüz bir istatistik bulunmazken tarafların binlerce kayıp verdiği tahmin ediliyor.

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), iç savaşta en az 435 çocuğun öldürüldüğünü ve 2 bin 25 çocuğun yaralandığını bildirdi.

Sudan insanî yardıma muhtaç

UNICEF, yaklaşık 50 milyon nüfuslu Sudan’ın yarısının insanî yardıma muhtaç olduğunu, 14 milyon çocuğun da insanî yardım beklediğini belirtti.

Birleşmiş Milletler (BM), Sudan'daki bilançonun ağırlaştığını ve güvenlik endişesiyle yerinden olan kişi sayısında ciddi artış olduğunu belirterek taraflara "çatışmalara son vermeleri", bağışçılara ise acil destek çağrısında bulundu.

Çatışmaların devam etmesi halinde yerinden edilmiş kişi sayısı ile sağlık ve beslenme krizi nedeniyle yaşanan can kayıplarının artmasından endişe duyuluyor.
Çatışmaların devam etmesi halinde yerinden edilmiş kişi sayısı ile sağlık ve beslenme krizi nedeniyle yaşanan can kayıplarının artmasından endişe duyuluyor.
  • Uluslararası Göç Örgütü'ne göre çatışmalar nedeniyle 2,6 milyondan fazla kişi ülke içinde yerinden edilirken en az 730 bin kişi, Mısır, Çad ve Güney Sudan başta olmak üzere komşu ülkelere kaçtı.
Sudanlı mültecilerin sığındığı derme çatma sığınaklar, Adre, Çad.
Sudanlı mültecilerin sığındığı derme çatma sığınaklar, Adre, Çad.

Sağlık, ekonomi ve eğitim ağır tahribat aldı

Sudan Doktorlar Sendikası, başkent Hartum ve diğer çatışma bölgelerindeki hastanelerin yüzde 70'inin hizmet dışı olduğunu bildirdi.

Sendika, faal durumdaki hastanelerin de sağlık personeli ve tıbbi malzeme yetersizliği, su ve elektrik kesintileri nedeniyle kapanma tehdidi altında olduğunu açıkladı.

Başkent ve diğer kentlerdeki 89 hastaneden 62'sinin hasta kabul edemezken, 27 hastane ise normal ya da kısmen faaliyetlerini sürdürebiliyor.
Başkent ve diğer kentlerdeki 89 hastaneden 62'sinin hasta kabul edemezken, 27 hastane ise normal ya da kısmen faaliyetlerini sürdürebiliyor.

Kriz, Sudan’daki eğitim sistemi ve ekonomiye de büyük darbe vurdu.

Eğitim öğretim döneminin sona ermesine 2 ay kala başlayan savaş nedeniyle yüz binlerce yerli ve yabancı öğrencinin eğitimleri yarıda kaldı, binlerce öğrenci Sudan’ı terk etmek zorunda kaldı.

Son 5 yıldaki siyasî krizler, darbeler ve salgınlar yüzünden zaten ağır aksak yürüyen eğitim sistemi, ağır bir tahribat daha aldı.

Başkent Hartum'da yaklaşık 5 milyon kişi mahsur kaldı

Çatışmalar nedeniyle binlerce ev ve iş yeri kullanılamaz hale geldi, birçoğu yağmalanıp talan edildi. Özellikle başkentteki neredeyse tüm bankalar, zincir marketler, diplomatik misyonlar yağmalandı. HDK’nin başkentin bazı bölgelerinde vatandaşların evlerinde kaldığı ve yakınlarını buralara yerleştirdiğine dair çok sayıda iddia ortaya atıldı.

Taraflar, 4. ayına giren savaşta bayram ve dinî günler dahil neredeyse ateşkese hiç uymadı.
Taraflar, 4. ayına giren savaşta bayram ve dinî günler dahil neredeyse ateşkese hiç uymadı.
  • Nisan ayından bu yana memurların maaş alamadığı ülkede resmî istatistik bulunmasa da savaşın milyarlarca dolar zarara yol açtığı düşünülüyor.

Taraflar, 4. ayına giren savaşta bayram ve dinî günler dahil neredeyse ateşkese hiç uymadı. Elektrik, su kesintileri, akaryakıt ve gıda kıtlığı, salgın hastalık ve çatışmalarda öldürülme korkusuyla yaşayan başkent Hartum'daki yaklaşık 5 milyon kişi ise mahsur kaldı.

Başkent Hartum ile ülkenin güney ve batı kesimlerinde ağır silahlar ve savaş uçaklarının da kullanıldığı şiddetli çatışmalar sürerken milyonlarca sivil krizin çözümü ve yeniden ayağa kalkabilmek için destek bekliyor.
Başkent Hartum ile ülkenin güney ve batı kesimlerinde ağır silahlar ve savaş uçaklarının da kullanıldığı şiddetli çatışmalar sürerken milyonlarca sivil krizin çözümü ve yeniden ayağa kalkabilmek için destek bekliyor.

Ufukta kalıcı ateşkes ve anlaşma ihtimali görünmüyor

Bölgesel ve uluslararası aktörler savaşı sona erdirmek için diplomatik çabalarını sürdürürken, ufukta kalıcı ateşkes ve anlaşma ihtimali görünmüyor.

Suudi Arabistan ve ABD’nin krizi çözmek için mayısta arabuluculuk ettiği dolaylı Cidde görüşmeleri, HDK’nin ateşkesi ihlal ettiği ve taahhütlerine uymadığı gerekçesiyle ordunun çekilmesiyle haziranda yarıda kaldı.

15 Temmuz’da tarafların temsilcileri yeniden Cidde’ye dönse de ihtilafların sürmesi nedeniyle müzakereler henüz başlamadı.
15 Temmuz’da tarafların temsilcileri yeniden Cidde’ye dönse de ihtilafların sürmesi nedeniyle müzakereler henüz başlamadı.
Sudan’daki istikrarsızlıktan en çok etkilenecek ülkelerin başında gelen kuzey komşusu Mısır ise “Sudan'a Komşu Ülkeler Zirvesi" ile kendi barış çabalarını başlattı.

Başkent Kahire’de 13 Temmuz’da yapılan zirvede; Mısır, Libya, Çad, Orta Afrika, Güney Sudan, Etiyopya ve Eritre liderleri, kalıcı ateşkes, insanî koridorların açılması, Sudan halkının kanının dökülmesini önlemek, çatışmaların komşu ülkelere, bölgenin güvenlik ve istikrarına olumsuz yansımalarını silmek konularında fikir birliğine vardı.