Soykırımın finansörü ABD, Filistin’in BM’ye tam üyelik talebini de veto etti
Filistin’in BM’ye tam üyeliğini öneren karar tasarısı BM Güvenlik Konseyi’nin daimi üyesi ABD tarafından veto edildi. Tasarı 12 ülkeden (Çin, Rusya, Cezayir, Fransa, Malta, Ekvator, Guyana, Slovenya, Sierra Leone, Mozambik, Güney Kore ve Japonya) “evet” oyu alırken, 2 ülke (İngiltere ve İsviçre) ise “çekimser” kaldı.
ABD, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde (BMGK) Filistin'in BM'ye tam üyeliği istenilen karar tasarısını veto etti.
15 üyeli BMGK'de Cezayir tarafından Filistin'in BM'ye tam üyeliğini talep eden karar tasarısı oylamaya sunuldu.
ABD'nin "hayır" oyu kullandığı tasarı, 12 "evet" ve 2 "çekimser" oy aldı.
İngiltere ve İsviçre "çekimser" kalırken, Rusya, Çin, Fransa, Cezayir, Malta, Ekvator, Guyana, Slovenya, Sierra Leone, Mozambik, Güney Kore ve Japonya "evet" oyu verdi.
- Karar tasarısının geçmesi için 5 daimi üyeden hiçbirinin "hayır" oyu kullanmaması ve toplamda 9 "evet" oyu alması gerekiyordu.
Karar tasarısı metninde, "BM Genel Kurulu'na Filistin'in tam üye olarak kabul edilmesi tavsiye edilir." ifadesi yer alıyordu.
ABD: Filistin'in BM'ye tam üyeliği “erken bir eylem”
Güvenlik Konseyi’ndeki oylamadan sonra konuşan ABD’nin BM Daimi Temsilci Yardımcısı Robert A. Wood, Filistin'in BM'ye tam üyeliği talep edilen karar tasarısını “erken bir eylem” olarak gördüğü için veto ettiğini açıkladı.
- Wood, ABD’nin “iki devletli çözüm” önerisini desteklemeye devam ettiğini savunarak, “New York'ta erken eylemlerin, en iyi niyetlerle bile olsa, Filistin halkının devlet olmasını sağlayamayacağını uzun zamandır açıkça belirtiyoruz.” diye konuştu.
Filistin’in BM Şartı’na göre tam üyelik için gerekli şartları taşımadığını öne süren Wood, Filistin Yönetimi’ne devlet olabilmek için gerekli reformları gerçekleştirme çağrısı yaptıklarını, öte yandan Hamas’ın Gazze’de hâlâ güç ve nüfus sahibi olduğunun unutulmaması gerektiğini söyledi.
Wood, iki devletli çözümün Filistin barışını, İsrail’in güvenliği ve Arap komşuları ile entegrasyonunu sağlayan tek yol olduğunu savunarak, bunun için tarafların İsrail ile müzakerelere devam etmesi gerektiğini savundu.
Dünyadan tepkiler
Filistin
Filistin, ABD'nin, Filistin'in BM'ye tam üyeliği talep edilen karar tasarısını veto etmesini şiddetle kınadı. Filistin Devlet Başkanlığı yaptığı yazılı açıklamada, şu ifadelere yer verdi:
- "ABD'nin, Filistin'in BM'ye tam üye olmasını engellemek için BMGK'da veto yetkisini kullanmasını en güçlü ifadelerle kınadı."
Devlet Başkanlığı, "ABD'nin vetosu haksız ve ahlak dışıdır. Filistin Devleti'nin BM'ye tam üye olmasını güçlü bir şekilde destekleyen uluslararası toplumun iradesine meydan okumadır" değerlendirmesinde bulunuldu.
Arap Birliği
Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt, "Vetonun, Filistin'in Birleşmiş Milletlere tam üye olarak katılımını kabul etme konusunda açık bir uluslararası iradeyi engellemek için kullanılması son derece talihsiz bir durumdur. Ancak bunun, Araplar tarafından ve uluslararası alanda desteklenen Filistin iradesinin zaferiyle kaçınılmaz olarak sonuçlanacak uzun bir siyasi mücadeleye giden yolda yalnızca bir adım olduğunu biliyoruz." ifadelerini kullandı.
Rusya
Rusya, kararın, "tarihin kaçınılmaz akışını durdurmaya yönelik umutsuz bir girişim" olduğunu belirtti.
Rusya'nın BM Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia, "ABD heyetinin bugün veto kullanması, tarihin kaçınılmaz akışını durdurmaya yönelik umutsuz bir girişimdir. Oylamanın sonuçları Washington'un neredeyse tamamen tecrit edilmiş olduğunun göstergesiydi." dedi.
- ABD'nin ret cevabını, "en mantıksız eylemleri için müttefikinin (İsrail'in) ekmeğine yağ sürmek" olarak değerlendiren Rus Büyükelçi, bunun, "tüm bölgeyi sarabilecek savaş batağına daha da sürüklenmenin doğrudan yolu" olduğunu söyledi.
Nebenzia, bugünkü oylamanın sonucunun, Washington ve Tel Aviv yönetimlerine kısa vadede bir fayda sağlayacak olsa da neticede ABD'nin binlerce Filistinli sivili öldüren İsrail'in sorumluluğuna ortak olacağını ve saygı duyulan devletler listesinden çıkarılacağını ifade etti.
Konuşmasının tamamında ABD'ye yüklenen Rus Büyükelçi Vassily Nebenzia, "Tarih bunun için seni affetmeyecek. ABD'yi, kararlarının sonuçları hakkında düşünmek için mantığın sesini dinlemeye ve Gazze'de derhal ateşkes sağlanmasına yönelik, Güvenlik Konseyi'nin diğer üyelerinin çabalarına derhal katılmaya çağırıyoruz." sözlerine yer verdi.
"Bugün, üç çeyrek asırdan sonra uluslararası toplumun, Filistin'e yıllardır yapılan tarihi adaletsizliği ve kahraman halkının meşru özlemlerini düzeltme yolunda nihayet doğru seçimi yaptığı bir gün olarak tarihe geçebilirdi." diyen Nebenzia, ABD'nin, İsrail'in Gazze'deki sivillere karşı işlediği suçlara "göz yummayı seçtiğini" belirtti.
İslâm İşbirliği Teşkilatı
İslâm İşbirliği Teşkilatı'ndan yapılan yazılı açıklamada da ABD'nin vetosunun ve Filistin'in üye olamamasının üzüntüyle karşılandığı ifade edildi.
ABD'nin veto kararının meşru haklarını alabilmeleri önünde engel olduğu ve Filistin halkına dayatılan tarihî adaletsizliğin yaklaşık 75 yıldır devam etmesine yeni bir katkı sunduğu belirtildi.
Ürdün
Ürdün Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada ise ABD'nin veto yetkisini kullanması sonucunda BMGK'nin Filistin devletinin BM'ye tam üye olarak kabul edememesinden "derin üzüntü" duyulduğu belirtildi
Bağımsız Filistin devleti vurgusu yapılan açıklamada, BM'ye tam üyeliğin Filistin halkının sabit bir hakkı olduğu kaydedildi.
Mısır
Mısır Dışişleri Bakanlığı da BMGK'den Filistin devletinin BM'ye tam üye olmasını sağlayacak bir karar çıkmamasından üzüntü duyulduğunu açıkladı.
Bakanlığın açıklamasında, Filistin devletini tanımanın ve BM'ye tam üyeliğini onaylamanın, yaklaşık 75 yıldır İsrail işgalinden acı çeken Filistin halkının en doğal hakkı olduğu vurgulandı.
Norveç
Norveç Dışişleri Bakanı Espen Barth Eide, karar tasarısının veto edilmesini üzüntüyle karşıladıklarını bildirdi.
Norveç'in Filistin'in BM'ye tam üyeliğini desteklediğini belirten Eide, "Norveç, Filistin'in devlet olma hakkının sadık bir destekçisidir. İki devlet çözüm, Filistin ve İsrail arasında kalıcı barışın tek yolu." ifadelerini kullandı.