Kosova, Sırp askerî güçlerinin geri çekilmesinin 24. yılını anıyor
Slobodan Milosevic yönetimindeki Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'nin, Kosova'daki Arnavut ve diğer topluluklara yönelik baskı ve katliamlarına son vermemesi üzerine NATO, 78 günlük hava harekâtının ardından 12 Haziran 1999'da Kosova'ya kara harekâtını başlattı. Bu harekât, ülkenin bağımsızlığına doğru giden süreçte dönüm noktalarından birini teşkil etti. Bu nedenle Kosova bugün; "Özgürlük veya Kurtuluş Günü"nün 24. yıl dönümünü anıyor.
12 Haziran 1999'da başlayan, Sırp güçlerinin Kosova'dan tamamen çekilmesini ve çok uluslu bir barış gücünün Kosova'da konuşlandırılmasını sağlayan NATO kara harekatı, ülkede "Kurtuluş Günü" olarak çeşitli etkinliklerle kutlanıyor.
- Harekâtın 24. yıl dönümü dolayısıyla Başkent Priştine'nin merkezindeki NATO anıtı önünde düzenlenen törene Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani, Meclis Başkanı Glauk Konjufca ve Başbakan Albin Kurti katıldı.
Cumhurbaşkanı Osmani, burada yaptığı konuşmada, Kosova Cumhuriyeti tarihinin en önemli günlerinden birinin, masum bir halka karşı soykırımla sonuçlanan bir savaşın ardından Kosova'nın kurtarıldığı günün anıldığını söyledi.
Ülkenin inşasında emeği geçen herkese şükranlarını sunan Cumhurbaşkanı Osmani, "Burada, ülkemizin kurtuluşunu mühürlemek için Kosova Cumhuriyeti'ne giren NATO askerlerini onurlandırıyoruz. Sonsuza dek minnettarız ve bu minnettarlığı tüm Kosova Cumhuriyeti vatandaşları adına tekrarlıyoruz." dedi.
Meclis Başkanı Konjufca da Kosova'nın kurtuluşunun yerel faktör ile uluslararası toplum arasındaki başarılı işbirliğinin en seçkin örneğini teşkil ettiğini vurgulayarak şu ifadeleri kullandı:
- "Bizim için özgürlüğün geliş günüydü, Kosova halkı için çok değerli bir tarih ancak uluslararası düzeyde de büyük bir başarıydı, çünkü Kosova'nın kurtuluş günü Sırbistan'ın Kosova halkına yönelik soykırımının sona ermesiyle aynı zamana denk geldi."
Başbakan Kurti ise NATO müdahalesinin Sırbistan'ın Kosovalı nüfusa yönelik soykırımını durdurduğuna dikkati çekerek, "Ulusun tüm şehitlerinin ve halkın özgürlüğü ve Kosova'nın kurtuluşu için canını veren herkesin önünde saygıyla eğiliyoruz." diye konuştu.
Ne oldu?
Slobodan Milosevic yönetimindeki Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'nin, Kosova'daki Arnavut ve diğer topluluklara yönelik baskı ve katliamlarına son vermemesi üzerine NATO, 78 günlük hava harekâtının ardından 12 Haziran 1999'da Kosova'ya kara harekatını başlattı. Bu harekât, ülkenin bağımsızlığına doğru giden süreçte dönüm noktalarından birini teşkil ediyor.
- Harekâtta, çeşitli ülkelerden gelen NATO'nun Kosova'daki Barış Gücü (KFOR) bünyesinde yaklaşık 50 bin asker görev yaptı. KFOR bünyesinde bugün 4 binden fazla asker ülkede görev yapıyor.
- Sırp birliklerinin tamamen Kosova'dan çekilmesi 20 Haziran 1999'da tamamlandı ve çeşitli ülkelerdeki Kosovalı mültecilerin evlerine geri dönüş süreci başladı.
Kosova Savaşı ve bağımsızlık süreci
1998-1999 yıllarında yaşanan Kosova Savaşı'nda, çoğu Arnavut 10 binden fazla Kosovalı öldürüldü, 1 milyonun üzerinde farklı etnik gruplardan Kosovalı, evlerini terk etmek zorunda kaldı.
Kosova, 17 Şubat 2008'de Sırbistan’dan tek taraflı bağımsızlığını ilan etti ancak Sırbistan, Kosova’yı hâlâ “kendi toprağı” olarak görüyor.
- Kosova bugün 117 ülke tarafından bağımsız devlet olarak tanınmasına rağmen kuzeyinde devam eden etnik gerginlikler ve Birleşmiş Milletlere (BM) üye olamaması nedeniyle Avrupa'nın "donmuş ihtilaf" bölgelerinden biri olarak nitelendiriliyor.
Kosova ve Sırbistan, AB arabuluculuğunda 2011'de başlatılan Belgrad-Priştine Diyalog Süreci kapsamında ilişkilerin normalleşmesi ve nihayetinde iki ülkenin birbirini tanıması için ortak yol bulmaya çalışıyor.
