İsrail'deki yargı reformu krizi 34. haftasında

Tel Aviv'deki gösteride, Arap toplumunda artan cinayetlere karşı "hükûmetin kayıtsızlığına ve ihmaline" dikkat çekildi.
Tel Aviv'deki gösteride, Arap toplumunda artan cinayetlere karşı "hükûmetin kayıtsızlığına ve ihmaline" dikkat çekildi.

Protestocular Cumartesi akşamı Tel Aviv'de ve İsrail genelinde, hükûmetin yargı sistemini elden geçirme planlarına karşı 34. haftada da gösteri yaptı. Bu haftaki gösteriler, İsrail'in Arap toplumunda artan şiddete çözüm bulmadaki başarısızlığına ışık tuttu.

İsrail'de, Başbakan Binyamin Netanyahu öncülüğündeki aşırı sağcı koalisyon hükûmetinin yargı düzenlemesine karşı protestolar 34. haftada da sürdü.

Netanyahu hükûmetinin tartışmalı yargı düzenlemesi ve sağ politikalarına karşı her hafta Cumartesi akşamı kitlesel gösteriler düzenleyen İsrailliler, protestoların 34. haftasında ülke genelinde yine meydanlardaydı.

  • Başta Tel Aviv, Batı Kudüs, Hayfa ve Herzliya gibi kentler olmak üzere ülke genelinde onlarca farklı noktadaki gösterilere on binlerce İsrailli katıldı.
Kaplan Caddesi'nde her hafta bir ana sloganın yer aldığı dev pankart açan göstericiler, bu hafta, Başbakan Netanyahu ve eşi Sara Netanyahu’nun fotoğrafı ile birlikte
Kaplan Caddesi'nde her hafta bir ana sloganın yer aldığı dev pankart açan göstericiler, bu hafta, Başbakan Netanyahu ve eşi Sara Netanyahu’nun fotoğrafı ile birlikte

Protestocular, Arap toplumunda artan cinayetlere karşı hükûmeti suçladı

Her hafta olduğu gibi en yoğun katılımın olduğu Tel Aviv'de protestocular, İsrailli Arap toplumunda artan cinayetlere karşı "hükûmetin kayıtsızlığı ve ihmaline" odaklandı.

  • Protestocular, bu yıl 159 Filistinlinin cinayete kurban gitmesini protesto etmek için kefeni temsil eden beyaz kıyafetler giyerek ve sembolik tabutlar taşıyarak Habima Meydanı'ndan Kaplan Caddesi'ne yürüdü.
Protestocular, bu yıl 159 Filistinlinin cinayete kurban gitmesini protesto etmek için sembolik tabutlar taşıyarak Habima Meydanı'ndan Kaplan Caddesi'ne yürüdü.
Protestocular, bu yıl 159 Filistinlinin cinayete kurban gitmesini protesto etmek için sembolik tabutlar taşıyarak Habima Meydanı'ndan Kaplan Caddesi'ne yürüdü.

Kaplan Caddesi'ndeki Hükûmet Kompleksi'nin önünde toplanan göstericiler, Arap karşıtlığı ve ırkçı söylemiyle eleştirilen aşırı sağcı Itamar Ben-Gvir'in ülkedeki kolluk kuvvetlerinden sorumlu Ulusal Güvenlik Bakanlığına getirildiği 2023'te İsrailli Araplar (48 Arapları) arasında organize suç kaynaklı cinayetlerde artış yaşanmasına tepkilerini gösterdi.

"Üzgünüm Muhammed"

Tel Aviv'deki bazı protestocular da Ben-Gvir'in Filistinlilerin hareket özgürlüğüne ilişkin ırkçı sözlerine karşı Filistinlilerle dayanışma amacıyla "Üzgünüm Muhammed" dövizleri taşıdı.

Protestocular, "Üzgünüm Muhammed" ifadesiyle Ben-Gvir'in bu hafta başında katıldığı bir televizyon programında, tartıştığı Filistinli bir gazeteciye hitaben kullandığı şu sözlerine gönderme yaptı:

  • "Benim, eşimin ve çocuklarımın Batı Şeria'da seyahat etme hakkı Arapların seyahat etme hakkından daha önemli. Üzgünüm Muhammed, ama gerçek bu."
Eski Savunma Bakanı Moşe Ya'alon,
Eski Savunma Bakanı Moşe Ya'alon,

Öte yandan Batı Kudüs’teki göstericiler de Başbakan Netanyahu'nun konutunun yakındaki Azza Caddesi’nde toplandı.

Tartışmalı yargı düzenlemesi

İsrail Adalet Bakanı Yariv Levin'in 5 Ocak'ta duyurduğu "yargı reformu" Yüksek Mahkemenin yetkilerini sınırlandırma ve iktidarın yargı atamalarında söz sahibi olması gibi değişiklikler içeriyor.

Başbakan Netanyahu, 27 Mart'ta, ülke çapında giderek artan kitlesel protestolara ve grevlere neden olan yargı düzenlemesini ertelediğini açıklamış ancak 2023-2024 bütçesinin Mayıs sonunda Meclis'ten geçmesinin ardından yargı düzenlemesini tekrar gündeme getireceklerini duyurmuştu.

Hükûmet, muhalefetle müzakerelerin tıkanmasının ardından yakın zamanda yargı düzenlemesi için yeniden düğmeye basmıştı.

 Tel Aviv'de toplanan Arap asıllı İsrailliler ve onlara destek veren bir grup, ülkede Araplara yönelik işlenen cinayetlerde hükûmetin suçlularla mücadelede yetersiz kalmasına tepki gösterdi.
Tel Aviv'de toplanan Arap asıllı İsrailliler ve onlara destek veren bir grup, ülkede Araplara yönelik işlenen cinayetlerde hükûmetin suçlularla mücadelede yetersiz kalmasına tepki gösterdi.

Netanyahu hükûmeti, Yüksek Mahkemenin hükûmet üzerindeki denetimini kaldıracak yasa tasarısını ülke çapında kitlesel protestolar ve yoğun kamuoyu tartışmalarına rağmen 24 Temmuz'da Meclis'te muhalefetin boykot ettiği oturumda kabul etmişti.

  • Hükûmetin "yargı reformuna" karşı çıkan; aralarında savaş pilotları, denizaltı subayları ve diğer elit birliklerin yer aldığı binlerce İsrailli, gönüllü yedek askerlik görevini bırakma kararı almıştı.
İsrail bayrakları taşıyan protestocular davullar, düdükler ve kornalarla ritim tutarak
İsrail bayrakları taşıyan protestocular davullar, düdükler ve kornalarla ritim tutarak

Yüksek Mahkeme, hükûmetin yargı düzenlemesinde Meclis'ten geçen iki yasayı Eylül'de görüşeceğini açıklamıştı.

  • İsrail'de siyaset, ordu, güvenlik, ekonomi ve yargıda üst düzey görevlerde bulunmuş isimler, hükûmetin yargı düzenlemesine karşı olduklarını açıklamıştı.

Netanyahu hükûmetinin yargı düzenlemesi karşıtı protesto hareketi, yaklaşık 8 aydır gösterilerine devam ediyor.