İslâm âlemi Ramazan Bayramı'nı kutluyor

İsrail'in Saldırı ve ablukası altındaki Gazze'de Ramazan Bayramı

İsrail'in abluka ve saldırılarının Ramazan Bayramı'nda da sürdürdüğü Gazze Şeridi'nde buruk bir bayram geçiyor.

Filistinliler bayram namazı sonrası Gazze'nin Refah kentinde Mısır sınırına yakın bölgede bulunan mezarlığa giderek, kabir ziyaretinde bulundu.

Mısır sınırına yakın bölgede kurdukları çadırlarda yaşayan Filistinliler, bayram namazını açık alanda eda etti.

Deyr El Balah kentindeki Filistinliler ise, bayram namazını Ebu Selim Camii'nde kıldı.

İsrail ordusu, Ramazan Bayramı’nın ilk gününde, 7 Ekim 2023'ten bu yana saldırarak zorla aç ve susuz bıraktığı abluka altındaki Gazze Şeridi’nin çeşitli bölgelerine onlarca hava saldırısı düzenlediğini duyurdu.

Kudüs

İsrail'in kısıtlamalarına rağmen Ramazan Bayramı namazını 60 bin Müslüman işgal altındaki Doğu Kudüs'te bulunan Mescid-i Aksâ'da kıldı.

Binlerce Müslüman, sabah namazı saatlerinden itibaren yağışlı havaya rağmen Aksâ'ya akın etti.

İsrail polisi sabah saatlerinden itibaren Mescid-i Aksâ'ya ev sahipliği yapan Eski Şehir çevresinde demir bariyerlerle konuşlandı.

Mescid-i Aksâ'nın Babu'l-Esbat (Aslanlı Kapı) ve diğer kapılarında İsrail polisi, kimlik kontrolü yaptığı bazı Filistinlilerin Aksâ'ya girişine izin vermedi ve bu Filistinlileri kontrol noktalarından geri çevirdi. İsrail polisinin geri çevirdiği Filistinliler Aksâ'nın dışında Eski Şehir'in farklı noktalarında yollarda namaz kıldı.

Sabah namazından itibaren Doğu Kudüs'ün sokaklarına çok sayıda güvenlik gücü konuşlandırıldı ve Eski Şehir bölgesi çevresindeki birçok cadde kapatıldı.

İsrail, yalnızca kısıtlı sayıdaki Müslümanın, işgal altındaki Batı Şeria'dan gelerek Mescid-i Aksâ'da cuma namazı kılmasına izin verdi.

Filistinliler, Gazze'de İsrail ordusunun bombardımanı altında insanlık felaketine karşı yaşam mücadelesi veren Filistinli soydaşlarının durumu karşısında bayramı buruk karşıladı.

Gümülcine ve İskeçe

Gümülcine ve İskeçe'de yaşayan Türkler, Ramazan Bayramı namazını kılmak için camilere akın etti.

İskeçe'de başta Sunne Cami olmak üzere tüm camiler bayram namazı için gelen soydaşlarla doldu.

Cemaat, bayram namazını kıldıktan sonra okunan hutbe ve duanın ardından birbirleriyle bayramlaştı.

Türkiye'nin Gümülcine Başkonsolosu Aykut Ünal da bayram namazını Sunne Camii'nde eda etti. Ünal, namazın ardından soydaşlarla hatıra fotoğrafı çektirdi.

Gümülcine Seçilmiş Müftüsü İbrahim Şerif ve İskeçe Müftüsü Mustafa Trampa da Ramazan Bayramı dolayısıyla mesaj yayımlayarak, soydaşların bayramını tebrik etti.

Gürcistan

Sabahın erken saatlerinde camiye akın eden Müslümanlar, çift mihraplı Tiflis Cuma Camii'nde bayram namazını eda etti.

Gürcistan, Türkiye ve Azerbaycan ile farklı etnik kökenlerden Tiflis'te yaşayan veya buraya turist olarak gelen Müslümanlar, bayram namazı için camiyi doldurdu.

Kalabalık nedeniyle caminin önündeki sokakta da bayram namazını kılındı.

Türkiye'nin Tiflis Büyükelçiliği Din Hizmetleri Müşaviri Mahmut Göl ile Tiflis Cuma Camii İmamı Şirhan Çobanov vaaz verdi.

Doğu Gürcistan Müslümanları Müftüsü Etibar Eminov da bayram namazını kıldırdı.

Bosna Hersek

Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna'da, yüzlerce kişi tarihî Osmanlı çarşısı Başçarşı'daki Gazi Hüsrev Bey Camii'nde bayram namazını kılmak için buluştu.

Bosna Hersek İslâm Birliği Başkanı Husein Kavazovic, namazı kıldırdıktan sonra verdiği hutbede, "Allah'ın rahmet, mağfiret ve acılardan kurtuluş ayı olan ramazan geçti. Dün gece onu biraz üzüntüyle uğurladık ve bize getirdiği birçok güzel şeye veda ettik. Bu sabah bayramımızı karşıladığımız için çok mutluyuz." dedi.

Banjaluka şehrindeki Ferhat Paşa Camii'nde yüzlerce Boşnak bayram namazı için toplandı.

Öte yandan Bosna Hersek'in genelindeki camilerde de bayram namazı coşkusu yaşandı.

Kırgızistan

Vatandaşlar, bayram namazını kılmak için yerel saatle 05.00'te toplanmaya başladı. Başkent Bişkek'teki Mahmud Kaşgari Camii'nde gelenler, cami ve avlusunu doldurdu.

İmam İlyaz Abdulayev, dindeki tekbirin anlamı ve dini konulu vaaz verdikten sonra saat 07.40'ta bayram namazını kıldırdı.

Abdulayev, bayram namazının ardından AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Allah, oruçlarımızı kabul etsin. Dünya ve ahiretin iyiliğini versin. Bu ramazan ayı özellikle tüm Müslümanların ve Türk dünyasının birliğine sebep olsun." ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Bakanlar Kurulu Başkanı Akılbek Caparov, Sağlık Bakanı Alımkadır Beyşenaliyev, Bişkek Belediye Başkanı Aybek Cunuşaliyev, bayram namazını Bişkek Merkez İmam Serahsi Camii'nde kıldı.

Kırgızistan Devlet Radyo ve Televizyonu, Bişkek Merkez İmam Serahsi Camii'ndeki bayram namazını naklen yayınladı.

Cumhurbaşkanı Caparov, yayımladığı mesajda, halkın Ramazan Bayramı'nı tebrik ederek, "Allah, halkımızın, huzuru ve ülkemizin kalkınması için yaptığı dua ve dileklerini kabul eylesin." ifadesini kullandı.

Kırgızistan'da yetkililer, her yıl camilerde ve meydanlarda kılınan bayram namazının bu yıl sadece camilerde kılınmasına karar vermişti.

Japonya

Tokyo ve çevre eyaletlerde yaşayan Müslümanlar, Ramazan Bayramı dolayısıyla başkentin en büyük mescidi Tokyo Camii'nde bir araya geldi.

Pakistan, Mısır, Endonezya dahil birçok ülkeden gencinden yaşlısına çok sayıda Müslüman, erken saatlerde camiyi doldurdu.

Cemaat, hem cami içinde hem de avluda saf tuttu. Burada kadınlara yönelik ayrı bölüm de oluşturuldu.

Bayram namazı, Türkiye'nin Tokyo Büyükelçiliği Sosyal İşler Müşaviri ve eski Tokyo Camii imam hatibi Raşit Alas tarafından kıldırıldı.

Okunan bayram hutbesinde "başı rahmet, ortası mağfiret ve sonu cehennem azabından kurtuluş olan ramazanı eda edip bayrama kavuşmanın mutluluğu" anlatıldı.

Özbekistan

Başkent Taşkent’te camiler sabahın erken saatlerinden itibaren bayram namazını kılmak isteyen vatandaşlarla doldu.

Müslümanlar, camilerde yer kalmayınca cami bahçelerini ve sokakları doldurdu. Camilerin bulunduğu cadde ve sokaklar trafiğe kapatıldı.

"Osman Mushafı" olarak bilinen, üzerine Hazreti Osman'ın kanının aktığı ceylan derisine yazılan Kur'ân-ı Kerîm'in muhafaza edildiği, Taşkent'teki Hazret İmam Külliyesi'ndeki bayram namazını, Özbekistan Müslümanları Dini İdaresi Başkanı Nuriddin Haliknazarov kıldırdı.

Haliknazarov vaazında, Müslümanların bayramını kutlayarak, bayram günlerinde yaşlı ve hastaların ziyaret edildiğini, küs olanların barıştığını belirtti.

Namazın ardından ülkenin kalkınması, refahı, huzuru, tüm dünyada barış ve istikrar için dua edildi.

Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Ramazan Bayramı dolayısıyla mesaj yayımlayarak, vatandaşların bayramını tebrik etti.

Mirziyoyev, Ramazan Bayramı dolayısıyla dün imzaladığı kararnameyle 426 mahkumu affetmişti.

Ramazan ayı boyunca ülke genelindeki 2 binden fazla camide teravih namazı kılınırken, 1500 camide hatim indirildi ve bunun için 3 bine yakın hafız görevlendirildi.

Azerbaycan

Başkent Bakü'de başta Türk Şehitliği, İlahiyat, Haydar, Tezepir camileri ile Gök Mescit, sabahın erken saatlerinden itibaren bayram namazı kılmak isteyen vatandaşlarla doldu.

Camilerde yer bulamayan vatandaşlar, namazlarını avlularda ve bahçelerde eda etti. Vatandaşlar, namaz sonrası cami çıkışında bayramlaştı.

Ramazan Bayramı'nda, Azerbaycan'da da diğer İslâm ülkelerinde olduğu gibi akraba ve yakınlara bayram ziyaretleri yapılıyor.

Mezarlıkların ziyaret edilmesi ve kabirlerin başında Kur'ân-ı Kerîm okunması da gelenekler arasında bulunuyor.

Azerbaycan'da "kara bayram" ismi verilen gelenek de yaşatılıyor. Bu geleneğe göre iki Ramazan Bayramı arasında vefat eden akrabaların evleri ziyaret ediliyor. Son bir yılda yakınlarını kaybedenlerin evlerinde taziye sofraları kuruluyor.

Sırbistan, Hırvatistan ve Karadağ

Sırbistan'ın başkenti Belgrad'daki Müslümanlar, şehirdeki tek cami olan Bayraklı Cami'nde bayram namazını eda etti.

Sırbistan'da Boşnak nüfusun yoğun yaşadığı Sancak bölgesindeki camilerde de Ramazan Bayramı coşkuyla karşılandı.

Hırvatistan'ın başkenti Zagreb'de şehirle aynı ismi taşıyan camide bayram namazı idrak edilirken, Sisak şehrinde yaşayan Müslümanlar, bayram namazını Recep Tayyip Erdoğan İslâm Kültür Merkezi'nde kıldı.

Karadağ'ın başkenti Podgoritsa ve diğer şehirlerde de tüm camilerde bayram namazı kılındı.

Yemen

Yemenliler, ülkenin dört bir yanındaki cami ve meydanlarda Ramazan Bayramı namazını eda etti. Başkent Sana'daki vatandaşlar, yerel kıyafetleriyle camilerin yolunu tuttu.

Kuzey Makedonya, Arnavutluk ve Kosova

Kuzey Makedonya'da Ramazan Bayramı dolayısıyla merkezi tören, Kuzey Makedonya İslâm Birliği (Diyanet İşleri) himayelerinde başkent Üsküp'teki Mustafa Paşa Camii'nde düzenlendi. Program kapsamında Türkçe, Arnavutça ve Boşnakça ilahiler okundu.

Bayram hutbesini Kuzey Makedonya İslâm Birliği Başkanı Şakir Fetahu Arnavutça ve Makedonca verdi.

Arnavutluk'ta bu bayram da merkezi program, geleneksel olarak başkent Tiran'daki İskender Bey Meydanı'nda binlerce Müslüman'ın katılımıyla icra edildi. Program kapsamında Kur'ân-ı Kerîm okundu, dualar edildi.

Kosova'da da Müslümanlar Ramazan Bayramı vesilesiyle camileri doldurdu. Başkent Priştine'deki merkezi tören, Fatih Sultan Mehmet Camii'nde Kosova İslâm Birliği Başkanı Naim Ternava'nın katılımıyla yapıldı.

Ternava, verdiği hutbede, ailenin toplumun temel unsuru olarak korunması çağrısında bulundu.

Vatandaşlar namazın ardından bayram geleneği olarak şehir mezarlıklarında yakınlarının kabirlerini ve akrabalarını ziyaret etti.

Pakistan

Pakistan genelinde binlerce Müslüman toplu halde Ramazan Bayramı namazını kıldı.

Afganistan

Başkent Kabil, Herat ve Kandahar gibi önde gelen vilayetler başta olmak üzere ülke çapında özellikle merkez camilerde bayram namazına yoğun katılım gösterildi.

İmam ve vaizler, Afganistan'da barış, huzur ve refah dilerken, Filistin halkı başta olmak üzere tüm Müslümanların birlik ve beraberlik içerisinde hareket etmesini istedi.

Öte yandan terör örgütü DEAŞ'ın saldırı ihtimali nedeniyle Taliban yönetimi, camiler ve şehir merkezlerinde geniş güvenlik önlemleri aldı.

Çok sayıda camide insanlar, üst araması yapılarak içeri alındı.

Kabil ile birçok vilayette saldırı ihtimali nedeniyle GSM operatörleri de faaliyetlerini geçici süreliğine durdurdu.

Kabil merkezindeki Abdurrahman Camii'nde toplanan yaklaşık 700 kişi bayram namazını kıldı. Cemaat, hep bir ağızdan Filistin halkı için dua etti.

Bayram namazı sonrası insanlar kucaklaşarak bayramlaştı.

Çad

Çadlı Müslümanlar, Ramazan Bayramı dolayısıyla Adre'deki Espace Public'te sabah namazına bir araya geldiler.

Rusya

Rusya'nın başkenti Moskova'da binlerce Müslüman, Ramazan Bayramı namazında camilerden sokaklara taştı.

Sabah erken saatlerde Müslümanlar, Ramazan Bayramı namazını eda etmek için başta Moskova Merkez Camii olmak üzere Anıt Camii ve Tarihi Camii’ye akın etti. Moskova’da camiler dışında namaz kılınması için ayrı bir alan daha hazırlandı.

Şehirde namaz kılmaya gelenler, metro istasyonları ve caddelerde kalabalık oluşturdu. Camiler etrafında polis, yoğun güvenlik önlemi alırken, namaz kılınacak alana girenler tek tek kontrol edildi.

Camilere sığmayan binlerce kişilik cemaat caddelere, sokak aralarına ve parklara taştı. Müslümanlar, camilerde ve sokaklarda uygun yerlerde seccadeleri üzerinde bayram namazını kıldı.

Rusya Federasyonu Müslümanları Dini İdaresi ve Müftüler Konseyi Başkanı Ravil Gaynutdin, Moskova Merkez Camii’nde hutbe okudu ve bayram namazını kıldırdı. Gaynutdin, İsrail'in saldırıları altındaki Filistinliler için de dua etti.

Rusya Müslümanları St. Petersburg, Vladivostok, Ufa, Kazan, Grozni başta olmak üzere ülkedeki diğer şehirlerde de bayram namazını eda etti.

İran

İran'daki Şiî Müslümanlar, Ramazan Bayramı namazını kılmak için başkent Tahran’ın güneyinde bulunan Şah Abdülazim Hasani Türbesi’ne akın etti.

İsveç

İsveç'in başkenti Stockholm'de Müslümanlar, Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı Fittja Ulu Camii'nde bayram namazı kıldı.

Camiye sığmayan cemaatin bir kısmı dışarıda olmak üzere yaklaşık 2 bin 500 kişi namazlarını eda etti.

Namaz öncesinde vaaz veren İsveç Diyanet Vakfı Sosyal Din İşleri Müşaviri Kerim Birinci, toplumsal birliğe ve beraberliğe işaret etti.

İnsanların birbirlerine her konuda yardımcı olması gerektiğini vurgulayan Birinci, bayram gününde kırgınlıkların ve dargınlıkların son bulması gerektiğini söyledi.

Fittja Ulu Cami Görevlisi Osman Doğan da hutbede, anne, baba ve yakın akraba ile bayramlaşmanın önemine atıfta bulundu.

Namazın ardından bayramlaşan cemaate, cami yönetimince lokum ve bisküvi ikram edildi.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti

Vatandaşlar bayram namazını kılmak üzere yerel saatle 06.30'da ülke genelindeki camilerde toplandı.

Başkent Lefkoşa'daki Hz. Abu Bekir Camii'ne gelenler cami içini ve avlusunu doldurdu.

Bayram namazının kılınmasının ardından cemaat, başta Gazze olmak üzere İslâm dünyası için dua etikten sonra bayramlaştı.

Bayram namazını Hz. Ebu Bekir Camii'nde kılan KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, çıkışta gazetecilere yaptığı açıklamada tüm İslâm âleminin bayramını kutladı.

Tatar, "Şu anda Gazze'de Filistin'de büyük acı yaşayan, orada olup da bu felaketi yaşayan kardeşlerimize sabırlar diliyorum, yaşamlarını yitirenlere rahmet diliyorum. En kısa zamanda Gazze'deki katliamın durmasını temenni ediyorum." ifadesini kullandı.

Tatar, Kıbrıs Türklerinin 1960'lı yıllarda Gazze'dekine benzer katliam ve acılar yaşadığını hatırlatarak, barış, huzur ve güvenin kendileri için ne kadar önemli olduğunu bu aziz mübarek günde anladıklarını söyledi.

Türkiye'deki Kahramanmaraş merkezli depremde Adıyaman'daki yıkılan otelde yaşamlarını yitiren ve KKTC'de "Şampiyon Melekler" olarak bilinen kolej öğrencilerine bir kez daha rahmet dileyen Tatar, bayram ziyaretleri için trafiğe çıkacak sürücüleri kazalara karşı dikkatli olmaları tavsiyesinde de bulundu.

KKTC'nin Gazimağusa, Girne, Güzelyurt, Lefke ve İskele kentlerinde de Müslümanlar bayram namazı için camilere akın etti.

Hollanda

Müslümanlar, bayram namazı için kentteki camileri doldurdu.

Schiedam kentindeki yüzlerce Müslüman, Hollanda'nın en büyük camilerinden biri olan, İslâm Toplumu Milli Görüş Güney Hollanda Bölgesine (IGMG GH) bağlı Yıldız İslâm Merkezi'nde bayram namazını kılmak için bir araya geldi.

Cami imamı Yasir Altıok, namaz sonrasında okuduğu hutbede, bayramda büyükleri ziyaret etmenin önemini vurguladı.

Bayramın, mağdur ve mazlumları da hatırlama günü olduğuna dikkati çeken Altıok, Müslümanların dualarında Gazze'deki Müslümanları da unutmaması gerektiğini söyledi.

Yan yana saf tutan Müslümanlar, namazın ardından bayramlaştı.

Ürdün

Ürdün'ün başkenti Amman ve civar kentlerde bayram namazı eda edildi.

Amman'da genellikle futbol sahaları, açık alanlarda kılınan bayram namazı bu yıl yağmur nedeniyle Vakıflar Bakanlığının belirlediği büyük camilerde ve kapalı alanlarda kılındı.

Ülke çapında verilen bayram hutbelerinde İsrail saldırıları altındaki Gazze'ye destek mesajları verildi.

Başkentteki El-Hüseyni Camii'nde bayram namazını kıldıran Vakıflar Bakanı Muhammed el-Halayile, hutbede Gazze'de katliam, tehcir ve büyük sıkıntılar yaşandığını belirterek, Gazze'dekilerin başına gelenlerden dolayı, yaşanan insanlık felaketinden ötürü insanın içinin parçalandığını söyledi.

Halayile, bugün herkesin kalben Gazze'nin yanında olması gerektiğini ifade etti.