Güney Sudan: Onlarca yıllık savaşın ardından evlerine dönmeye başlayan insanlar, kara mayınlarını temizlemekte zorlanıyor
Yaklaşık 400.000 kişinin ölümüne ve milyonlarca kişinin yerinden olmasına sebep olan beş yıllık iç savaşı sona erdirmek için 2018 yılında imzalanan barış anlaşmasından sonra Güney Sudanlılar yavaş yavaş vatanlarına geri dönerken aslında onlarca yıllık çatışmalardan kalan mayınlarla dolu bölgelere geri dönüyor.
Güney Sudanlılar, yaklaşık 400.000 kişiyi öldüren ve milyonları yerinden eden beş yıllık bir iç savaşı sona erdirmek için 2018'de imzalanan bir barış anlaşmasının ardından ülkeye geri dönerken, birçoğu onlarca yıllık çatışmalardan kalma mayınlarla dolu bölgelere geri dönüyor.
- BM Mayınla Mücadele Servisi'ne (UNMAS) göre, 2004'ten bu yana 5.000'den fazla Güney Sudanlı kara mayınları ve patlamamış mühimmat nedeniyle öldü veya yaralandı.
UNMAS'a göre - yaklaşık 15.000 Amerikan futbol sahasına eşdeğer - yaklaşık yirmi yılda 84 milyon metrekareden fazla misket bombası ve mayın temizlenmiş olsa da, uzmanlar ülke çapında her gün cephane bulunduğundan son teslim tarihine uyulacağından şüphe ediyor.
- Mart ayında Batı Bahr el Ghazal Eyaletindeki ücra bir köyde yanlışlıkla el bombasıyla oynayan on kişi öldü.
Güney Sudan Ulusal Maden Eylemi başkanı Barach Jurkuch, "Kirlilik çok büyük." dedi. Jurkuch, fon eksikliği, devam eden güvensizlik ve yağmur mevsimi boyunca sel nedeniyle çabaların karmaşıklaştığını söyledi.
Uganda sınırındaki Doğu Ekvator eyaleti, Güney Sudan'ın en ağır kirlenmiş bölgesidir. 2011'de bağımsızlığını kazanmadan önce kuzey Sudan'la yapılan savaşlar, Uganda'nın kötü şöhretli savaş ağası Joseph Kony liderliğindeki Rab'bin Direniş Ordusu ve Güney Sudan'daki iç savaşla savaşıyor.
Küresel mayın analizi yapan Mine Action Review'a göre, 2021'in sonunda eyalet, toplam 123 bölgeden 55'inde misket bombası bulunan en fazla alana sahipti. BM'ye göre, devlet aynı zamanda barış anlaşmasından bu yana ülkede en çok geri dönen ikinci devlet ve 115.000'den fazla insan geri dönüyor.
- Aileler, Uganda'daki mülteci kamplarında yiyecek tayınlarının %50 oranında kesildiğini ve bunun da onları tarım yapabileceklerini umarak geri dönmeye ittiğini söyledi.
Ancak insanlar, çok az yiyecek, barınak veya açık okulların olduğu, tamamı mayınlarla birleşen, çatışmalarla dolu köylerin kalıntılarına geri dönüyor. Yerel halk, bazı komünlerde bölgenin yarısından fazlasının kirlendiğini söylüyor.
MAG yardım grubu tarafından Mayıs ayında bir misket bombası sahasında mayın temizlemeye odaklanan temizlik sırasında, bir haftadan kısa bir çalışma süresi içinde 16 patlamamış mühimmat bulundu. Yerel halk da ana yollardan birkaç mil ötede cihazlar buluyor.
- MAG, mayınlar ve diğer patlamamış mühimmat tehlikesi hakkında farkındalığı artırmak için topluluklarla birlikte çalışıyor.
KAYNAK: Associated Press News