Fransa, Beşşar Esed için tutuklama emri çıkardı

16 KASIM 2023 , PERŞEMBE 15:10

58 yaşındaki Esed, insan hakları grupları tarafından 2013'te sivillere karşı yasaklı kimyasal silah kullanmak ve insanlığa karşı suçlara suç ortaklığı yapmakla suçlanıyor.

İnsanlığa karşı suçlar konusunda uzmanlaşmış Paris'teki mahkemenin iki hakimi, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed, kardeşi Mahir ve diğer iki üst düzey Suriyeli yetkili hakkında Ağustos 2013'te, özellikle 5 Ağustos ve 21 Ağustos'ta Suriye'nin Doğu Guta şehrinde gerçekleştirilen kimyasal saldırılardan dolayı tutuklama emri çıkardı.

Fransa'da mahkemenin, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed için insanlığa karşı suça ve savaş suçuna ortaklık ettiği gerekçesiyle tutuklama emri çıkardığı bildirildi.

Fransız basınındaki habere göre, 2013'te Suriye'nin Doğu Guta bölgesinde yapılan ve 1400 sivilin ölümüyle sonuçlanan kimyasal saldırıyla ilgili Esed hakkında tutuklama emri çıkarıldı.

Esed rejimi, 21 Ağustos 2013 yılında abluka altında tuttuğu Doğu Guta'nın Duma ilçesine zehirli gaz içerikli kimyasal silah saldırısı düzenledi.

Mahkeme, Esed'i, 2013'teki Doğu Guta kimyasal saldırılarında insanlığa karşı suç ve savaş suçuna ortaklık etmekle suçladı.

Mahkemenin hakkında tutuklama emri çıkardığı kişiler arasında Esed'in yanı sıra kardeşi Suriye ordusu Dördüncü Tümen Komutanı Mahir Esed ve iki silahlı kuvvetler generali de yer aldı.

Paris'teki mahkeme, 2013 kimyasal saldırılarına ilişkin soruşturmasını 2021'de açtı.

Fransız yargıçlar ayrıca, Suriye'nin kimyasal silah programını kuran kuruluş olan Bilimsel Çalışmalar ve Araştırma Merkezi'nin müdürü Ghassam Abbas ve bu kurumun güvenlik ve irtibat sorumlusu Bassam Al Hassan hakkında da tutuklama emri çıkardı.

Kimyasal saldırıda ölen çocuklarının cesetleri üzerine konulan buzları gören Suriyeli bir annenin "Buz koymayın, üşürler" demesi, katliamdan tarihe kazınan acı bir hatıra olarak kaldı.

Fransa'daki yasal soruşturma, kar amacı gütmeyen Suriye Medya ve İfade Özgürlüğü Merkezi (SCM), avukatlar derneği Açık Toplum Adalet Girişimi (OSJI) ve Suriye'deki insan hakları ihlallerini belgeleyen Suriye Arşivi tarafından yapılan yasal şikayetin ardından geldi.

SCM'nin kurucusu ve genel müdürü Mazen Derviş, "Fransız yargısının devlet başkanı Beşşar Esed ve arkadaşlarına karşı tutuklama emri çıkarması tarihî bir adlî emsal teşkil ediyor. Bu, mağdurlar, aileleri ve hayatta kalanlar için yeni bir zafer ve Suriye'de adalet ve sürdürülebilir barışa giden yolda atılmış bir adımdır." dedi.

Doğu Guta Katliamı

Suriye yönetimi, 21 Ağustos 2013'te başkent Şam'ın Doğu Guta bölgesinde kimyasal silaha başvurarak 1400'ün üzerinde sivili öldürdü.

Hafızalardan silinmeyen bu katliamda, çoğu kadın ve çocuk binlerce sivil de zehirli gazlardan etkilendi.

Katliamın ardından Doğu Guta, 2018'de de Suriye yönetiminin en sıkı ablukayı uyguladığı, neredeyse tüm silahları kullandığı bölge haline geldi.

Bölgedeki muhalifler, Şam yönetimi ve Rusya ile yaptıkları mecburi anlaşma neticesinde Nisan 2018'de Doğu Guta'yı boşaltmak zorunda kaldı.

Suriye muhalefeti, yarım milyondan fazla kişinin ölümüne ve ülkenin savaş öncesi nüfusunun yarısının yerinden edilmesine yol açan iç savaşın başlamasından iki yıl sonra, 1.400'den fazla kişinin ölümüne yol açan saldırılardan hükümeti sorumlu tuttu.

5 yıllık kuşatmadan çıkan siviller, halihazırda ülkenin kuzeyinde muhaliflerin kontrolündeki alanlarda yaşam mücadelesi veriyor.

İdlib'de 'Hakikati Boğmayın' kampanyası kapsamında Doğu Guta'daki kimyasal balonlarla asılan cansız bedenlerin gölgelerini gösteren duvar resmi.

Esed rejimi 217 kez kimyasal silah kullandı

Esed rejimi, Suriye'de iç savaşın başlamasının ardından muhaliflerin kontrolündeki yerleşimlere 217 kez kimyasal silah saldırısı düzenledi.

İlk kimyasal silahlı saldırısını Aralık 2012'de Humus'un Beyyada semtinde yapan rejim, en son saldırısını ise 19 Mayıs 2019'da Lazkiye'ye bağlı Kebine köyüne düzenledi.

Suriye İnsan Hakları Ağı'nın verilerinde 21 Ağustos 2013'teki Doğu Guta katliamından sonra da kimyasal silahlı saldırılarına devam eden rejimin, söz konusu saldırıdan sonra 184 kez daha bu silahı kullandığı bilgisi yer aldı.