Dünyanın gözünün içine baka baka
Tel Aviv'den Kudüs'e taşınan ABD Büyükelçiliği, bugün resmen açılıyor. İsrail'in kuruluş yıl dönümüne denk getirilen açılış gününde Kudüs, Gazze ve Batı Şeria'da yoğun protesto gösterileri vardı.
ABD yönetimi, Tel Aviv’deki büyükelçiliğini bugün resmen Kudüs’e taşıdı. Filistinlilerin büyük tepkisiyle karşılaşan kararın uygulanışı, İsrail’in kuruluş yıl dönümü olan 14 Mayıs’a denk getirilmesiyle dikkat çekiyor. ABD Başkanı Donald Trump, seçim kampanyası boyunca elçilik binasını Kudüs’e taşıyacağı sözünü vermişti. İsrail yönetimi, karardan oldukça memnun.
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Başkan Trump’ı temsilen İsrail’e gelen ABD delegasyonunu dün Kudüs’teki konutunda ağırladı. Heyet şu isimlerden oluşuyor: Dışişleri Bakan Yardımcısı John Sullivan, Hazine Bakanı Steven Mnuchin, Trump’ın kızı Ivanka ve eşi Jared Kushner. Yemeğe, ABD’nin İsrail Büyükelçisi David Friedman da katıldı. Friedman, işgal altındaki Batı Şeria’da kurulan bir yerleşim biriminin finansörü olarak da biliniyor. Friedman, Başkan Trump’ın koltuğuna oturmasının hemen ardından büyükelçilik görevine atanmıştı.
Büyükelçiliğin resmi açılışından önce, Kudüs sokakları binlerce İsrailli tarafından dolduruldu. İsrail askerlerinin yoğun güvenlik önlemleri aldığı görülürken, zaman zaman Filistinlilerle askerler arasında çatışmalar da yaşandı. Olayları kayıt altına almaya çalışan çok sayıda gazeteci, İsrail askerleri tarafından tartaklandı.
İstanbul ve Ankara başta olmak üzere, İslâm dünyasının birçok şehrinde de günlerdir protesto gösterileri düzenleniyor. Sokaklara inen yüz binlerce Müslüman ABD’nin Kudüs’le ilgili tavrını kınarken, hükümetlerinden konuyla ilgili daha aktif politikalar yürütmelerini talep ediyor. Türkiye ise, uluslararası mekanizmaların harekete geçirilmesi noktasında, Kudüs’le ilgili tavrını en yüksek seviyede belli etmeyi sürdürüyor.
Trump’ın büyükelçiliğin taşınması kararını açıklamasından sonra, Türkiye’nin öncülüğünde Birleşmiş Milletler (BM) gündemine taşınan bir tasarıyla karar kınanmıştı. 128 ülke, hazırlanan tasarının kabulü yönünde oy kullanırken, ABD’yi yalnızca 9 ülke desteklemişti. İslâm İşbirliği Teşkilâtı’nın aynı günlerde İstanbul’da düzenlenen toplantısında da, “Doğu Kudüs” Filistin’in başkenti olarak kabul edilmiş, dünyaya yapılan çağrıda, bundan böyle bu gerçeğin dikkate alınması gerektiği belirtilmişti.
BM ve diğer uluslararası kuruluşların aldığı birçok karara göre Kudüs, İsrail’in işgali altında bulunuyor. Uluslararası camia işgali resmen tanımadığı için, bugüne kadar hiçbir ülke, büyükelçiliğini Kudüs’e taşımamıştı. ABD’nin kararından sonra bazı ülkelerin de benzer adımları atabileceği belirtilirken, İngiltere ve Fransa gibi Avrupa ülkeleri ise, Trump’ın Kudüs’le ilgili siyasetini açıktan eleştiren açıklamalar yapmıştı.