Malcolm X kimdir?

19 Mayıs 1925 yılında doğan Malcolm X, Amerikalı siyasetçi ve insan hakları savunucusu olarak bilinmektedir.

Gerçek ismi Malcolm Litte olarak bilinen bilim adamı, Müslüman olduktan sonra El Hac Malik el –Şahbaz ismi ile anılmaktadır. Gelmiş geçmiş en etkili siyahi Amerikalılardan olan Malcolm, her devir yankı uyandıran sözleri ve başucu anekdotlarına sahiptir.

Hayatı acılarla dolu olan Malcolm daha 6 yaşındayken babasını kaybetmiştir. On üç yaşına geldiğinde ise, annesinin gittikçe kötüleşen hastalığı nedeniyle Michigan eyaletinin Kalamoza akıl hastanesine yatırılmıştır.

Koruyucu aileye verilerek yaşamına bir süre evlatlık olarak devam eden bilim adamı,1946 yılında 20 yaşındayken hırsızlık ve tecavüz suçlarından dolayı hapishaneye girmiştir.

Malcolm X’in sanat anlayışı ve sınıf mücadelesi

Hapishane yıllarında siyasi propagandada yaptığı düşünülen Malcolm İslam Ümmeti ismiyle siyahi harekete katılmıştır. Tutuklu olmasının ardından 1952 yılında şartlı tahliye edilen Malcolm, kısa zaman sonra harekâtın liderlerinden bir tanesi olarak faaliyet göstermiştir.

Harekâtın en meşhur simalarından olarak bilinen Malcolm, 12 yıl içinde siyahi üstünlüğünü esas aldığını düşündüğü İslam ümmeti öğretileri doğrultusunda yeni fikir akımları ortaya koyarak büyük ses getirmiştir.

Siyah ve beyaz Amerikalıların ayrılması gerektiği öğretisine inanan Malcolm X, sivil haklar hareketinin ırksal bütünleşme vurgusuna karşı alaycı bir tavır takınarak eşitsiz sınıf ve zümre politikasını gözler önüne sermiştir. 1964 yılında Mart ayında İslam Ümmeti ve lideri Elijah Muhammed’le ilgili andığı doğruların yanlış ve yalan öğreti olduğunu görerek büyük hayal kırıklığına uğradı. En sonunda bu harekâtı terk ederek grubun öğretilerini reddetmeyi tercih etmiştir.

Malcolm X‘in siyasi yaşamı ve felsefesi

Akımlardan ayrılmasının ardından Sünni İslam ile tanışan bilim adamı, Orta Doğu ve Afrika’da yaşadığı zamanlarda çeşitli dini şirket ortaklığına adım attı. Müslüman Camisi isimli şirketi Afro –Amerikan Birliği Örgütü’nü kurmak için ABD’ye geri dönmek zorunda kaldı. Pan- Afrikanizm fikir akımı çerçevesinde özellikle siyahi vatandaşları savunan Malcolm, siyahilerin kendi kaderini tayin edebilme ve kendilerini savunma hakkı gibi konuların önemini vurguladı.

Irkçılığı reddeden söylemleri ve düşünce akımlarıyla dünyada büyük yankı uyandırdı. Düşüncelerini ‘’Siyahi bir Müslüman olarak şu an özür dilemem sebep oluşturan pek çok şey yaptım. Bir hortlak gibiyim…. ‘’Diyerek sınıfsal ayrıma maruz kaldığını her fırsatta dile getirmiştir.

Malcolm X‘in doğumu ve ailesi

Malcolm Litte 1925 yılında Grenada doğmuş çocukluk ve gençlik yılları mücadele etme azmi ile sürmüştür. Earl Little ile Georgia doğumlu Louse Norton Little’ın çocuğundan dördüncüsü olarak bilinmektedir. Omaha’da dünyaya gelen bilim adamının babası Earl Little ise tam bir Pan -Afrikanizm taraftarı olarak bilinmektedir.

Bulundukları çevrede Universal Negro Improvement Association meraktının lideri olarak bilinen Marcus Gervey’e hayran bir Baptist olarak yetişmiştir. Malcolm babasının üç kardeşinin beyazlar tarafından öldürüldüğünü söyleyerek Ku Klux Klan’ın tehdit ve propaganda faaliyetlerinin örgüt için sorun teşkil ettiğini söylemiştir.

Malcolm X’in çocukluğu ve gençliği

Earl ve ailesi 1926 yılından önce Milwaukee’den hemen sonra Lansing’e taşınarak burada sık sık ırkçılık yapan siyah Lejyon tarafından saldırılara maruz kalmıştır. 1929 yılında evleri yıkılan aile bir süre sınıf çatışması kaynaklı olay ve işgallerin altında yaşamıştır.

Malcom henüz 6 yaşındayken resmi kaynaklarda yer alan bilgilere göre Tramvay kazası sonucunda ölmüştür. Babasının ölümünden siyahi düşmanlarının parmağı olduğu düşüncesi kulaktan kulağa yayılan söylemlerle güçlendirilmiştir.

Yaşadığı ekonomik bunalımlar sonrasında aylık 18 dolar ödeme yaptığı yaşam sigortası kapsamında louse Litte ‘ye maaş bağlanmıştır. Çocuk yaşlarda babasının öldürülmesi ve siyahi sınıf çalışmalarına maruz kalması ruh dünyası üzerinde büyük izler bırakmıştır.