Bereketli topraklarımızdan fışkıran birbirinden leziz yerel domates çeşitleri
Domates dendiğinde akla ilk olarak nefis salatalıkların da kendisine eşlik ettiği sofralarımızın olmazsa olmazı birbirinden nefis salatalar geliyor olsa da, domates mutfaklarımızın demirbaşlarından biri desek yanılmış olmayız.
Yemeklerimizden çorbalarımıza, salçalarımızdan soslarımıza her tarifte ‘ben buradayım’ diyen nadide bir sebzedir, domates. Gelin, rengiyle ve lezzetiyle bir başka sevdiğimiz domatesin ülkemize özgü çeşitlerini birlikte inceleyelim.
1- Yıllardır süregelen Ankara mı İstanbul mu? tartışmasında Ankara’nın elini epey güçlendiren ayaş domatesi, ülkemizde yetişen domates türlerinin en ama en lezzetlilerinden biri.
Yaz sonunda hasat edilen ve sofraları süsleyen bu domatesin etli ve sulu yapısıyla yemeklerden, soslara birçok kullanım alanı var.
2-Peki ya Batı Toroslar’dan gelen bir lezzet tufanı olan Alakır etlisini hiç duydunuz mu? Bu enfes lezzete merhaba deyin.
Alakır etlisi; Batı Toros yaylaları çevresinde yetişen kırmızı, etli ve orta sertlikte yerli üretim olan bir domates çeşididir. Kahvaltı sofralarının yıldızı menemen söz konusu olduğunda Batı Toroslar’ından gelen bu lezzete tezgahlarda yer açmakta fayda var.
3-Diğer domates çeşitlerine nispeten daha az su ile yetişen, ülkemizin kurak topraklarının da bereket dolu olduğunun ispatı olan ısparta kurak domatesine merhaba deyin.
Öncelikle ülkemizin dört bir yanında toprağın bereketinin farkına varıp şükrederken, kurak toprakların dahi bizlere sunduğu birbirinden özel lezzetler var desek. Isparta kurak domatesi işte tam da böyle bir lezzet. Suya hasret kaldığı topraklarda kıpkırmızı rengi ve etli yapısıyla özellikle domates soslarında bir lezzet şöleni yaratan bu domates ile mutlaka tanışmalısınız.
4-Bu defa Doğu Anadolu denince akla gelen onlarca lezzetli yemeği bir kenara koyup sizleri kendine has rengi ve lezzetiyle yerel sofralık bir domates çeşidi olan Lice domatesi ile tanıştırmak istiyoruz.
Lice domatesinin bölgede tercih edilmesinin en önemli nedeni dağların arasındaki serin ve geniş vadiler ile ünlü Lice ilçesinin domates yetiştiriciliği için uygun olması ve üretim aşamalarının tamamen doğal olmasıdır.
5-Kendisine özgü tadı ve yapısı ile yıllar öncesinde dahi sofraların vazgeçilmezi olan maniye domatesinin adını hiç duymayanlar buraya.
Safranbolu’da yetişen yerel bir lezzet olan maniye domatesi kırmızı ve alacalı, iri yapılı bir domates çeşididir. Söğüş salatalarda ve yemeklerde tüm ihtişamıyla damaklarımızda iz bırakan maniye domatesinin lezzetini hayatınız boyunca mutlaka bir kez deneyimlemeniz gerekir.
6-Bir çiçek buketini andıran görünümüyle kalbimizi fetheden bir domatesin varlığına başlarda inanmakta güçlük çeksek dahi karahıdır domatesi ile bir defa tanışanın bir daha unutması pek mümkün değil.
Bir çiçek görünüme sahip olmasıyla görenlerin, tadanların akıllarında ve damaklarında derin izler bırakan bu karahıdır domatesi kıvrımlı ve dilimli yapısının yanı sıra bol etli lezzetiyle Kayseri’de menemenlerin ve sosların olmazsa olmazı.
7-Domates dendiği an akıllara gelen ilk şehirdir Çanakkale. Pazar tezgahlarında kendine en geniş yer bulabilen domates çeşididir; çanakkale domatesi.
Kıpkırmızı rengi, eşsiz lezzeti ve incecik kabuklarıyla uzun yıllardır sofralarımızın vazgeçilmezi olan çanakkale domatesi için; kahvaltı sofralarında, yemeklerde, soslarda, salçalarda kısacası mutfakta aklımıza gelebilecek her tarifte asla vazgeçemeyeceğimiz ve 81 ilde oldukça meşhur olan tek domates çeşidi demek en doğru tabir olacak.
8-Dünyada da oldukça popüler olan bir domates çeşidi olan siyah domates; İzmir’in boyoz kadar meşhur lezzetlerinden biri.
Olağanüstü rengi ve mis gibi kokusuyla dahi ilginizi çekmesi kuvvetle muhtemel bir domates çeşidi olan siyah domates; etli ve sulu yapısıyla kahvaltı sofralarında söğüş olarak ve kendine has lezzetiyle soslarda mutlaka denenmesi gereken bir lezzet.
9-Minicik görüntüsüyle ve enfes lezzetiyle gönüllerimizde apayrı bir yeri olan çeri domatesin bir tık iricesi olan finike domatesi, ülkemizin eşsiz domates çeşitlerinin en miniklerinden biri.
Antalya- Finike deyince akla sadece finike portakalı gelenleri bir köşeye alalım. Finike domatesi ile tanıştıktan sonra, portakalın pabucu bir nebze dama atılabilir. Çeri domatesin biraz iricesi olan bu yerel lezzet; Antalya’ya yolumuzun düştüğü yaz günleri deniz kokusu eşliğinde yaptığımız o huzur dolu kahvaltılara damga vuracak.