Ukrayna savaşta ilk kez vergi artışına gidiyor

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Perşembe günü, Rusya ile devam eden savaşta ilk kez savaş vergisi artışını içeren yasayı onayladı.

Maliye Bakanı Serhiy Marçenko, bu düzenlemenin Ukrayna savunma sektörünün 2024 yılı boyunca kesintisiz finanse edilmesi için hayati öneme sahip olduğunu belirtti.

Vergi artışları 1 Aralık itibarıyla yürürlüğe girecek.

Gelir vergisi beş katına çıkıyor

Yeni düzenlemeye göre, bireysel gelirlerdeki savaş vergisi %1.5’tan %5’e çıkarılırken, on binlerce küçük işletme ve serbest meslek sahibi de ilk kez bu vergiyi ödemek zorunda kalacak.

Kira gelirlerinde artış, ticari bankaların kârına %50 oranında vergi ve diğer finansal kurumlara %25 oranında vergi getiren düzenlemelerle Ukrayna, savunma harcamaları için 2024 yılında yaklaşık 140 milyar hryvnia (3.4 milyar dolar) ek gelir elde etmeyi planlıyor.

Savaşın devam ettiği 34. ayda Ukrayna ekonomisi, 1.000 kilometrelik cephe hattında süren yoğun çatışmalar ve şehirler ile altyapıya yönelik Rus bombardımanları nedeniyle ciddi darbe aldı. Artan yoksulluk ve ekonomik gerileme göz önüne alındığında, savaş sırasında vergi artırımı ülke içinde hassas ve tartışmalı bir konu haline geldi.

Maliye Bakanı Marçenko, vergi artışlarının aynı zamanda Ukrayna’nın Uluslararası Para Fonu (IMF) ile yürüttüğü mali programın bir parçası olduğunu vurguladı. Ukrayna hükümeti ve IMF yetkilileri, Kiev’in yaklaşık 1.1 milyar dolar ek finansmana erişimini sağlayacak bir anlaşmaya vardı. Ancak, bu fonun serbest bırakılması için IMF yönetim kurulunun onayı bekleniyor.

Savunma harcamaları bütçeyi belirliyor

Maliye Bakanı Marçenko, Ukrayna’nın askeri harcamalarının 2024 yılında ülkenin yıllık bütçesinin yarısını oluşturacağını açıkladı. 2024 yılı için hedeflenen savunma harcaması yaklaşık 2.2 trilyon hryvnia olacak ve bu miktar, bir önceki yılın seviyesine yakın tutulacak.

Kiev, asker maaşlarını ve yerli silah üretimini devlet gelirleriyle karşılıyor. Ancak, sosyal ve insani harcamalar için Batılı müttefiklerden gelen finansal yardıma büyük ölçüde bağımlı.

Ukrayna’nın 2024 yılı dış finansman ihtiyacının yaklaşık 38.4 milyar dolar olacağı öngörülüyor. Hükümet, 2025 yılında bütçe açığını gayrisafi yurtiçi hasılanın (GSYİH) %19.4’üne düşürmeyi hedefliyor. Bu oran, 2024 yılı için planlanan %24’ten daha düşük olacak.

İnsani yardım harcamalarını sürdürebilmesi için kritik önem taşıyor

Ukrayna hükümeti, bütçe açığını IMF ve Avrupa Birliği’nden sağlanacak finansmanla kapatmayı planlıyor. Ayrıca, uzun süredir beklenen ve dondurulmuş Rus varlıklarıyla desteklenen 50 milyar dolarlık G-7 kredisi de 2024 yılı bütçesinde önemli bir rol oynayacak.

Marçenko, bu finansmanın Ukrayna’nın savunma ve insani yardım harcamalarını sürdürebilmesi için kritik olduğunu belirtti.