Türkiye'nin 'şarj' ağı yerli otomobili bekliyor: "Garajdan çıkmadan sistem kurulmalı"

Türkiye 27 Aralık'ta gerçekleşecek olan yerli otomobilin ön gösterimine hazırlanıyor. GZT olarak yerli otomobilin en önemli özelliği olan 'elektrik' detayına odaklandık. 2022'de seri üretime geçmesi planlanan otomobilin elektrikli olması Türkiye'deki şarj istasyonlarının varlığı hakkında çeşitli soru işaretlerini de beraberinde getirdi.

Türkiye'de şarj istasyon ağı olan 4 şirket bulunuyor. Bu şirketlerin arasında; Zebra Elektronik A.Ş'nin altında Voltrun markasıyla elektrikli şarj istasyonu ve şarj ağı operatörü olarak faaliyet gösteren bir şirket var.

GZT, 2011 yılında sadece elektrikli araçların şarj istasyonları ve teknolojileri üzerine inşa edilerek şarj istasyon ünitelerini Türkiye'de üretmeye başlayan Voltrun'un Satış ve Pazarlama Direktörü Veysel Yurdagel'e ulaştı.

Tasarımı ve üretimi Türk mühendisler tarafından yapılan Voltrun şarj istasyonları, özellikle araç bataryalarının dolumu sırasında vakit aldığı için insanların zaman harcadıkları alanlara konumlandırılıyor.

"Alışveriş merkezleri, otoparklar, siteler ve iş yerleri gibi insanların kendilerine özel zaman ayırabildikleri yerlere şarj ünitelerini konumlandırıyoruz." diyen Veysel Yurdagel, yerli otomobille ilgili heyecanlandıklarının da altını çiziyor.

Yerli oto ile şarj istasyonları hangi konuma geliyor?

Yerli otomobilin, sektör için de itici bir güç olacağına işaret eden Yurdagel, "Bir an önce çıkması için sabırsızlanıyoruz. Yerli otomobil çıkmadan önce elektrikli şarj istasyonlarının yayılımının artması gerekiyor. Ülkemizde yeterli seviyelerde elektrikli otomobil yok. Burada bir ikilem de söz konusu; şarj istasyonu olmadan elektrikli araba satışı olamıyor, elektrikli otomobil olmadan da şarj istasyonun kurulması anlamlı olmuyor." dedi.

"Yerli otomobil piyasaya çıkmadan, altyapı hazırlanmalı"

Yurt dışındaki örnekler incelendiğinde elektrikli arabanın yaygınlaşması için özellikle alt yapının geliştirilmesi, hazırlanmasının gerektiğini belirten Yurdagel şu detaylara yer verdi:

"Özellikle yerli otomobil piyasaya çıkmadan bu alt yapının asgari ölçüde hazırlanması gerekiyor. Belki Avrupa'daki gibi 2 kilometrede bir olmayacaktır ama en azından şehirler de ve şehirler arası otoyollarda insanların şarj istasyonları görür hale gelmesi gerekiyor. 'Ben elektrikli araba aldım nerede şarj edeceğim' sorusunu ortadan kaldırmak için bu alt yapının oluşturulması gerektiğini düşünüyorum.

Ortak istasyon yaygınlaşacak

Ülkemizde yerleşim, konut sitelerinde veya apartmanlarda olduğundan, müstakil ev biraz daha sınırlı denilebilir. Dolayısıyla ortaklaşa kullanılabilecek ve herkesin kullandığı kadarını ödeyeceği ortak istasyonlar çok yaygınlaşacak ülkemizde. Bunlar halka açık istasyonlar arasında konumlandırılıyor. Bir de kişisel kullanıma yönelik istasyonlar var, onlar da insanların kendi kişisel evlerine kurdukları istasyonlar. Fakat daha çok halka açık alanlarda paylaşımlı istasyonlar kullanılacak."

Türkiye'de kaç adet elektrikli araç var?

Bilindiği kadarıyla Türkiye'de 2 bin dolaylarında elektrikli araç olduğuna işaret eden Veysel Yurdagel, "Distribütör kanalıyla ülkemize getirilen sayı daha azdır fakat galerilerin de getirdikleri araçlar var ve net bir rakam söylememiz zor." şeklinde konuştu.

Türkiye'de kaç adet şarj istasyonu var?

Voltrun, E-şarj, Zorlu Enerji ve şarj.net olmak üzere şarj istasyonu ağı olan 4 şirket var diyen Yurdagel, "Ağı olan toplam 4 adet şirket var. Bunları topladığımız zaman 600-700 arasında istasyonu vardır diyebiliriz." ifadelerini kullandı.

Diğer şirketlerle birleşme mümkün mü?

Avrupa ülkelerinde faaliyet gösteren şirketlerin ağı daha da genişletmek adına birleştikleri ve beraber hareket ettiklerini hatırlattığımız Yurdagel şöyle konuştu:

"Bu sektör gelişecek ve büyüyecek bir sektör. Birbirini satın alan şirketler olabileceği gibi farklı bir güç birliği de ihtimaller arasındadır. Fakat biz yerli üretim yapan bir firma olarak ağımızı genişletmek için her gün çalışıyoruz.

Devlet desteği olmalı mı?

Devlet desteği muhakkak olmalı ki özellikle şarj istasyon ağını kurmak oldukça maliyetli bir iş. Aynı zamanda sadece istasyon maliyeti değil elektrik altyapısının da genişlemesi gerekiyor. Mevcut elektrik altyapısına bir de arabaları eklediğimizde ciddi bir yük demek bu. Elektrik altyapısının genişlemesi gerekiyor bununla beraber şarj istasyonlarının da sayısının artması gerekecek. Ancak devletin desteği ve teşvikiyle bu süreç çok hızlanabilir. Burada belediyelerin veya Ulaştırma Bakanlığı'nın ön alması gerekebilir. Kara yollarında şarj istasyonlarının kurulması gibi ya da belediyelerin otoparklarına hızlı bir şekilde adetçe çok istasyonlar konumlandırılmalıdır. Aksi takdirde bir yerden sonra istasyonlar sınırlı kalacaktır. 2020 yılı için muhakkak devlet desteği ve teşvikiyle ihtiyaç olacak gibi gözüküyor."

Araçları daha hızlı şarj edebilmek mümkün mü?

Elektrikli otomobilin marka, model, batarya kapasitesinin değişkenlik gösterebileceğine değinen Veysel Yurdagel, "Arabanın donanım özelliğinden istasyonun donanım özelliğine, bataryanın büyüklüğüne varıncaya kadar bir süre belirleniyor. Bataryaları mevcut arabaların benzin deposu olarak düşünebiliriz. Bu bataryanın büyüklüğü ve istasyonun özelliğine göre şarj süresinde farklılıklar olur. Ortalama bir süre vermek gerekirse 2 ya da 3 saatte bir aracın şarj edildiğini söyleyebiliriz. Arabaların donanımları, istasyonların kapasitelerinin artmasıyla da bu süreler zaman içerisinde azalacaktır. 3-5 sene gibi kısa bir zaman içinde 15-20 dakikada dolan bataryalar devreye girmeye başlayabilir." ifadelerine yer verdi.