Türkiye'den ABD Senatosu'nun Ermeni kararına peş peşe tepki

ABD Senatosu, 1915 Ermeni olaylarını "soykırım" olarak tanıyan bir karar tasarısını kabul etti. Demokrat New Jersey Senatörü Bob Menendez ve Cumhuriyetçi Texas Senatörü Ted Cruz tarafından sunulan söz konusu tasarı oylandı.

Senatörlerden oylamaya itiraz eden olmadı

Tasarıya ilişkin Senato Genel Kurulunda yapılan oturumda, kurulda hazır bulunan senatörlerden oylamaya itiraz eden olmadı.

Senatonun bu konudaki görüşünü yansıtan bir düzenleme olan karar tasarısının, yasal olarak herhangi bir bağlayıcılığı bulunmuyor. Daha önce Beyaz Saray'ın da devreye girmesiyle Cumhuriyetçi senatörler Lindsey Graham ve ardından David Perdue, tasarının oylanmasını engellemişti. 29 Ekim'de Temsilciler Meclisi Genel Kurulunda yapılan oylamada da 11 "hayır" oyuna karşılık, 405 "evet" oyu ile 1915 olaylarını "soykırım" olarak tanıyan bir karar tasarısı kabul edilmişti.

"Bu karar ülkemiz, milletimiz açısından yok hükmündedir"

Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, ABD Senatosunun 1915 Ermeni olaylarını "soykırım" olarak tanıyan kararına ilişkin "ABD Senatosunda alınan karar ülkemiz ve milletimiz açısından yok hükmündedir." diyen Gül, "Tarihin siyasallaştırılması hukukun siyasallaştırılması hiçbir ülkeye bir yarar getirmez. 1915'te yaşandığı iddia edilen tüm olaylarla ilgili Türkiye Cumhuriyeti olarak her türlü belgeyi, her türlü arşivimizi açmaya hazır olduğumuzu en üst düzeyde defalarca dile getirdik." diye konuştu.

"Hukuki bağlayıcılığı ve geçerliliği yoktur"

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da karara ilişkin Twitter hesabından açıklamada bulundu. Çavuşoğlu, "ABD Senatosu’nun kararı siyasi bir gösteriden ibarettir. Hukuki bağlayıcılığı ve geçerliliği yoktur. Tarihi siyasi amaçlar için kullananlar gerçeklerle yüzleşmek istemeyen korkaklardır" ifadelerini kullandı.

"Türkiye’nin haklı ve kararlı duruşunu etkilemeyecektir"

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, karara ilişkin Twitter hesabından paylaşımda bulunarak, "ABD Senatosu’nun, çarpık tarih anlayışını küçük siyasi hesaplarına alet eden kararını şiddetle kınıyor ve reddediyoruz. Yok hükmündeki bu karar siyasi, askeri ve ekonomik hiçbir alanda Türkiye’nin haklı ve kararlı duruşunu etkilemeyecektir" ifadelerini kullandı.

"Umut ederim bu hatadan dönerler"

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Dönmez, kararı "Umut ederim bu hatalarından dönerler ve yıllardır müttefik olarak NATO ve çeşitli uluslararası arenalarda ilişki kurduğumuz bu ülkeyle inşallah ilişkilerimizi de rayına oturtmuş oluruz" ifadeleriyle kınadı.

"İkili ilişkilerimizin geleceği tehlikede"

İletişim Başkanı Fahrettin Altun, skandal karara ilişkin Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "ABD Kongresinde kabul edilen Ermeni tasarısı ikili ilişkilerimizin geleceğini tehlikeye atmaktadır. Yaptırımlar ve tehditler ulusal güvenlik çıkarlarımızı korumaktan vazgeçiremeyecektir" ifadelerini kullandı.

AK Parti, CHP, MHP ve İYİ Parti'den kınama

TBMM Genel Kurulunda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının bütçeleri görüşmelerinde söz alan CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç, ABD Senatosunun, 1915 Ermeni olaylarını "soykırım" olarak tanıyan bir karar tasarısını kabul ettiğini hatırlatarak, "Amerikan emperyalizmini şiddetle kınıyoruz. Türkiye Cumhuriyeti bugüne kadar bağımsızlık ruhuna nasıl sahipse, ülkemizin varoluşunu hangi değerlerle kazanmışsa bundan sonra aynı değerlerle buna sahip çıkacaktır. ABD emperyalizmine asla boyun eğmeyecektir. Türk milleti, Türkiye Cumhuriyeti, Türkiye Cumhuriyeti yurttaşları bir soykırımın parçası değildir. ABD emperyalizminin aldığı bu kararı şiddetle kınadığımızı ifade etmek istiyorum" şeklinde konuştu.

MHP Grup Başkanvekili Muhammed Levent Bülbül, konuyla ilgili CHP'nin ortaya koyduğu fikirlere katıldıklarını belirterek, bilgiyi teyit etmeye çalıştıklarını söyledi.

Bülbül, "Bunun teyit edilmesi halinde Meclis olarak inşallah hep birlikte bir tavır geliştirip ABD Senatosunun vermiş olduğu bu yanlı, taraflı, milletimize, tarihimize, ortak geçmişimize hakaret ve iftiraları teşkil edecek olan karara karşı hep birlikte hareket etmenin uygun olacağını bizler de düşünüyoruz" dedi.

İYİ Parti Grup Başkanvekili Müsavat Dervişoğlu, bunun teyit edilebilmiş bir bilgi olmadığını belirterek şunları kaydetti:

"Şayet bu sözde Ermeni yasa tasarısı ABD Senatosundan çıkmışsa diğer siyasi partilerin grup başkanvekillerinin ifade ettiği gibi TBMM olarak ortak bir kınama kararı alınmasının yerinde olacağı kanaatini taşıyorum. Eğer ABD Senatosu böyle bir karar vermişse TBMM de ona layık olduğu cevabı verecektir diye umuyorum"

AK Parti Grup Başkanvekili Özlem Zengin ise Dışişleri Bakanlığından aldıkları bilgiye göre kararın Senatodan geçtiğini belirterek, "Hatırlayacaksınız 29 Ekim 2019'da Temsilciler Meclisinden geçen bu karar karşısında Meclisimizde dört siyasi parti bir araya gelerek aslında bir ilki yaptık. Bu kararın Türkiye açısından yok hükmünde olduğuna dair hep beraber bir Meclis kararına imza attık ve açıkladık. Yine Dışişleri Bakanlığının biraz evvel verdiği bilgiye göre Senatodan geçen bu karar Başkan'ın onayına sunulmayan bir karar" dedi.

Siyasi partilerin bu konuda ortak bir fikir etrafında buluşmasını çok anlamlı bulduğunu ifade eden Zengin, "Bu karar bizim için yok hükmündedir. Elbette siyasi parti grupları bir araya geliriz, ne yapacağımıza birlikte karar veririz. İnşallah uygun bir şekilde TBMM buna da bir cevap verecektir" diye konuştu.