Trump'ın azil davası bugün başlıyor: Yargı süreci nasıl işleyecek?
'ABD'nin ulusal güvenliğine zarar verdiği' iddiasıyla ABD Başkanı Donald Trump hakkında başlatılan azil süreç Senato'ya taşındı. Senato'daki ilk dava ise bugün. Türkiye saatiyle 21.00'de başlayacak olan oturumda Trump'ın 'kendi çıkarları doğrultusunda görevini kötüye kullandığı' iddiası ele alınacak.
Azil süreç ilk olarak Temsilciler Meclisi'ne taşınmış, 13-21 Kasım tarihlerindeki açık oturumların ardından raporlar sunulmuş ve 13 Aralık'ta azil maddeler onaylanarak genel kurula gönderilmişti.
18 Aralık 2019'da yapılan oylamada suçlamalar kabul edilerek dosya Senato'ya gönderilmişti. Senato'daki yargılamanın ardından Trump'ın görevde kalıp kalmayacağı belli olacak.
ABD Başkanı Donald Trump'ın azil sürecine ilişkin Senato'daki davalar bugün Türkiye saati ile 21.00'de başlıyor.
Temsilciler Meclisi'nde çoğunluğu Demokratlar elinde bulundururken Senato'da ise Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olması Donald Trump'ın azledilme ihtimalini düşürüyor.
Süreç nasıl işleyecek?
ABD Senatosu Çoğunluk Lideri Cumhuriyetçi Mitch McConnell'ın hazırladığı tasarıya göre, Başkan Donald Trump'ın yargılanacağı Senatodaki duruşmalarda davacı ve savunma taraflarına tezlerini ortaya koymaları için 24'er saat söz hakkı verildi.
Senato Çoğunluk Lideri McConnell, Trump'ın Senatoda yargılanmasına ilişkin temel usulleri ortaya koyan tasarıyı kamuoyuna açıkladı.
- Söz konusu tasarıya göre Trump'ın azil yargılamasında savunma tarafı ile davacı tarafa, iki güne yayılmış şekilde toplam 24'er saat verildi. Buna göre çarşamba gününde itibaren Senato günlük 12'şer saat görev yapacak ve her iki tarafa argümanlarını senatörler önünde ortaya koyabilmeleri için 2 gün verilecek.
Tarafların tezlerini ortaya koymalarının ardından "jüri" görevi gören senatörler davacı ve savunma taraflarına sorularını yöneltebilecekler.
Beyaz Saray "hızlı yargılama" istemişti
Trump'ın azli istemiyle iki maddeyi daha önce Temsilciler Meclisinde kabul eden Demokratlar McConnell'ın tasarısına şiddetle karşı çıkarken, Beyaz Saray ise Trump'ın hızlı bir yargı süreciyle aklanması için her iki tarafa da 24'er saat süre verilmesinden memnuniyet duyduğunu açıkladı.
"Yeni 'tanığa' gerek yok"
Bugün toplanacak olan Senato Genel Kurulunun, McConnell'ın tasarısını oylaması ve kabul etmesi bekleniyor.
Daha sonra söz konusu tasarıya göre çarşamba günü yeniden bir araya gelecek olan Senato Genel Kurulunda önce iki gün boyunca Demokrat savcı vekillerden oluşan davacı taraf, ardından da Trump'ın avukatları iki gün boyunca görüşlerini ortaya koyacaklar.
McConnell'ın tasarısında ayrıca, Senatodaki yargı sürecine herhangi bir yeni tanığın çağrılmasının gerekli olmadığı maddesi de yer aldı.
ilk oturumun ardından yargılama sürecinin usulleri belirlenecek. Tanıkların dinlenip dinlenmeyeceğine karar verilecek. Demokratlar, eskiden Beyaz Saray'da görev yapan kişilerin dinlenmesini talep ediyor.
İki tarafın konuşmalarını yapmasının ardından azil süreci yöneticileri söz alacak. Senatörleri yargılamada sunulan iddiaları ele alacak.
Senatörler, Trump hakkında görevden alınma soruşturmasının yasal dayanağı olan iki yasa maddesiyle ilgili ayrı ayrı karar verecek. Trump bu maddelerden ilkinde görevini kötüye kullanmak, ikincide de Kongre'nin çalışmalarına engel olmakla suçlanmıştı.
Trump azledilecek mi?
Senato'da üçte iki çoğunluğun suçlu bulması halinde Trump görevden alınacak. Bunun için 100 sandalyeli Senato'da 67 oya ulaşılması gerekiyor. Bu sayıya ulaşılması için ise en az 20 Cumhuriyetçi senatörün Trump'ın görevden alınmasını desteklemesi gerekiyor. Ancak bu olasılık oldukça düşük görülüyor. Trump'ın partisine bağlı Senatörlerin, olumsuz yönde oy kullanılması beklenmiyor.
Senato'dan Trump'ın suçsuz bulunması yönünde bir karar çıkması bekleniyor. Oylama yapılıp karar çıktıktan sonra Trump ile ilgili görevden azil soruşturması da resmen kapanmış olacak.
Ne olmuştu?
Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, 24 Eylül 2019'da "ABD'nin ulusal güvenliğine zarar verdiği" ve "Başkanlık yeminine ihanet ettiği" gerekçesiyle Trump'a yönelik azil soruşturması başlatıldığını açıklamıştı.
- Pelosi, 25 Temmuz'da Trump'ın Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile yaptığı telefon görüşmesinde, rakibi Joe Biden ve ailesini soruşturması karşılığında ABD'nin ülkesine askeri yardımı serbest bırakacağını söylediğini ve bunun anayasaya aykırı olduğunu iddia etmişti.
Beyaz Saray ise 25 Eylül'de Trump-Zelenskiy görüşmesinin dökümünü yayımlayarak Ukrayna'ya yardımlar ile görüşme arasında ilişki olmadığını savunmuştu.
Temsilciler Meclisi İstihbarat Komitesinde 13-21 Kasım tarihleri arasında kamuya açık oturumlar düzenlenmiş; Dışişleri, Ulusal Güvenlik Konseyi ve Pentagon'dan toplam 12 yetkili bu süreçte ifade vermişti.
Ardından İstihbarat Komitesi hazırladığı 300 sayfalık raporu 3 Aralık'ta Adalet Komitesine sunmuş, Adalet Komitesi yaptığı iki oturumun ardından 13 Aralık'ta azil maddelerini onaylayarak dosyayı Temsilciler Meclisi Genel Kuruluna göndermişti.
Temsilciler Meclisi Genel Kurulunda 18 Aralık'ta yapılan oylamada Trump'a yönelik "görevini kötüye kullanmak" ve "Kongre'nin işleyişini engellemek" suçlamaları kabul edilmişti.