Theresa May neden istifa etti?
● İngiltere Başbakanı Theresa May, 7 Haziran'da partisinin liderliğinden istifa edeceğini açıkladı.
● May'in istifa nedeninin altında daha önce parlamentoda üç kez reddedilen AB ile varılan Brexit anlaşması yatıyor. Başbakan May, detaylarını hafta başında açıkladığı yeni Brexit anlaşması paketi nedeniyle kabinesinin ve milletvekillerinin tepkisini çekmişti.
● Avam Kamarası’ndan sorumlu bakanı Andrea Leadsom’ın istifasını açıklamasının ardından, Başbakan May’in de istifa edebileceği iddia edilmişti.
● May, 2016’da yapılan Brexit referandumunun ardından dönemin başbakanı David Cameron’ın istifasıyla boşalan koltuğa milletvekillerinin desteğiyle oturmuştu.
● May, istifasını duyurduğu konuşmasının sonunda gözyaşlarına hakim olamazken, yeni parti lideri seçilene kadar başbakanlığı sürdüreceğini belirtti.
Muhafazakar Parti yönetimi ile Başbakanlık konutu "10 Numara"da bir araya gelen May, görüşmenin ardından basına yaptığı açıklamada, 7 Haziran’da parti liderliğini bırakacağını ilan etti.
"Brexit’i hayata geçirememiş olmak benim için derin bir pişmanlıktır ve öyle kalacaktır." ifadesini kullanan May, yeni parti lideri seçilene kadar başbakanlığı sürdüreceğini kaydetti.
- Yaklaşık 3 yıldır başbakanlık görevini yürüten May, istifasını duyurduğu konuşmasının sonunda gözyaşlarına hakim olamadı.
May'in AB ile vardığı Brexit anlaşması parlamentoda daha önce üç kez reddedilmişti.
Avrupa Birliği’nden (AB) ayrılma (Brexit) süreci krize dönüşen İngiltere’de Başbakan Theresa May üzerindeki istifa baskısı iyiden iyiye artmıştı.
İngiliz hükümetinin parlamentonun alt kanadı Avam Kamarası’ndan sorumlu bakanı Andrea Leadsom’ın istifasını açıklamasının ardından, Başbakan May’in de istifa edebileceği iddia edilmiş, hatta İngiltere basınında istifanın her an açıklanabileceğe dair haberler gündemin önemli maddelerinden biri haline gelmişti.
Theresa May istifa eden üst düzey 37'nci yetkili oldu
May hükümeti istifalarıyla adından söz ettirdi. Leadsom, May hükümetinden istifa eden 36. üst düzey yetkili olmuştu. Partisinden 7 Haziran'da ayrılacağını duyuran Theresa May ise 37. istifa eden üst düzey yetkili oldu.
Theresa May son iki yılda aralarında iki Brexit bakanı, bir dışişleri bakanı, bir çalışma bakanı, bir başbakan yardımcısı ile iki savunma bakanının da yer aldığı çok sayıda üst düzey üyesini kaybetti. İstifaların çoğunluğu da May’in Brexit politikasında aldığı değişiklik kararlarına bağlı olarak gerçekleşti.
"May için yolun sonu"
Son dakika haberleriyle istifasını duyuran Theresa May, İngiliz basınında yer alan haber ve değerlendirmelerden dolayı istifaya mecbur kaldı.
The Times, May’in Brexit anlaşmasını parlamentodan geçirebilmek için verdiği yeni tavizlerin partisi içinde bir isyan başlattığını, Leadsom’ın istifasının da bunun öncüsü olduğunu yazmıştı.
"Brexit fiyaskosunun ardından May gidici" manşetiyle çıkan The Sun gazetesi de yalnızlaşan başbakanın Downing Street’teki ofisi "10 Numara"ya saklandığı değerlendirmesine yer vermişti.
"Yolun Sonu" manşetiyle çıkan Daily Mail gazetesine göre istifasının açıklanmasının beklendiği May, görevi bırakma süreciyle ilgili detayları kamuoyuyla paylaşacak. Gazete, iktidardaki Muhafazakar Partinin ülkede yapılan Avrupa Parlamentosu seçimlerinde büyük bir yenilgi alacağına da işaret etmişti.
The Guardian ve The Independent gazetelerinin haberlerine göre ise May koltuğuna tutunmaya çalışıyor ancak bunu ne kadar sürdürebileceği belli değil denmişti.
İngiliz gazeteleri haberlerinde May’in makam aracının arka koltuğunda yaşlı gözlerle göründüğü bir fotoğrafını kullanmıştı.
Brexit 'May'in sonu oldu'
May yeni Brexit planını dün Avam Kamarasına sunarken, kendi partisine ait koltukların çoğunluğunun boş olması da dikkati çekmişti.
May, Avam Kamarası'nın 3 kez reddettiği ancak haziran başında yeniden milletvekillerinin oyuna sunulacağı açıklanan Brexit anlaşmasının ayrıntılarını önceki gün basın toplantısıyla ilan etmiş, geçtiğimiz gün de milletvekilleriyle paylaşmıştı.
Başbakan May’in anlaşmaya yönelik itirazları gidermeyi amaçlayan vaatleri arasında milletvekillerine yeni Brexit referandumu konusunda bir oylama olanağı verilmesi de yer almıştı.
Erken seçimde seçim yenilgisi
May, 2016’da yapılan Brexit referandumunun ardından dönemin başbakanı David Cameron’ın istifasıyla boşalan koltuğa milletvekillerinin desteğiyle oturmuştu.
Ancak 2017 haziranında kendi kararıyla gittiği erken genel seçimde tek başına hükümet çoğunluğunu kaybeden May, Kuzey İrlanda’nın aşırı sağ Demokratik Birlik Partisinin desteğiyle azınlık hükümeti kurabilmişti.
Seçim yenilgisinin ardından da İngiliz gazeteleri May için "yürüyen ölü" tabirini kullanıştı ancak İngiliz siyasetçi 2 yıl boyunca görevini sürdürmeyi başardı.
May aralık ayında parti içi muhalefetin girişimiyle gidilen güvensizlik oylamasından galip çıkmayı başarmıştı. Parti kurallarına göre May hakkında yeni bir güvensizlik oylamasına 12 ay boyunca gidilemiyordu.
Bununla birlikte May'in istifa baskılarına direnmesi halinde, parti yönetiminin bu kuralı değiştirebileceği ve May hakkında yeni bir güvensizlik oylaması yapılabileceği belirtiliyor.
İngiltere 29 Mart'ta gerçekleşmesi gereken Brexit'i, parlamentodan anlaşmaya onay çıkmadığı için 31 Ekim'e ertelemek zorunda kalmıştı.